Tăng trưởng kinh tế là nền tảng để các tổ chức xếp hạng tín nhiệm xem xét nâng xếp hạng tín nhiệm quốc gia đối với Việt Nam. Ảnh minh hoạ: ST

Nhiều thành quả tích cực

Tại Tọa đàm “Xếp hạng tín nhiệm quốc gia và công tác quan hệ nhà đầu tư” do Bộ Tài chính tổ chức ngày 18/9, ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, việc cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia là kết quả của việc triển khai đồng bộ, hiệu quả các biện pháp ổn định kinh tế vĩ mô, tăng cường hệ thống tài chính - ngân hàng của Đảng, Quốc hội và Chính phủ; đồng thời cũng là kết quả của các bộ, ngành tích cực trao đổi, chia sẻ các thông tin cập nhật với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm.

Việc cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia có ý nghĩa hết sức tích cực, tạo hiệu ứng lan toả cho toàn bộ nền kinh tế, một mặt góp phần nâng cao uy tín của quốc gia, mặt khác gia tăng niềm tin đối với các nhà đầu tư quốc tế, cải thiện chi phí huy động vốn nước ngoài của cả Chính phủ và doanh nghiệp. Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng khi nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi dành cho Việt Nam đang giảm dần.

Khẳng định việc Việt Nam đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia, ông Trương Hùng Long cho biết, năm 2022, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia tới năm 2030. Tại đề án, Việt Nam đã đề ra mục tiêu quan trọng là phấn đấu tới năm 2030 nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam lên hạng đầu tư. Sau hơn 2 năm triển khai Đề án, Việt Nam đã gặt hái được một số thành quả tích cực.

“Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động tiêu cực năm 2022, các quốc gia trên thế giới đối mặt với những bất ổn, rủi ro và hệ quả từ xung đột địa chính trị, nhiều quốc gia bị các tổ chức xếp hạng tín nhiệm hạ bậc, hạ triển vọng thì Việt Nam lại nằm trong số vài nước trên toàn cầu được 2 tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s và S&P nâng hệ số tín nhiệm quốc gia”, ông Trương Hùng Long nhấn mạnh.

Theo đó, năm 2022 S&P nâng hệ số tín nhiệm quốc gia Việt Nam lên một bậc, từ mức BB lên mức BB+ (triển vọng Ổn định); Moody’s nâng hệ số tín nhiệm quốc gia Việt Nam từ mức Ba3 (triển vọng Tích cực) lên mức Ba2 (triển vọng Ổn định). Tiếp đó, trong năm 2023, Việt Nam lại tiếp tục được tổ chức Fitch nâng một bậc xếp hạng tín nhiệm, từ mức BB lên mức BB+ (triển vọng Ổn định).

Ông Trương Hùng Long cho biết, kết quả này cho thấy, hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam theo thang điểm của S&P và Fitch chỉ còn cách định mức đầu tư 1 bậc, và theo thang điểm của Moody’s cách 2 bậc, giúp Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu đạt định mức đầu tư vào năm 2030 được đề ra tại Đề án.

Cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia thông qua minh bạch thông tin

Theo chia sẻ của ông Karby Leggett, Trưởng nhóm các tổ chức chính thức toàn cầu (Ngân hàng Standard Chartered), đây là thời điểm phù hợp để Việt Nam bàn về xếp hạng tín nhiệm quốc gia. Việc cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia giúp Việt Nam giảm chi phí huy động vốn, cho phép Chính phủ Việt Nam sẽ linh động trong việc huy động vốn cho ngân sách nhà nước, đầu tư cơ sở hạ tầng, duy trì nội dung chi thường xuyên cho y tế, giáo dục…

Khẳng định thế mạnh của Việt Nam ảnh hưởng tới định mức tín nhiệm, ông Karby Leggett cũng đề cập tới các lĩnh vực được cho là thế mạnh của Việt Nam như tăng trưởng kinh tế; nợ công; dòng vốn đầu tư nước ngoài…

“Về tăng trưởng kinh tế, Việt Nam đang chuyển sang giai đoạn tăng trưởng cao và kéo dài, giúp đẩy nhanh hệ số định mức tín nhiệm. Đáng chú ý, trong giai đoạn đại dịch Covid-19 khi các nước láng giềng đều gặp cú sốc lớn về tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng kinh tế giảm mạnh thì Việt Nam ngược lại, không bị âm. Chính điều này đã tạo ra niềm tin mới về tốc độ tăng trưởng trong tương lai mà kinh tế Việt Nam có thể đạt được, là nền tảng để các tổ chức xếp hạng tín nhiệm xem xét”, ông Karby Leggett cho biết.

Cùng với đó, nợ công của Việt Nam có chiều hướng giảm xuống ổn định trong nhiều năm qua; dòng vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam tạo ra tăng trưởng kinh tế thần kỳ… Đại diện Ngân hàng Standard Chartered tin tưởng, với những vấn đề này, tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong 4-5 năm tới sẽ rất tốt.

Bên cạnh công tác xếp hạng tín nhiệm, các chuyên gia cũng thảo luận về tổ chức triển khai quan hệ nhà đầu tư. Ông Arne Fraemk, Trưởng Dự án Tăng cường quản lý tài chính công thuộc Chương trình Cải cách Kinh tế vĩ mô, tăng trưởng xanh của GIZ Việt Nam cho rằng, việc huy động vốn hết sức quan trọng, song cũng tạo ra rủi ro cho tín dụng của Nhà nước, trong khi đó, căng thẳng địa chính trị trên thế giới tiếp tục ảnh hưởng tới các mối quan hệ với các nhà đầu tư - chủ nợ, trong đó, quan hệ với nhà đầu tư là vô cùng quan trọng.

“Chúng tôi đang nỗ lực hết sức hỗ trợ Việt Nam. Chính phủ Việt Nam sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi hợp tác nhiều hơn với các nhà đầu tư thông qua việc minh bạch, chia sẻ thông tin báo cáo tài chính. Việt Nam đã đặt ra mục tiêu xếp hạng tín nhiệm quốc gia đến năm 2030 là tăng cường uy tín trên toàn cầu để giảm chi phí vay nợ”, ông Arne Fraemk cho biết.

Liên quan vấn đề này, ông Karby Legget cũng khuyến nghị, hiện nay, các nhà đầu tư đều mong muốn được tiếp cận thông tin chất lượng cao từ sự minh bạch dữ liệu. Các quốc gia phải đăng ký tiêu chuẩn phổ biến dữ liệu đặc biệt hoặc tiêu chuẩn phổ biến dữ liệu đặc biệt mở rộng; phải công bố dữ liệu về hoạt động của Chính phủ, nợ công và nợ nước ngoài một cách kịp thời với dữ liệu mới nhất không quá 12 tháng; dữ liệu phải được tổng hợp theo từng quý… vì vậy, cần thiết lập cơ quan chuyên trách của Chính phủ có nhiệm vụ quan hệ nhà đầu tư.