Thương mại điện tử - Động lực thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu
	Thương mại điện tử đối với hàng hóa xuất nhập khẩu: Bộ Tài chính dự kiến đối tượng quản lý
	Ưu tiên xúc tiến xuất khẩu qua thương mại điện tử
	Xuất khẩu qua thương mại điện tử: DN chưa quan tâm đúng mức
	Tiềm năng xuất khẩu qua thương mại điện tử

DN tận dụng TMĐT để tối ưu hóa chi phí, nắm bắt rõ thị trường. Ảnh: ST

Tiết kiệm mà hiệu quả

Theo ông Trần Xuân Thủy, Giám đốc Amazon Global Selling Việt Nam, Amazon là nền tảng TMĐT toàn cầu, đã xây dựng thành công hệ sinh thái tại hơn 180 quốc gia trên thế giới, phục vụ hơn 300 triệu khách hàng thường xuyên. Nếu như trước kia, khi DN Việt Nam muốn kết nối, xuất khẩu với DN quốc gia khác thì phải tự vận hành đội ngũ kinh doanh, đưa nhân viên đến khảo sát, xây dựng kênh phân phối, tìm kiếm kho lưu trữ hàng hóa… khiến DN tốn nhiều chi phí. Nhưng khi thông qua hệ sinh thái của Amazon, các DN chỉ cần ngồi tại Việt Nam cũng có thể giao dịch với khách hàng tại châu Mỹ, châu Âu. DN cũng không phải xây dựng kho bãi, thuê dịch vụ hậu cần… bởi Amazon đã có đội ngũ thực hiện sẵn có, sử dụng thêm cả robot, trí tuệ nhân tạo (AI) nên tối ưu hóa chi phí cho DN.

“Dù thực hiện giao dịch xuất khẩu thông qua hệ sinh thái TMĐT, DN phải mất chi phí nhưng nếu so với tự làm thì vẫn tiết kiệm mà hiệu quả hơn”, ông Trần Xuân Thủy nhận định.

Đồng tình, nhiều DN cũng đã nhận xét, nhờ TMĐT, các DN sẽ không mất chi phí xây dựng và vận hành, giảm chi phí marketing nhờ tiếp cận trực tiếp với các khách hàng lớn, chất lượng dịch vụ lại được tăng lên trong khi giảm chi phí đầu tư nhân sự… Hơn nữa, nhờ công nghệ BigData, IoT… DN có thể phân tích hành vi của người tiêu dùng ở mọi thị trường để cung cấp đúng sản phẩm, dịch vụ. Chính vì những lợi ích nêu trên, nhiều DN đã tìm đến TMĐT và nhiều DN TMĐT đã và đang hướng đến xây dựng hệ sinh thái cho các DN, cung cấp cho DN các mô hình vận hành linh hoạt trong việc quản lý tồn kho và cung ứng sản phẩm.

Ông Vũ Đức Thịnh, Tổng giám đốc Lazada Logistics Việt Nam cho biết, Lazada hướng đến mục tiêu năm 2030, phục cho cho 300 triệu khách hàng, “chắp cánh” cho 9 triệu DN nhỏ và vừa khắp Đông Nam Á phát triển. Do vậy, Lazada hướng đến xây dựng hệ sinh thái TMĐT bền vững, thông qua đầu tư dài hạn về công nghệ và cơ sở hạ tầng logistics để đảm bảo thời gian giao vận nhanh với chi phí thấp nhất. Đồng thời, hệ sinh thái này sẽ ứng dụng công nghệ tiên tiến, kết hợp với sự am hiểu địa phương và tư duy toàn cầu để mang đến trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.

Doanh nghiệp còn “ngại” thương mại điện tử quốc tế

Tuy nhiên, bên cạnh những ích lợi từ việc tận dụng hệ sinh thái TMĐT, các DN còn chịu thách thức khi phải đối đầu với cạnh tranh cao từ các DN trong và ngoài nước; công nghệ và các thuật toán của TMĐT thay đổi nhanh chóng nên đòi hỏi DN phải cập nhật liên tục.

Bên cạnh đó, ông ông Trịnh Hoàng Linh, Giám đốc điều hành iExport, Công ty Cổ phần Procom Việt Nam còn cho rằng, vẫn có hơn 70% DN nhỏ và vừa Việt Nam chưa triển khai xây dựng kênh TMĐT cho DN, đặc biệt là TMĐT quốc tế. Nguyên nhân chính là DN có sản phẩm tốt nhưng không biết làm thương hiệu, chỉ làm gia công cho khách hàng theo kiểu bán trực tiếp cho thương lái hoặc tìm kiếm khách hàng tại các hội chợ triển lãm quốc tế, chưa quan tâm đến TMĐT hoặc DN chưa có kiến thức về TMĐT quốc tế. Đặc biệt, những trở ngại về ngôn ngữ, chưa có kinh nghiệm về logistics, hình thức thanh toán trực tuyến… cũng khiến nhiều DN “ngại” TMĐT quốc tế.

Những lý do nêu trên đã và đang khiến DN Việt Nam lỡ mất cơ hội tận dụng xuất nhập khẩu từ TMĐT. Bởi đại diện Amazon Việt Nam đã dự báo, tốc độ tăng trưởng TMĐT trong năm nay sẽ vượt 6 lần so với bán hàng truyền thống. Đặc biệt, quy mô TMĐT xuyên biên giới sẽ vượt quá 3.300 tỷ USD trong 2 năm tới. Hơn nữa, theo Bộ Công Thương, quy mô thị trường TMĐT Việt Nam (B2C - hình thức kinh doanh từ DN tới khách hàng) tăng trưởng trung bình hàng năm từ 20-30%/năm, doanh thu TMĐT B2C của Việt Nam 2019 đạt 10,08 tỷ USD. Báo cáo Kinh tế số Đông Nam Á (SEA) 2020 do Google, Temasek và Bain & Company cũng nhận định, nền kinh tế số Việt Nam đạt tổng giá trị 14 tỷ USD, tăng trưởng 16% so với năm 2019.

Trong Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2021-2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã nêu rõ TMĐT là một trong các lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, giúp DN nâng cao sức cạnh tranh. Chính phủ cũng đặt mục tiêu đến năm 2025, doanh số TMĐT B2C tính cho cả hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trực tuyến tăng 25%, đạt 35 tỷ USD, chiếm 10% so với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. Chính vì thế, các DN, nhất là DN nhỏ và vừa phải tìm giải pháp để tận dụng mọi cơ hội từ TMĐT. Các DN cần quan tâm nhiều hơn đến việc tiếp cận với các công nghệ kỹ thuật số, trang bị tư duy kinh doanh trên nền tảng số; đồng thời, các cơ quan chức năng cũng cần có các giải pháp về phổ biến kiến thức, kết nối DN...