Xem xét yêu cầu tạm dừng hoạt động kinh doanh và thu hồi giấy phép, giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng dầu đối với các cửa hàng bán lẻ xăng dầu, doanh nghiệp không thực hiện đúng quy định Ảnh: ST

Ngành Thuế ra “tối hậu thư”

Theo thông tin từ Tổng cục Thuế, tính đến ngày 26/2/2024, toàn quốc đã có 7.542 cửa hàng kinh doanh bán lẻ xăng dầu thực hiện phát hành HĐĐT đối với từng lần bán hàng theo quy định (tăng 5.849 cửa hàng so với thời điểm 1/12/2023). Đã có nhiều địa phương triển khai đạt kết quả cao. Nhiều địa phương đạt tỷ lệ 100%, trên 80% số cửa hàng bán lẻ xăng dầu thực hiện phát hành HĐĐT từng lần bán hàng như: Bắc Ninh đạt 100%, Đắk Lắk đạt 97%, Thanh Hóa đạt 95%, Yên Bái đạt 91%, Nam Định đạt 89%, Hà Nội đạt 88%, Hải Dương đạt 88%, Bà Rịa - Vũng Tàu đạt 83%, Quảng Nam đạt 82%, Vĩnh Phúc đạt 81%,... Tuy nhiên, vẫn còn những địa phương có tỷ lệ đạt dưới mức 55% số cửa hàng bán lẻ xăng dầu thực hiện phát hành HĐĐT từng lần bán hàng.

Nguyên nhân của việc này một mặt đến từ nhận thức của người mua hàng chưa coi trọng việc lấy HĐĐT khi mua xăng dầu; mặt khác, nhiều DN, cửa hàng xăng dầu nhỏ lẻ của tư nhân vẫn e ngại thực hiện quy định do tốn kém đầu tư hạ tầng, thiết bị như phần mềm kết nối, các thiết bị tính toán dữ liệu...

Chia sẻ thêm về khó khăn, vướng mắc trong vấn đề này, ông Lê Thanh Dũng, Tổng giám đốc Công ty TNHH HĐĐT M-invoice cho biết, thực trạng về cơ sở hạ tầng, thiết bị (các trụ bơm) của các đơn vị kinh doanh xăng dầu đang là vấn đề khó đánh giá nhất trong quá trình triển khai HĐĐT sau mỗi lần bán hàng. Có thể nói, hầu hết thiết bị không đáp ứng để tích hợp với hệ thống HĐĐT hoặc hệ thống phần mềm quản lý bán hàng, dẫn đến không có cơ sở dữ liệu để thanh tra, kiểm tra việc thực hiện xuất HĐĐT theo từng lần bán của DN. Ông Lê Thanh Dũng cho biết thêm, không chỉ DN xăng dầu gặp khó khăn mà cả các tổ chức cung cấp giải pháp HĐĐT cũng gặp nhiều vướng mắc trong kiểm định phê duyệt mẫu.

Bên cạnh những nguyên nhân khách quan, theo đánh giá, nhiều DN, cửa hàng kinh doanh bán lẻ xăng dầu chưa nhận thức đầy đủ quy định nghĩa vụ pháp luật bắt buộc khi thực hiện lập HĐĐT từng lần bán hàng theo quy định tại Luật Quản lý thuế, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Nghị định 80/2023/NĐ-CP.

Để khắc phục tình trạng này, triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khẩn trương tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, thúc đẩy việc triển khai phát hành HĐĐT sau từng lần bán hàng đối với hoạt động kinh doanh bán lẻ xăng dầu. Đáng chú ý, mới đây, ngành Thuế đã yêu cầu các cục thuế địa phương phân công, giao chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể đến từng bộ phận, cán bộ công chức; chủ động thành lập các đoàn kiểm tra hoặc tham mưu UBND tỉnh, thành phố thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện kiểm tra tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu… Đặc biệt, ngành Thuế ra “tối hậu thư” cho các cửa hàng kinh doanh xăng dầu, yêu cầu các cục thuế căn cứ tình hình thực tế tại địa phương chủ động tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan chức năng xem xét yêu cầu tạm dừng hoạt động kinh doanh và thu hồi giấy phép, giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng dầu theo quy định của pháp luật đối với các cửa hàng bán lẻ xăng dầu, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đến hết ngày 31/3/2024 không thực hiện đúng quy định.

Các giải pháp phải gắn với thực tế, thực chất, hiệu quả

Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế, nhiều địa phương đã thành lập tổ kiểm tra liên ngành triển khai HĐĐT theo từng lần bán hàng trong kinh doanh xăng dầu. Đơn cử, UBND TPHCM vừa có chỉ đạo về việc thành lập tổ kiểm tra liên ngành triển khai HĐĐT theo từng lần bán hàng và tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh bán lẻ xăng dầu, kiểm tra việc phát hành HĐĐT theo từng lần bán hàng, kết nối với cơ quan thuế, xử lý nghiêm theo quy định đối với các trường hợp không thực hiện hoặc cố tình không thực hiện.

Trước đó, Cục Thuế Hòa Bình đã tham mưu cho UBND tỉnh thành lập tổ triển khai quản lý, sử dụng HĐĐT đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng, dầu trên địa bàn tỉnh. Qua số liệu báo cáo, đến hết ngày 7/3, trên địa bàn toàn tỉnh có 147/182 cửa hàng xăng dầu đã thực hiện phát hành HĐĐT theo từng lần bán hàng, đạt 80,8%. Với 35 cửa hàng chưa thực hiện, tổ triển khai HĐĐT đã tiến hàng lập biên bản cam kết lộ trình triển khai, thời hạn thực hiện cụ thể. Còn tại Phú Thọ, từ cuối tháng 12/2023, Cục Thuế tỉnh đã triển khai HĐĐT theo từng lần bán đến các DN, tổ chức, hộ kinh doanh xăng, dầu trên địa bàn tỉnh. Cục thuế đã ban hành văn bản chỉ đạo các đơn vị trực thuộc thực hiện đảm bảo đến hết 30/4/2024 đạt 70% và đến hết ngày 30/6/2024 đạt 100% số lượng người nộp thuế kinh doanh xăng, dầu đang hoạt động thực hiện lập HĐĐT từng lần bán hàng…

Kiến nghị giải pháp tháo gỡ khó khăn, từ thực tế vướng mặc về kiểm định phê duyệt mẫu, ông Lê Thanh Dũng đề xuất, cơ quan Thuế cần ban hành tiêu chuẩn áp dụng tối thiểu để thực hiện đúng việc xuất HĐĐT từng lần bán hàng; lựa chọn hình thức HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền áp dụng cho các đơn vị kinh doanh, bán lẻ xăng dầu, hạn chế việc sai phạm hay biến tấu hóa đơn; quá trình xuất hóa đơn không cần ký và quá trình truyền nhận dữ liệu với Tổng cục Thuế theo lô hóa đơn cũng sẽ giúp giảm tải rất nhiều cho hệ thống của các tổ chức giải pháp, tổ chức truyền nhận và Tổng cục Thuế được thuận lợi trong công tác quản lý thuế.

Để khắc phục những vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Phi Vân Tuấn yêu cầu các cục thuế địa phương cần tăng cường công tác phối hợp với UBND các tỉnh, nhất là đối với các địa phương có kết quả chưa đạt cao để chia sẻ kinh nghiệm trong phối hợp triển khai thực hiện, đồng thời báo cáo những việc đã và đang triển khai để tìm ra nguyên nhân từ đó có giải pháp phù hợp để triển khai tổ chức thực hiện nhằm đạt được yêu cầu đề ra. Ông Phi Vân Tuấn cũng nhấn mạnh, các giải pháp đề ra phải gắn với thực tế, đi vào thực chất, hiệu quả, trong đó, phải cụ thể hóa kế hoạch triển khai, trong đó giao nhiệm vụ cụ thể cho từng công chức của từng bộ phận. Những nội dung xử lý thuộc phạm vi ngành Thuế về hóa đơn sẽ do ngành Thuế xử lý, những vấn đề về ngừng hoạt động, thu hồi giấy phép kinh doanh thuộc phạm vi của ngành khác thì kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo.