Trẻ em vui chơi tại nhà văn hoá thôn Phú Hạnh, xã Thượng Trưng (huyện Vĩnh Tường). Ảnh: H.Anh

Người dân là trung tâm, là đối tượng thụ hưởng thành quả phát triển kinh tế - xã hội

Thực hiện chủ trương lấy mục tiêu phát triển con người là trung tâm, người dân là đối tượng được tham gia và thụ hưởng trực tiếp thành quả phát triển của địa phương, song song với việc đẩy mạnh hoàn thành xây dựng nông thôn mới, tỉnh ủy Vĩnh Phúc đã ban hành Nghị quyết phát triển văn hóa, con người Vĩnh Phúc; Nghị quyết phát triển làng văn hoá kiểu mẫu (LVHKM); đưa ra định hướng phát triển, xây dựng các chính sách, giải pháp phát triển văn hóa Vĩnh Phúc giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030; đặc biệt đã đưa ra chi tiết các tiêu chí, hình mẫu, chuẩn mực về làng văn hóa, là mục tiêu, khát vọng để xây dựng làng, xây dựng con người Vĩnh Phúc theo chuẩn mực.

Bà Trần Thị Minh Lợi, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu định hướng này, trên cơ sở chủ trương của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, năm 2022, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành Đề án xây dựng thí điểm LVHKM tại Quyết định số 2680/QĐ-UBND ngày 29/12/2022 (Đề án 2680). Tỉnh sẽ lấy người dân là chủ thể, là trung tâm và đối tượng được hưởng lợi chính từ thành quả xây dựng LVHKM.

Về mục tiêu, tỉnh Vĩnh Phúc chủ trương xây dựng các Làng văn hóa kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh trở thành nơi đáng sống, phát triển đồng bộ, toàn diện, bền vững về kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường và quốc phòng an ninh; giữ được sự cân bằng sinh thái, hài hòa với thiên nhiên, bản sắc văn hoá dân tộc; người dân có cuộc sống ổn định, ấm no và hạnh phúc. Cùng với đó sớm hoàn thành các mục tiêu về xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.

Tính đến nay, Đề án này đã triển khai trên phạm vi 30 làng. Bước đầu đã tạo ra hiệu ứng lan tỏa tốt trong xã hội, có sự đồng thuận của người dân, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị.

Liên quan đến tiến độ thực hiện xây dựng các khu thiết chế văn hóa - thể thao, đến nay, về cơ bản các vấn đề khó khăn, vướng mắc về quy hoạch, đất, bồi thường giải phóng mặt bằng đã được các huyện, thành phố giải quyết xong để triển khai các dự án khu văn hóa thể thao tại LVHKM.

Theo Đề án thí điểm xây dựng LVHKM trên địa bàn tỉnh, trong năm 2023, có 30 LVHKM được thí điểm triển khai xây dựng với kinh phí hỗ trợ 20 tỷ đồng/LVHKM. Đến nay, 100% LVHKM được chọn thí điểm trên địa bàn tỉnh đã được khởi công xây dựng; phấn đấu đến hết năm 2030, có tối thiểu 60 làng được xây dựng đạt các tiêu chí của LVHKM do cấp có thẩm quyền ban hành, trong đó: đến hết năm 2025, hoàn thành 30 làng và đến năm 2027, hoàn thành 60 làng.

Khu thiết chế LVHKM thôn Thụ Ích (xã Liên Châu huyện Yên Lạc (Vĩnh Phúc), công trình LVHKM đầu tiên của tỉnh Vĩnh Phúc vừa được khánh thành cuối tháng 8/2023. Ảnh: Khánh Linh

Tại thành phố Vĩnh Yên, việc triển khai xây dựng LVHKM đang được Thành phố triển khai nghiêm túc, khẩn trương, đảm bảo tiến độ theo đúng kế hoạch đề ra. Thực hiện Đề án thí điểm xây dựng mô hình LVHKM trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, UBND thành phố thành lập Ban chỉ đạo, lập kế hoạch thực hiện đề án, phân công nhiệm vụ cho các thành viên. Các cấp, ngành, đoàn thể trên địa bàn thành phố tích cực tuyên truyền, phổ biến các văn bản chỉ đạo của Tỉnh về chủ trương xây dựng LVHKM, mục đích, ý nghĩa của đề án. Qua đó, được đông đảo người dân đồng tình, ủng hộ, sẵn sàng tham gia đóng góp sức người, sức của xây dựng thành công mô hình.

Ông Hoàng Đình Thuật, Phó Chủ tịch UBND TP. Vĩnh Yên cho biết, trong năm 2023, Thành phố triển khai xây dựng 3 LVHKM gồm các dự án: Cải tạo khu thiết chế văn hóa và thể thao tổ dân phố (TDP) Gò Nọi, phường Định Trung; cải tạo, chỉnh trang tuyến phố đi bộ, ẩm thực đường Trần Quốc Tuấn, phường Ngô Quyền; chỉnh trang tuyến phố đi bộ đường Hai Bà Trưng, phường Khai Quang.

Chỉ có điểm bắt đầu, không có điểm kết thúc

Tại huyện Vĩnh Tường, ông Lê Chí Thái, huyện ủy viên, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết, trong tổng số 178 thôn của huyện, hiện đã hoàn thành việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại 18 thôn. Dự kiến trong năm nay sẽ có 27 thôn hoàn thành việc xây dựng theo tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu, nông thôn mới nâng cao, đồng thời gắn việc triển khai 4 LVHKM với thôn kiểu mẫu.

Xác định đây là tâm huyết của các cấp lãnh đạo Tỉnh, huyện quyết tâm quyết liệt tập trung hoàn thành kế hoạch trong năm nay các hạng mục nông thôn mới kiểu mẫu, nông thôn mới nâng cao, thôn thông minh ở các cấp xã và thôn trên địa bàn, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân địa phương.

Khu thiết chế LVHKM thôn Thụ Ích (xã Liên Châu huyện Yên Lạc (Vĩnh Phúc). Ảnh: Ng. Lượng

Bà Nguyễn Thị Diệu Thúy, Chi hội phó Chi hội phụ nữ thôn Phú Hạnh, xã Thượng Trưng (huyện Vĩnh Tường) cho biết, các hoạt động văn hóa thể thao giúp mọi người gắn kết với nhau, yêu thương, sẻ chia nhiều hơn, đặc biệt là tạo điều kiện cho nhau cùng phát triển kinh tế. Sau 2 năm đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, hiện thôn không còn hộ nghèo… “Đây là vùng quê đáng sống”, bà Thuý tự hào.

Ông Lê Chí Thái chia sẻ, nhờ xây dựng NTM, hạ tầng trong thôn xã được khang trang, hiện đại, từ đó kinh tế phát triển hơn. Kinh tế phát triển, quay trở lại tạo điều kiện cho đời sống văn hóa phát triển... “Chúng tôi tập trung, quyết liệt để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế, xây dựng con người Vĩnh Phúc theo các mục tiêu đã đề ra, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, chỉ có điểm bắt đầu, không có điểm kết thúc”, ông Thái chia sẻ.

Huyện Yên Lạc có 3 làng nằm trong đề án LVHKM là làng Man Để (thị trấn Tam Hồng), làng Tri Chỉ (xã Đồng Cương), và làng Thụ Ích (xã Liên Châu), theo Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Lạc Nguyễn Lê Huy, việc triển khai thực hiện xây dựng LVHKM tại địa phương rất thuận lợi nhờ có sự chuẩn bị từ trước khi Tỉnh ban hành Nghị quyết, người dân rất đồng tình ủng hộ và sự quyết liệt triển khai của các cấp ủy, chính quyền địa phương.

Ông Huy cho biết, khi mới có chủ trương xây dựng LVHKM bà con rất phấn khởi. Trước chỉ nghĩ Thành phố mới có chỗ vui chơi, giải trí, thể dục thể thao, thì nay cả làng quê cũng có nên bà con ai cũng vui mừng phấn khởi nhiệt tình hưởng ứng, ủng hộ cả về vật chất, thậm chí có gia đình còn hiến đất để làm đường, mở rộng ngõ xóm khang trang, làm sân cho người dân vui chơi tập thể dục thể thao hàng ngày.

Ngày 27/8 vừa qua, Khu thiết chế LVHKM thôn Thụ Ích (xã Liên Châu huyện Yên Lạc (Vĩnh Phúc), công trình LVHKM đầu tiên của tỉnh đã được khánh thành. Gần đây nhất, khu thiết chế LVHKM Bàn Mạch (xã Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường) cũng được khánh thành. Đây là LVHKM thứ 5 của Vĩnh Phúc chính thức đi vào hoạt động, phục vụ đời sống văn hoá tinh thần cho người dân.

Dự kiến cơ cấu nguồn vốn ngân sách Nhà nước và nguồn huy động xã hội hóa của Đề án là 2.610 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách Nhà nước cấp tỉnh: 2.475 tỷ đồng; nguồn ngân sách cấp huyện xã và nguồn xã hội hóa: 135 tỷ đồng. Đối tượng hưởng lợi từ Đề án là người dân trên địa bàn tỉnh; trước mắt là người dân các làng thực hiện trong giai đoạn 2023-2025 và giai đoạn tiếp theo đến 2030.

Nhà văn hoá thôn Gò Nọi, phường Định Trung, TP Vĩnh Yên. Ảnh: Trà Hương

Về xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu, đồng chí Hoàng Thị Thúy Lan, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc cho biết, với Vĩnh Phúc, dân vừa là nguồn lực, vừa là động lực trong sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội nói chung, xây dựng LVHKM nói riêng…

Do vậy, quyết tâm thực hiện xây dựng LVHKM là một bước đột phá rất quan trọng trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc, và nhằm khai thác, phát huy tiềm năng, thế mạnh nguồn lực của địa phương để phát triển kinh tế xã hội và từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần một cách toàn diện cho người dân.