Hàng loạt cái gọi là đề xuất giải pháp (mà thực ra là xin “cơ chế”) cho ngành vận tải nội địa được đưa ra như: Giãn nợ, giảm lãi vay, xin được vay vốn lưu động, giảm thuế, phí, ưu tiên vận chuyển hàng XNK... Thậm chí ngành này còn “xin” cụ thể như điều chỉnh thuế GTGT, thuế NK tàu biển, phí trước bạ thấp hơn biểu phí quy định 50% khi NK tàu biển; miễn thuế GTGT 10% cho các dự án đóng tàu phục vụ vận tải biển quốc tế...

Các DN vận tải nội địa, quả là rất khó cạnh tranh với các đội tàu lớn mạnh, hùng hậu của nước ngoài. Đây là một thực tế. Thực tế này cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động XNK hàng hóa của Việt Nam khi đang lệ thuộc quá lớn vào các hãng tàu nước ngoài.

Tìm giải pháp để phát triển đội tàu trong nước là cần thiết. Song cứ mãi xin “bao bọc, bảo hộ” như thế này liệu có phải là giải pháp đúng?

Chúng ta đã bảo hộ không ít ngành, lĩnh vực nhưng kết quả là DN không lớn lên được, chỉ sống dựa vào cơ chế, chính sách. Có thể kể ra đây như một điển hình, đó là ngành mía đường. Sau nhiều năm được áp dụng những cơ chế, chính sách hỗ trợ, đến nay ngành mía đường Việt Nam thậm chí còn không cạnh tranh nổi cả với các nước xung quanh như Lào, Trung Quốc... Chỉ mỗi việc có một DN xin tạm nhập- tái xuất 30.000 tấn đường từ Lào về Việt Nam xuất qua Trung Quốc đã khiến hơn 40 DN sản xuất trong nước đứng ngồi không yên.

Quay trở lại với câu chuyện của các DN vận tải nội địa. Như đã nói, không phải bây giờ, mà từ trước, Nhà nước luôn có chủ trương hỗ trợ DN trong nước phát triển. Song “bảo hộ” nhiều, nhưng các DN chả lớn thêm được là bao, giờ đưa ra xin hàng loạt cơ chế ưu đãi như vậy liệu sẽ giúp các DN nâng cao sức cạnh tranh? Chưa nói nói đến chuyện ngành nào, DN nào cũng xin “cơ chế” hỗ trợ như vậy thì ngân sách Nhà nước “tính” sao?

Quan trọng hơn, điều khiến các cơ quan quản lý “lo” là với những đề xuất giải pháp mang tính bảo hộ “ngăn sông cấm chợ” sẽ vi phạm các cam kết quốc tế. Đơn cử như với đề xuất “Kiên quyết và triệt để chủ trương tiếp tục không cấp phép cho tàu nước ngoài tham gia khai thác vận tải nội địa để bảo hộ và hỗ trợ đội tàu Việt Nam”, hay “giành quyền vận tải đối với các loại hàng hoá XNK bằng nguồn tài chính có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước”...

Việt Nam đã hội nhập sâu, rộng. Rõ ràng khó có thể áp dụng các biện pháp “ngăn sông cấm chợ” theo kiểu riêng một mình như vậy.

Đã đến lúc thôi đừng nghĩ đến các giải pháp “bảo hộ”.

H.P