Ông đánh giá như thế nào về việc mở cửa các thị trường XK nông, lâm, thủy sản hiện nay?

Kể từ sau khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO) đến nay, Việt Nam đã chủ động hội nhập, ký kết 10 Hiệp định thương mại tự do (FTA). Hiện, Việt Nam cũng đang tiến hành cam kết để đi đến ký kết những FTA ở thế hệ cao nhất như Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP). Như vậy nhìn chung về mặt mở thị trường, Việt Nam khá chủ động.

Đối với riêng ngành nông nghiệp, 2016 là một năm nhiều khó khăn. Tuy nhiên, tổng giá trị XK năm nay có thể cán đích trên 31 tỷ USD, trong đó thặng dư tuyệt đối có thể đạt trên 7 tỷ USD. Kết quả này cũng đã cho thấy việc mở rộng thị trường XK có những cố gắng nhất định.

Tuy nhiên, phải khẳng định việc mở thị trường tốt, song khai thác từng nhóm thị trường thì chưa hết tiềm năng và chưa đúng giá trị. Ví dụ, đối với các mặt hàng như thịt lợn, sữa, rau quả… nếu Việt Nam có những hợp đồng chính thức cấp Nhà nước với Trung Quốc thì đây vẫn là thị trường rất rộng, có thể tăng nhanh tổng sản lượng XK.

Thậm chí, đối với những thị trường “khó tính” như Mỹ, EU, Nhật Bản và một số thị trường khác, tiềm năng để hàng nông sản Việt Nam tăng cường XK vẫn còn. Do vậy, cần có những cố gắng nhiều hơn với từng nhóm đối tượng thị trường, từng nhóm ngành hàng. Ngoài thị trường XK, vấn đề cần lưu ý nữa là trong khâu NK cũng phải thiết kế những giải pháp kỹ thuật vừa mang tính phù hợp với hội nhập, với những quy định của WTO, vừa đảm bảo thúc đẩy sản xuất trong nước.

Xin ông cho biết, Bộ NN&PTNT đã, đang và sẽ có những nỗ lực như thế nào trong vấn đề này?

Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ NN&PTNT đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương cùng các địa phương tập trung thúc đẩy khai thác thị trường XK. Vừa rồi, Bộ NN&PTNT và Bộ Công Thương đã tập trung thúc đẩy tại thị trường Australia. Sau quá trình làm việc, bước đầu Australia đã chấp nhận cho Việt Nam được XK tôm nguyên con. Mở được thị trường này không chỉ có ý nghĩa quan trọng giúp tăng kim ngạch XK tôm vào Australia mà còn tạo tiền lệ tốt cho sản phẩm tôm Việt xâm nhập các thị trường khác.

Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT cũng đang làm việc với Hiệp hội Cá tra Việt Nam tiếp tục có biện pháp đấu tranh về pháp lý với một số thị trường thường xuyên gây khó khăn cho sản phẩm cá tra như Hoa Kỳ. Mục tiêu lớn vẫn là khi Việt Nam đã mở cửa được thị trường thì phải khai thác tốt từng nhóm thị trường với từng nhóm ngành hàng cụ thể.

Trong phát triển nông nghiệp nói chung, thúc đẩy XK nông, lâm, thủy sản nói riêng, thu hút DN tham gia đầu tư đóng vai trò rất quan trọng. Theo ông, các chính sách thu hút, tạo điều kiện cho DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn hiện đã đầy đủ, hợp lý chưa?

Thời gian qua đã có khá nhiều chính sách nhằm thu hút, tạo điều kiện cho DN tham gia đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Hiện nay, toàn quốc mới có 5.000 trên tổng số hơn nửa triệu DN đầu tư vào khu vực nông nghiệp. Tuy nhiên, tính riêng trong năm 2016, đã có gần 1.500 DN đầu tư vào khu vực nông nghiệp, trong đó có những DN rất lớn như Tập đoàn TH, Tập đoàn Dabaco,… Điều này cho thấy, các chủ trương chính sách đã bước đầu đi vào thực tiễn.

Tuy nhiên phải khẳng định chính sách đưa ra nhiều nhưng có những chỗ, những loại chính sách còn bất cập. Bên cạnh đó, điều đáng nói là trong việc tổ chức thực hiện những chính sách tại các bộ, ngành, địa phương nhiều nơi chưa được tốt. Rõ ràng, thời gian tới muốn huy động tổng lực tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cần tiếp tục ban hành chính sách sát thực, hiệu quả hơn, tích cực cải thiện công tác hành chính.

Xin cảm ơn ông!