Soi hàng hóa NK qua máy soi container tại Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn KV3. Ảnh: T.H

Theo Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM Phạm Quốc Hùng, Cục Hải quan TP.HCM là đơn vị đi đầu trong việc thực hiện soi chiếu trước đối với hàng nhập khẩu và soi chiếu sau đối với hàng xuất khẩu. Từ tháng 6-2015, Cục Hải quan TP.HCM triển khai soi chiếu tại Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1, sau đó mở rộng triển khai tại Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 và Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 4.

Năm 2015, Cục Hải quan TP.HCM đã thực hiện soi chiếu 20.700 container, trong đó có 1.559 container thực hiện soi chiếu trước và sau thông quan; trong 3 tháng đầu năm 2016, Cục Hải quan TP.HCM thực hiện soi chiếu trên 4.000 container, trong đó có trên 3.100 container thực hiện soi chiếu trước và sau thông quan.

Đánh giá về kết quả sau hơn 9 tháng triển khai, ông Trần Việt Cường, Trưởng Phòng Quản lý rủi ro (QLRR) Cục Hải quan TP.HCM cho biết, việc thực hiện soi chiếu trước và sau thông quan đã góp phần đẩy nhanh tiến độ, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, tăng cường công tác kiểm tra đối với hàng hóa, doanh nghiệp nhưng không làm tăng tỷ lệ phân luồng, giảm bớt tỷ lệ luồng Đỏ- mở kiểm tra thực tế hàng hóa; Tạo điều kiện để đánh giá mức độ tuân thủ của doanh nghiệp, đánh giá hiệu quả các tiêu chí phân tích do Phòng QLRR thiết lập, hỗ trợ tích cực cho công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại.

Ngoài ra, trên thực tế một số doanh nghiệp đã lợi dụng việc miễn kiểm tra hàng hóa để thực hiện các hành vi xuất khống, khai gian về số lượng, chủng loại… nên việc triển khai lựa chọn hàng hóa để soi chiếu ngẫu nhiên đối với các tờ khai đã thông quan luồng Vàng là biện pháp rất cần thiết nhằm ngăn chặn gian lận thương mại, có tính răn đe, khuyến khích nâng cao tính tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp, phù hợp với xu hướng chung của công tác quản lý hải quan hiện đại, không ảnh hưởng đến quá trình làm thủ tục hải quan của doanh nghiệp.

Tại hội nghị, các đơn vị hải quan cửa khẩu đã đưa ra một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện soi chiếu trước thông quan và sau thông quan. Trong đó, khó khăn vướng mắc lớn nhất hiện nay là chưa có văn bản nào quy định hướng dẫn cụ thể đối với công tác soi chiếu trước và sau thông quan để đảm bảm cơ sở pháp lý khi thực hiện;

Chưa có kết nối mạng giữa cơ quan Hải quan với các hãng hàng không; một số hãng tàu chưa đảm bảo đúng quy định về mặt thời gian trong việc truyền thông tin về tàu hàng hóa hoặc truyền không đầy đủ thông tin dẫn đến việc tiếp nhận thông tin khai báo trên hệ thống E-manifest để phân tích lựa chọn bị chậm, không kịp thời tổ chức soi chiếu.

Để triển khai hiệu quả việc soi chiếu trước và sau thông quan trong năm 2016, Cục Hải quan TP.HCM đã đưa ra các kiến nghị tháo gỡ các vướng mắc, đồng thời đề ra các giải pháp cụ thể để mở rộng việc soi chiếu hàng hóa.

Tại hội nghị, đại diện Cục QLRR - Tổng cục Hải quan đã trao đổi và đưa ra một số giải pháp cụ thể đối với xử lý kết quả soi chiếu; thông tin tờ khai hàng xuất khẩu; chi phí soi chiếu…

Qua công tác soi chiếu trước và sau thông quan, Cục Hải quan TP.HCM đã phát hiện 6 trường hợp vi phạm đối với hàng nhập khẩu và một trường hợp vi phạm đối với hàng xuất khẩu. Đối với hàng nhập khẩu, hàng vi phạm đa số là hàng cấm nhập khẩu, như: tủ lạnh, máy giặt, xe đạp, xe máy đã qua sử dụng; mỹ phẩm, rượu, sữa…