Hóa chất độc hại (chất độc xyanua) vẫn mua bán công khai. Ảnh: TH

Phát hiện nhiều doanh nghiệp vi phạm

Theo Công an TPHCM, thời gian gần đây, nhiều vụ án thương tâm đã xảy ra khi kẻ thủ ác sử dụng để đầu độc nạn nhân, cướp tài sản hoặc giải quyết những mâu thuẫn trong cuộc sống hàng ngày gây phẫn nộ trong dư luận xã hội. Từ những vụ án tàn độc này cho thấy việc quản lý, mua bán xyanua còn nhiều “lỗ hổng”, dễ dàng trao đổi, mua bán trên các trang mạng xã hội cũng như trên thị trường.

Trước tình hình trên, Công an TPHCM đã chủ động triển khai Kế hoạch tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý, đấu tranh xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại trên địa bàn Thành phố.

Trong đó, chú trọng công tác rà soát, lên danh sách, kiểm tra các địa điểm nghi vấn kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại; tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp, người dân.

Ngày 2/10, Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03), Công an TPHCM cùng Công an quận 5, Sở Công Thương, Cục Quản lý thị trường TPHCM đã đồng loạt kiểm tra nhiều cơ sở kinh doanh liên quan hóa chất tại quận 5, TPHCM. Lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều sai phạm và thu giữ lượng lớn hóa chất nghi vấn là chất độc xyanua.

Qua kiểm tra 6 cơ sở kinh doanh liên quan đến hóa chất có 3 cơ sở tồn tại một số vi phạm về sản xuất, kinh doanh hóa chất. Lực lượng chức năng thu giữ 125 chai, hũ chứa hóa chất dạng lỏng và 1 thùng khoảng 10 kg hóa chất công nghiệp dạng viên nén. Tất cả nghi vấn là chất độc xyanua.

Cụ thể, kiểm tra tại Công ty cổ phần P. (đường Nghĩa Thục, quận 5), Tổ công tác phát hiện công ty này sang chiết trái phép hóa chất nghi vấn là hóa chất độc gốc xyanua. Kiểm tra giấy phép của công ty này cho thấy, công ty không có chức năng hoạt động sản xuất, kinh doanh hóa chất tại địa chỉ trên; không cung cấp được hóa đơn, chứng từ về nguồn gốc xuất xứ đối với mặt hàng hóa chất trên.

Đoàn kiểm tra đã lập biên bản tạm giữ 33 chai/hũ chứa các hóa chất nghi vấn là hóa chất độc có gốc xyanua.

Qua kiểm tra hồ sơ, tài liệu, tổ kiểm tra xác định đơn vị cung cấp hóa chất cho Công ty cổ phần P. là Công ty TNHH hóa chất Mê Kông (quận Gò Vấp). Thực hiện lệnh khám xét khẩn cấp trụ sở công ty này, nhưng công ty đã ngưng hoạt động tại địa chỉ trên.

Tương tự, kiểm tra tại hộ kinh doanh T. (trên đường Nhiêu Tâm, quận 5), Tổ công tác phát hiện tại đây đang có hành vi kinh doanh trái phép các loại hoá chất công nghiệp, trong đó có nhiều hóa chất nghi vấn là hóa chất độc gốc xyanua được chứa đựng bên trong 84 hũ nhựa đã pha chế, trọng lượng khoảng 42kg.

Tất cả hàng hoá đều không có hoá đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Chủ hộ kinh doanh khai nhận mua số hóa chất trên từ Công ty TNHH Hóa chất Mê Kông, có xuất hóa đơn GTGT nhưng không cung cấp Phiếu an toàn hóa chất.

Tổ công tác niêm phong, tạm giữ số hóa chất có liên quan đến xyanua.

Kiểm tra hộ kinh doanh Ngân L., (trên đường Nghĩa Thục, quận 5), Tổ công tác phát hiện cơ sở này đang có hành vi kinh doanh trái phép các loại hoá chất công nghiệp, trong đó có nhiều hóa chất nghi vấn là hóa chất độc gốc xyanua.

Tổ công tác tạm giữ 1 thùng hóa chất công nghiệp dạng viên nén nghi là xyanua, trọng lượng khoảng 10kg.

Siết chặt quản lý

Việc quản lý lỏng lẻo hóa chất độc hại của một số doanh nghiệp có thể gây hậu quả lớn nếu hóa chất được tuồn ra thị trường. Tháng 9/2024, Công an TPHCM đã phát hiện, bắt giữ Ngô Thị Như Huệ (sinh năm 1985; cư trú: phường Hiệp Thành, quận 12, TPHCM), Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH Hóa chất Nam Phương. Theo kết quả điều tra, lợi dụng vị trí công việc và sự quản lý lỏng lẻo hoạt động kinh doanh hóa chất độc hại, nguy hiểm của chủ doanh nghiệp, Ngô Thị Như Huệ đã lập khống hợp đồng mua bán chất độc xyanua của Công ty TNHH hóa chất Nam Phương với các đối tác để tuồn ra ngoài, bán lại cho người khác tại nhiều tỉnh, thành phố để hưởng chênh lệch.

Cơ quan Công an xác định, từ năm 2019 đến tháng 9/2024, Ngô Thị Như Huệ đã bán tổng cộng 2,55 tấn chất độc xyanua với tổng số tiền thu được trên 373 triệu đồng cho 11 khách hàng. Trong đó, Công an bắt quả tang Nguyễn Đức Thành Huy (sinh năm 1989; cư trú: xã Cát Chánh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) sử dụng mạng xã hội Facebook quảng cáo, mua bán chất độc xyanua. Khi có khách hàng cần mua, Huy đóng gói, giao cho khách hàng thông qua dịch vụ giao hàng - thu hộ.

Từ tháng 3/2023 đến thời điểm bị bắt, Nguyễn Đức Thành Huy đã bán hơn 100kg chất độc xyanua cho hàng trăm khách hàng tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước mà không quan tâm người mua có giấy phép kinh doanh hoặc có đủ điều kiện sử dụng hóa chất độc hại này không.

Hầu hết người dân mua, sử dụng chất độc xyanua do thiếu hiểu biết về pháp luật và chủ yếu sử dụng để làm xi mạ, sơn, nhuộm, thuốc diệt chuột… Đáng chú ý, có 16 trường hợp tại TPHCM và một số tỉnh lân cận mua chất độc xyanua nhằm mục đích tự tử; trong đó, 2 trường hợp may mắn được người nhà đưa đến bệnh viện cấp cứu kịp thời, 14 trường hợp còn lại từ bỏ ý định tự tử và tự tiêu hủy số chất đốc xyanua đã mua được.

Từ thực tế trên, Công an TPHCM đã chủ động triển khai Kế hoạch tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý, đấu tranh xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại trên địa bàn Thành phố; trong đó chú trọng công tác rà soát, lên danh sách, kiểm tra các địa điểm nghi vấn kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại; tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp, người dân.

Theo ghi nhận của cơ quan chức năng, sau mấy đợt ra quân kiểm tra, nhiều địa chỉ buôn bán chất độc xyanua trên mạng xã hội đã tự xóa tài khoản, không còn công khai mua bán hóa chất độc hại.

Hiện cơ quan chức năng TPHCM đang tiếp tục cuộc truy quét nhằm vào những đối tượng buôn bán loại hóa chất độc hại trên thị trường, đảm bảo an toàn cho người dân.