Thưa ông, những mục mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm nào trong phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp sẽ được chú trọng thực hiện trong năm 2015?

Năm 2015, Tổng cục Hải quan xác định quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp là nhiệm vụ thường xuyên từ cấp Tổng cục tới các Chi cục. Qua đó, đẩy mạnh hoạt động tham vấn tới với các Hiệp hội doanh nghiệp nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý hải quan và tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK.

Các mục tiêu cụ thể được đặt ra là: Xây dựng và ban hành Chiến lược phát triển quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp giai đoạn 2015-2020 làm kim chỉ nam cho hoạt động quan hệ đối tác; xây dựng và hoàn thiện bộ máy thực hiện quan hệ đối tác theo hướng chuyên trách từ Tổng cục tới các Chi cục; tăng cường triển khai công tác phát triển quan hệ đối tác thông qua các đối tác chuyên đề tại các Cục Hải quan địa phương; đào tạo CBCC để nâng cao năng lực thực hiện quan hệ đối tác; đưa hoạt động tham vấn thành hoạt động thường xuyên của cơ quan Hải quan các cấp; khuyến khích và tạo điều kiện để doanh nghiệp, Hiệp hội doanh nghiệp và các bên liên quan chủ động tham gia vào hoạt động tham vấn của cơ quan Hải quan…

Phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp là một nội dung hoạt động quan trọng của các nền hải quan hiện đại theo khuyến nghị của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO). Tuy nhiên, thực tế kết quả triển khai ở Việt Nam vẫn chưa được như kỳ vọng. Đâu là khó khăn, thách thức đặt ra trong thực hiện nhiệm vụ này, thưa ông?

Có thể nói, việc phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp được lãnh đạo Tổng cục Hải quan hết sức chú trọng và chỉ đạo quyết liệt thực hiện. Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn gặp phải một số khó khăn và thách thức như: Hiện tại công tác tăng cường quan hệ đối tác đang được đẩy mạnh nhưng vẫn chưa có một bộ máy chuyên trách thực hiện công việc phát triển quan hệ đối tác tại cơ quan Tổng cục Hải quan, mà đang được triển khai phân tán tại các đơn vị; Nhóm công tác hoạt động không chuyên trách dẫn đến hiệu quả của công tác này còn chưa cao.

Ngoài ra, các nội dung liên quan đến quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp còn mang tính chất mới tại Việt Nam, vì vậy cộng đồng doanh nghiệp vẫn chưa hiểu rõ nội hàm của quan hệ đối tác dẫn đến chưa chủ động và còn e dè khi tham gia các hoạt động đối tác với Hải quan. Ngoài ra CBCC Hải quan vẫn còn quan niệm cơ quan Hải quan là cơ quan quản lý, doanh nghiệp là đối tượng chịu sự quản lý vì vậy khó thiết lập quan hệ đối tác với phía cộng đồng doanh nghiệp.

Mặt khác, công tác tham vấn còn chưa được thực sự quan tâm tại các Cục Hải quan địa phương, chưa có văn bản chính thức để hướng dẫn và triển khai việc thực hiện tham vấn giữa Hải quan và doanh nghiệp dẫn đến khó khăn trong triển khai hoạt động này.

Theo ông, để giải quyết các bài toán trên và nâng cao hiệu quả công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp, các giải pháp nào sẽ được cơ quan Hải quan tập trung thực hiện?

Để khắc phục các hạn chế nêu trên, với vai trò là cơ quan được Tổng cục Hải quan giao chủ trì thực hiện nhiệm vụ này, Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan đã trình các cấp có thẩm quyền thành lập Tổ chuyên trách triển khai nhiệm vụ phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp. Thiết lập cơ chế tham vấn để đưa công tác tham vấn trở thành nhiệm vụ thường xuyên của cơ quan hải quan các cấp. Trong đó, công tác tham vấn sẽ thực hiện ở cả 3 cấp (Tổng cục, Cục và Chi cục).

Chúng tôi đang đề xuất hình thành bộ máy tham vấn ở cả Tổng cục và địa phương. Tại Tổng cục Hải quan, Nhóm công tác Hải quan-Doanh nghiệp chịu trách nhiệm tham vấn với các Hiệp hội doanh nghiệp và các bên liên quan. Tại các Cục Hải quan địa phương, Tổ tư vấn Hải quan-Doanh nghiệp chịu trách nhiệm tham vấn cộng đồng doanh nghiệp và các bên liên quan; chỉ định đầu mối liên lạc giữa cơ quan Hải quan với doanh nghiệp và các bên liên quan. Công bố công khai địa chỉ liên lạc của mỗi bên, thường xuyên cập nhật, bổ sung thông tin...; định kỳ hàng năm xây dựng kế hoạch tham vấn và nội dung tham vấn. Tổ chức các hoạt động theo kế hoạch thống nhất và linh hoạt theo nhu cầu thực tế; thiết lập kênh thông tin phản hồi kết quả tham vấn cho các bên liên quan dưới hình thức báo cáo tham vấn và thông tin qua đường công văn, email, internet…

Ngoài ra, vai trò của các Hiệp hội doanh nghiệp cũng cần được nâng cao hơn thông qua việc tổng hợp, phân tích, sàng lọc thông tin từ doanh nghiệp thành viên; kiến nghị, đề xuất các giải pháp tổng thể; chủ động lập kế hoạch tham vấn với cơ quan Hải quan…

Xin cảm ơn ông!