Theo báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình thanh toán vốn đầu tư nguồn NSNN lũy kế 7 tháng, ước thực hiện 8 tháng kế hoạch năm 2023 của Bộ Tài chính, lũy kế thanh toán giải ngân vốn từ đầu năm đến ngày 31/7/2023 là gần 253.355 tỷ đồng, đạt 33,46% kế hoạch và đạt 35,83% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2022 đạt 29,74% kế hoạch và đạt 32,8% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 31/8/2023 là hơn 299.447 tỷ đồng, đạt 39,6% kế hoạch, đạt 42,3% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2022 đạt 35,49% kế hoạch và đạt 39,15% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó, vốn trong nước là gần 292.187 tỷ đồng, đạt 40,1% kế hoạch và đạt 43% kế hoạch Thủ tướng giao; Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là hơn 33.840 tỷ đồng, đạt 26% kế hoạch giao; vốn nước ngoài là hơn 7.260 tỷ đồng, đạt 25,95% kế hoạch.

Biến động giá nguyên vật liệu, khó khăn trong nguồn cung... là một trong những khó khăn còn ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân đầu tư công. Ảnh: ST

Nhận xét tình hình giải ngân kế hoạch vốn, Bộ Tài chính cho biết, nếu so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao là 42,35% thì tỷ lệ ước giải ngân 8 tháng kế hoạch năm 2023 đã tăng khá nhiều so với cùng kỳ năm 2022 (cùng kỳ năm 2022 đạt 39,15%), trong đó vốn trong nước đạt 43,03% (cùng kỳ năm 2022 đạt 40,87%), vốn nước ngoài đạt 25,95% (cùng kỳ năm 2022 đạt 14,02%).

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, có 11 bộ, cơ quan trung ương và 33 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt từ 40%. Một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt cao gồm: Ban quản lý lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (65,38%), Ngân hàng Nhà nước (62,75%), Ngân hàng Phát triển (100%), Tiền Giang (62,12%), Long An (66,18%), Đồng Tháp (66,94%).

Có 41/52 bộ, cơ quan trung ương và 30/63 địa phương chỉ giải ngân đạt dưới 40% kế hoạch vốn; trong đó có 33 bộ, cơ quan trung ương và 8 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 25% kế hoạch vốn.

Theo Bộ Tài chính, một số khó khăn ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân các dự án như một số dự án đang hoàn thiện đủ thủ tục đầu tư để phân bổ vốn; một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương đang đề nghị điều chỉnh giảm kế hoạch năm 2023; một số địa phương chưa tổ chức đấu giá đất nên chưa có số thu để giải ngân cho dự án.

Bên cạnh đó còn có vướng mắc liên quan đến biến động giá nguyên vật liệu, khó khăn trong nguồn cung, khan hiếm nguyên vật liệu, các chủ đầu tư phải thực hiện các thủ tục về điều chỉnh dự toán giá hợp đồng; chậm phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án; gia hạn Hiệp định dự án ODA (Dự án Kè bờ sông Cần Thơ - Ứng phó biến đổi khí hậu, Dự án Bệnh viện Ung bướu tỉnh Cần Thơ), các dự án sử dụng vốn ODA thực hiện các thủ tục điều chỉnh, đấu thầu, nghiệm thu đều phải có thư không phản đối của nhà tài trợ nên mất nhiều thời gian.

Một số dự án (di tích, y tế) chậm do phải thực hiện các thủ tục chuyên ngành, chậm triển khai bước lựa chọn đơn vị thẩm định giá, hồ sơ mời thầu. Các dự án CNTT có yêu cầu kỹ thuật phức tạp trong khi các văn bản quy phạm pháp luật quy định chưa đầy đủ.

Để đạt được mục tiêu (phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công nguồn NSNN kế hoạch năm 2023 đạt trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao), Bộ Tài chính đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương: tập trung chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc để triển khai nhanh, hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm về giải ngân vốn đầu tư công, chủ động thực hiện điều chỉnh kế hoạch vốn kịp thời từ các dự án chậm giải ngân sang dự án có nhu cầu bổ sung vốn và có khả năng giải ngân đảm bảo đúng quy định và theo đúng chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ tại các Nghị quyết, Chỉ thị, Công điện về thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Đồng thời khẩn trương triển khai phân bổ kế hoạch vốn năm 2023 cho các dự án thuộc danh mục dự án được giao theo Quyết định số 888/QĐ-TTg ngày 24/7/2023; giao, điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025.