Các ứng dụng công nghệ được phát huy hết sức hiệu quả và tăng trưởng vượt bậc trong tháng 3/2020 vừa qua. YouTube hứa hẹn sẽ chi trả hàng chục ngàn USD cho một số kênh cá nhân tại Việt Nam.

Công chúng tìm kiếm những chương trình giải trí gì trong mùa Covid-19? Đó là những kênh giải trí trên mạng. Chỉ cần mở điện thoại thông minh, thì hàng trăm kênh giải trí xuất hiện, có đủ cả âm nhạc lẫn điện ảnh. Ứng dụng giải trí hàng đầu nước ta hiện nay là POPS đã đạt được lượng truy cập tăng vọt trong tháng 3/2020. Kênh YouTube của POPS tăng trưởng 22% trong nửa đầu tháng 3/2020 và tăng trưởng 40% trong nửa cuối tháng 3/2020. Đại diện của POPS cho biết, có những sản phẩm cũ tưởng không còn khả năng thu hút người xem, cũng được hồi sinh ngoạn mục. Đặc biệt, hình thức livestream của nghệ sĩ tăng 300% người theo dõi và tương tác.

Thị trường giải trí trực tuyến của Việt Nam đã hình thành nhiều năm nay, nhưng giữa đại dịch toàn cầu thì giá trị của nó đã được khẳng định. Những nhà đầu tư cung cấp các chương trình trên mạng cho rằng, phát triển giải trí trực tuyến là xu hướng tất yếu. Nếu chưa kể đến yếu tố thời sự do tình hình dịch bệnh thì giải trí trực tuyến vẫn đang tiếp tục phát triển và được lựa chọn ngày càng nhiều bởi yếu tố nhanh chóng, tiện lợi, phong phú. Các đơn vị cung cấp nội dung và nền tảng giải trí đang nỗ lực đầu tư ngày càng nhiều hơn để trở thành lựa chọn được ưu tiên của công chúng.

Thế nhưng, khi mọi ánh mắt đều trông vào thị trường giải trí trực tuyến, thì người ta cũng không khó phát hiện nhiều bất cập đang tồn tại. Một trong những vấn đề gay gắt nhất là bản quyền. Chỉ cần một sản phẩm ăn khách, thì lập tức bị sao chép ra hàng chục kênh khác nhau, mặc kệ chất lượng âm thanh và hình ảnh ra sao. Giới kinh doanh giải trí trực tuyến cho rằng, quảng cáo thực sự là nguồn dinh dưỡng cho những website vi phạm bản quyền, mà gián tiếp là các kẻ trộm thông tin mạng. Thực chất của việc xem phim không mất tiền nhằm thu hút khán giả, qua đó giúp hút quảng cáo cho những đơn vị này. Cụ thể hơn, đại diện một công ty cung cấp ứng dựng giải trí trực tuyến, phân tích: “Nếu như cách đây 1-2 năm, mọi thứ phát triển tương đối tự phát khi các nhóm sáng tạo trẻ đơn thuần là đam mê, sản xuất các phim ngắn, clip sau đó tải lên YouTube thì hiện nay mọi thứ đã rất khác biệt. Nhiều nội dung đã được đầu tư bài bản, có định hướng, xác định được đối tượng khán giả và họ đã thành công. Nhiều đơn vị nước ngoài cũng đã hợp tác trong việc cung cấp, sản xuất nội dung. Trong tương lai, tính chuyên nghiệp hóa sẽ còn được thể hiện rõ nét. Khi thị trường ngày càng phát triển thì sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt và buộc các nghệ sĩ, các đơn vị sản xuất phải không ngừng cải thiện và nâng cao chất lượng các sản phẩm”.

Với biên bộ mở của internet thì thị trường giải trí trực tuyến không còn mang tính “sân nhà” cho những người đầu tư. Xuất thân là kỹ sư phần mềm, Reed Hastings đã thành công trong việc xây dựng Netflix từ một cửa hàng cho thuê băng đĩa phim trở thành hiện tượng dẫn đầu xu thế giải trí mới trên thị trường gần đây. Và với khả năng lãnh đạo của mình, Reed Hastings đã đưa Netflix vươn tầm trở thành một trong nhóm 5 doanh nghiệp công nghệ hàng đầu của nước Mỹ - FAANG. Chỉ nhìn ở thời điểm virus corona đang hoành hành, thì Netflix đã chinh phục được một bộ phận khán giả Việt Nam. Những nhà làm phim cũng ưu tiên ký gửi sản phẩm cho Netflix thay vì hợp tác với các đối tác trong nước. Kho phim của Netflix thu hút hàng triệu lượt xem từ Việt Nam mỗi ngày. Cuối tháng 3/2020, “Top 10 phim thịnh hành trên Netflix Việt Nam” đã đưa ra một danh sách gồm “Tầng lớp Itaewon”, “Chào mẹ tạm biệt”, “Hạ cánh nơi anh”, “Lời hồi đáp 1988”, “50 sắc thái tự do”, “Ngày xửa ngày xưa ở Hollywood”, “Em chưa 18”… Nhìn vào bảng xếp hạng trên, thì duy nhất một bộ phim Việt là “Em chưa 18”, còn lại sự yêu thích của khán giả Việt đều tập trung cho các bộ phim Hàn Quốc.

Tuy nhiên, cũng có một tín hiệu đáng mừng, là khi khán giả tránh Covid-19 bằng cách giải trí trực tuyến thì Netflix đã bổ sung một loạt phim Việt vào thư mục phục vụ gồm “Hạnh phúc của mẹ”, “Lửa Phật”, “Hậu duệ mặt trời”, “Ngôi nhà bươm bướm”, “Trời sáng rồi ta ngủ đi thôi”, “Siêu sao siêu ngố”, “Mẹ chồng”, “Về quê ăn tết”, “Hương Ga”, “Âm mưu giày gót nhọn”, “Cô dâu đại chiến”, “Taxi em tên gì?”… Vì vậy, bằng cái nhìn lạc quan thì không ít ý kiến lại hy vọng sau đại dịch toàn cầu phim Việt sẽ được nhiều người Việt thích thú hơn.

Dù các ứng dụng giải trí trực tuyến không ngừng nỗ lực nâng cao chất lượng, thì những kênh YouTube cá nhân vẫn là đắc thắng trong thời Covid-19. YouTube quy định một kênh cá nhân chỉ có thể bật tính năng kiếm tiền khi đã đủ 4.000 giờ xem trong vòng 12 tháng và 1.000 lượt đăng ký. Và ngay khi tinh thần “ai ở đâu ngồi yên đấy” được thực thi, thì hàng loạt kênh cá nhân trên Youtube được dịp hốt bạc. Khoản thu nhập mà YouTube trả cho các kênh cá nhân được chia thành từng khu vực cụ thể, một kênh YouTube ở Việt Nam có thể nhận được từ 600 - 3.000 đồng cho 1 lượt xem quảng cáo, thấp hơn nhiều so với một kênh YouTube cá nhân ở thị trường Âu - Mỹ được trả từ 6 - 10 USD. Thế nhưng, không ít kênh cá nhân ở Việt Nam trong tháng 2/2020 và tháng 3/2020 được YouTube trả cho khoản tiền lên đến vài chục ngàn USD nhờ lượng xem tăng kỷ lục. Theo Social Blade - một chuyên trang phân tích các kênh YouTube, thì thu nhập của những kênh “hot” ở Việt Nam trong mùa Covid-19 có thể thu nhập đến hàng trăm ngàn USD. Ví dụ, kênh cá nhân của Sơn Tùng M-TP, kênh cá nhân của Hậu Hoàng, hoặc kênh cá nhân của Bà Tân Vlog.

Hầu hết các nghệ sĩ đều chuyển sang đầu tư sản phẩm để phát hành trên mạng trong đại dịch toàn cầu. Dẫu không so được với Sơn Tùng - MTP, nhưng kênh cá nhân của ca sĩ Mỹ Tâm, nghệ sĩ Đen Vâu, ca sĩ Đức Phúc, diễn viên Nhật Kim Anh… đều ăn nên làm ra không thua kém gì các công ty sản xuất mì gói.