Nhiều khó khăn trong hút vốn đầu tư tư nhân vào ngành điện
	Vốn đầu tư từ khu vực tư nhân có tốc độ tăng trưởng cao nhất
	Từ 2026, phấn đấu tất cả khu công nghiệp đều có thiết chế công đoàn

Các doanh nghiệp FDI đa quốc gia đang tìm hiểu các doanh nghiệp chuyên sản xuất nguyên vật liệu, linh phụ kiện trong nước. Ảnh: T.D

Đẩy mạnh thu hút đầu tư

Theo thông tin từ Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TPHCM (Hepza), năm 2020, tổng vốn đầu tư thu hút kể cả cấp mới và điều chỉnh tại các khu công nghiệp trên địa bàn TPHCM đạt hơn 760 triệu USD, đạt 152% kế hoạch, tăng 17% so với năm 2019.

Trong đó, tổng vốn đầu tư trong nước thu hút đạt trên 9.000 tỷ đồng, tăng 57%. Cấp mới 67 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 7.300 tỷ đồng; tập trung vào lĩnh vực xây dựng nhà xưởng, kho cho thuê của một số công ty phát triển hạ tầng và các dự án nhận chuyển nhượng quyền thuê đất, nhà xưởng từ các doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất.

Tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đạt gần 370 triệu USD, giảm 7,26% so với năm 2019. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid 19, làm hạn chế đi lại của nhà đầu tư và suy giảm kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, năm 2020, tại các khu chế xuất, khu công nghiệp TPHCM cũng đã có 20 dự án đầu tư vốn nước ngoài được cấp mới, tập trung vào các dự án xây dựng nhà xưởng, kho cho thuê. Các dự án điều chỉnh tăng vốn của một số dự án lớn đã khảo sát, nghiên cứu khả thi, xây dựng phương án đầu tư và đàm phán thuê đất trong thời gian dài trước đó.

Bước sang năm 2021, Việt Nam được giới phân tích nhận định có nhiều thuận lợi hơn để thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Ông Hứa Quốc Hưng, Trưởng ban Hepza cho biết, nhiều doanh nghiệp quốc tế và các cơ quan đại diện ngoại giao đoàn tại TPHCM khi đến tìm hiểu thông tin đều đánh giá cao công tác phòng chống dịch cũng như môi trường đầu tư của TPHCM và của Việt Nam. Chính điều này đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc thu hút đầu tư của cả nước nói chung và TPHCM nói riêng.

Tuy nhiên, điểm hạn chế của địa phương là quỹ đất công nghiệp sạch hiện càng ngày càng ít dần, cho nên, việc chắt lọc các dự án là điều cần thiết và mức độ càng ngày càng cao. Một khó khăn khác là việc triển khai các khu công nghiệp mới còn chậm do vướng công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, chậm trễ trong bàn giao đất triển khai dự án. Điều này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ trong quá trình thu hút đầu tư của Hepza trong thời gian tới.

Do đó, theo ông Hưng, Hepza sẽ tham mưu UBND TPHCM các thủ tục pháp lý theo thẩm quyền tiến tới thành lập và từng bước đưa vào khai thác Khu công nghiệp Phạm Văn Hai theo định hướng kỹ thuật cao và Khu công nghiệp Hiệp Phước (giai đoạn 3) chuyên ngành dịch vụ cảng và logistics. Hepza cũng đặt trọng tâm đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu đầu tư trong khu công nghiệp, tập trung vào những ngành, lĩnh vực kinh tế có hàm lượng khoa học - công nghệ, giá trị gia tăng cao dựa trên nền tảng công nghiệp công nghệ cao và kinh tế số.

Ngoài ra, Hepza sẽ triển khai xây dựng 20.000 m2 nhà xưởng cao tầng; đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính. Trong đó, phấn đấu thực hiện cấp giấy phép lao động qua mạng điện tử cấp độ 3 đạt 20%; 100% số thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Hepza đủ điều kiện được thực hiện dịch vụ công cấp độ 3, cấp độ 4.

Nâng cao khả năng tham gia sâu vào chuỗi cung ứng

Bà Lê Bích Loan, Phó Trưởng Ban quản lý Khu công nghệ cao TPHCM cho biết, cùng với việc nâng cao năng lực cung ứng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho doanh nghiệp trong nước, ban quản lý đang đẩy mạnh thu hút đầu tư của các doanh nghiệp FDI sản xuất sản phẩm đầu cuối. Điều này giúp mở rộng khả năng xuất khẩu tại chỗ cho doanh nghiệp trong nước, giảm rủi ro do đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu vì dịch Covid-19 kéo dài.

Cũng theo bà Loan, hiện những chính sách ưu đãi nhằm thu hút đầu tư tại Khu công nghệ cao TPHCM đã được hoàn thiện. Cụ thể, dự án được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời hạn 15 năm. Trong đó, miễn thuế trong 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng sẽ được miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định, nguyên liệu, vật tư, linh kiện để thực hiện dự án đầu tư. Riêng với tiền thuê đất, dự án được miễn, giảm tiền thuê đất theo quy định cho phép phù hợp với từng trường hợp… Ngoài ra, doanh nghiệp đầu tư còn được hưởng ưu đãi hỗ trợ lãi suất vay theo chương trình kích cầu đầu tư.

Ông Jeff Nessom, Phó Chủ tịch phụ trách kỹ thuật Công ty Techtronic Industries (TTI), cho biết, công ty đang có sự chuyển dịch nhà máy từ khu vực Bắc Mỹ sang khu vực châu Á. Từ cuối năm 2019, công ty đã dành 650 triệu USD để đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất, trung tâm nghiên cứu và phát triển sản phẩm tại khu công nghệ cao TPHCM. Hiện doanh số xuất khẩu nhà máy sản xuất tại Việt Nam đã tăng từ 300 triệu USD cuối năm 2019 lên 1,5 tỷ USD vào cuối năm 2020 và dự ước đạt 6 tỷ USD vào năm 2025. Công ty cũng đã đặt mục tiêu tăng tỷ lệ cung ứng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam lên 80% trong thời gian tới.

Tuy nhiên, để có thể đẩy nhanh hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp FDI sản xuất sản phẩm đầu cuối nói chung, các cơ quan chức năng Việt Nam cần đẩy nhanh phê duyệt quy trình cho phép đầu tư xây dựng nhà máy. Thủ tục nhập khẩu nguyên vật liệu công nghệ sản xuất cũng phải được cải cách theo hướng đơn giản và thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Riêng với doanh nghiệp trong nước cung ứng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, cần chủ động hợp tác với các doanh nghiệp FDI sản xuất sản phẩm đầu cuối để tiếp cận nhanh quỹ tài chính, đồng thời được hỗ trợ nâng cao năng lực sản xuất, cung cấp sản phẩm có giá trị cao, giải quyết nguồn cung nguyên liệu.