Quang cảnh hội nghị. Ảnh T.D

Phát huy vai trò hợp tác

Phát biểu tại hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình nhấn mạnh, trong nhiều năm qua, Hải quan Việt Nam và Campuchia đã triển khai nhiều hoạt động hợp tác hướng đến mục đích tạo thuận lợi thương mại. Đồng thời, tăng cường phối hợp trao đổi thông tin chống buôn lậu, gian lận thương mại và các vi phạm pháp luật hải quan, nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật trên địa bàn quản lý của mỗi cơ quan Hải quan.

Hải quan 2 nước đã ký kết thỏa thuận hợp tác hải quan năm 2007 làm cơ sở pháp lý cho việc thúc đẩy các hoạt động hợp tác và phối hợp công tác nhất là trên tuyến biên giới đường bộ giữa biên giới 2 nước.

Các đơn vị hải quan cấp cục dọc theo biên giới đất liền 2 nước luôn duy trì quan hệ hợp tác, góp phần xây dựng mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, giữ gìn an ninh chính trị khu vực địa phương, tạo điều kiện cho giao lưu thương mại, xuất nhập khẩu hàng hóa và phát triển du lịch.

Hải quan Việt Nam đã nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ tích cực của Hải quan Campuchia trong thời gian qua không chỉ trong các chương trình phối hợp kiểm soát chung song phương mà cả trên các diễn đàn khu vực.

Cụ thể, Hải quan Campuchia hỗ trợ trong Chiến dịch Con Rồng Mê Kông, với kết quả bắt giữ 164 vụ việc và 2.279 kg ma túy các loại đã bị bắt giữ trong chiến dịch bởi các cơ quan Hải quan và các cơ quan chức năng thành viên. Thành công của chiến dịch đã ghi nhận những đóng góp tích cực của các thành viên tham gia trong đó có sự chung tay không nhỏ của Hải quan Campuchia và Việt Nam.

Tuy nhiên, theo Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Công Bình, trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ và đa chiều của thương mại toàn cầu cũng xuất hiện nhiều thủ đoạn buôn lậu và gian lận thương mại ngày càng tinh vi hơn, hình thành nhiều đường dây ổ nhóm xuyên quốc gia. Điều này đặt ra những thách thức cho lực lượng chống buôn lậu của cơ quan Hải quan các nước nói chung và các cơ quan Hải quan các nước có đường biên giới chung như Việt Nam và Campuchia nói riêng.

Do vậy, một tất yếu được đặt ra đó là sự chung vai sát cánh của cơ quan Hải quan 2 bên với vai trò nòng cốt là lực lượng chống buôn lậu. Tăng cường hợp tác, chia sẻ thông tin nghiệp vụ, hỗ trợ điều tra xác minh là những yêu cầu cần thiết giữa 2 bên để từ đó hỗ trợ cho các hoạt động nghiệp vụ đảm bảo một môi trường giao thương thuận lợi, an ninh và an toàn cho cộng đồng.

Ông Noun Chanrith, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan và Thuế gián thu Campuchia phát biểu tại hội nghị.

Ông Noun Chanrith, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan và Thuế gián thu Campuchia cho biết, quan hệ hợp tác giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan Campuchia trên tinh thần láng giềng hữu nghị tốt, quan hệ hữu nghị anh em tốt trong lịch sử. Hải quan Campuchia luôn đồng ý và ủng hộ Hải quan Việt Nam trong quan hệ hợp tác, trao đổi thông tin về lĩnh vực hải quan nói chung và công tác chống buôn lậu gian lận thương mại nói riêng giữa Việt Nam- Campuchia. Thời gian qua, việc hợp tác giữa Hải quan hai nước đạt kết quả lớn từ cấp Tổng cục đến cấp địa phương biên giới Việt Nam- Campuchia. Trong thời gian tới, Hải quan Campuchia sẽ tiếp tục phối hợp, hỗ trợ Hải quan Việt Nam để đạt được kết quả tốt hơn nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu giữa 2 nước cũng như ngăn chặn hàng hóa buôn lậu qua biên giới 2 nước, giữ vững an ninh biên giới.

Tìm giải pháp kiểm soát chặt hàng quá cảnh

Trong khuôn khổ hội nghị, Hải quan Việt Nam và Campuchia đã thảo luận, đánh giá lại thỏa thuận hợp tác giữa 2 lực lượng về các hoạt động như công tác trao đổi thông tin, công tác chống buôn lậu ma túy, rác thải. Đặc biệt là công tác kiểm soát hàng quá cảnh từ Việt Nam qua Campuchia.

Hai bên ký Biên bản hợp tác song phương lần 4.

Đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan Việt Nam cho biết, tình hình hàng hóa quá cảnh qua biên giới hai nước trong thời gian qua được quản lý theo quy định của pháp luật. Các chi cục hải quan tại các cửa khẩu trên địa bàn đã tạo những điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa nói chung và hàng hóa quá cảnh nói riêng.

Tuy nhiên, trên thực tế, có nhiều hoạt động lợi dụng chính sách tạo thuận lợi này để buôn lậu, gian lận thương mại. Tình trạng các đối tượng lợi dụng sơ hở của các lực lượng chống buôn lậu để chia nhỏ hàng hóa vận chuyển ngược lại vào nội địa Việt Nam để tiêu thụ.

Đồng thời, xuất hiện tình trạng doanh nghiệp đăng ký, mở tờ khai vận chuyển hàng quá cảnh sang Campuchia nhưng thực tế hàng hóa không đúng khai báo hoặc khai sai hàng hóa có giá trị lớn, hàng cấm, có dấu hiệu rút hàng hóa tiêu thụ nội địa, thẩm lậu hàng hóa vào Việt Nam. Điều này gây ra hệ lụy rất lớn cho phía Việt Nam và Campuchia.

Trên cơ sở đó, Cục Điều tra chống buôn lậu đã phối hợp với các Cục Hải quan trên địa bàn các tỉnh giáp biên giới với Campuchia triển khai thực hiện các biện pháp như giám sát, tổ chức kiểm tra thực tế hàng hóa tại cửa khẩu hàng đi; Giám sát việc vận chuyển hàng trên đường từ cửa khẩu hàng đi đến cửa khẩu xuất cuối cùng (cửa khẩu biên giới với Campuchia); Phối hợp kiểm tra niêm phong phương tiện vận chuyển, kiểm tra thực tế hàng hóa tại cửa khẩu biên giới với Campuchia; Trao đổi thông tin về hàng hóa với Hải quan Hoàng gia Campuchia.

Kết quả, qua hoạt động phối hợp, các lực lượng đã kiểm tra 38 lô hàng quá cảnh qua Campuchia và phát hiện 11 lô hàng vi phạm, chủ yếu là hàng hóa khai không đúng tên hàng, xuất xứ hàng hóa. Một vụ việc phá seal hải quan lấy đi toàn bộ hàng hóa trong container.

Mặc dù vậy, công tác kiểm soát hàng quá cảnh từ Việt Nam qua Campuchia vẫn đang gặp một số khó khăn như tại một số cửa khẩu biên giới vẫn xảy ra tình trạng hàng quá cảnh sau khi từ Việt Nam sang Campuchia, các đối tượng đã vận chuyển qua các đường mòn lối mở từ Campuchia nằm ngoài địa bàn hoạt động của cơ quan Hải quan để thẩm lậu về Việt Nam. Bên cạnh đó, do những khác biệt trong phương thức quản lý hai bên chưa thực hiện trao đổi thường xuyên về dữ liệu đối với hàng quá cảnh…

Theo đó, để nâng cao hiệu quả hợp tác, tại hội nghị các đại biểu đã thảo luận, thống nhất các phương án kiểm soát chặt chẽ hoạt động này.