Do số lượng bỏ phiếu qua thư năm nay tăng kỷ lục, cộng với việc quá trình kiểm phiếu sẽ không thể bắt đầu trước Ngày Bầu cử ở hầu hết các bang, các quan chức bầu cử trên khắp nước Mỹ có thể bị quá tải và kết quả cuối cùng có thể được công bố muộn hơn thường lệ.

Bên cạnh đó, vấn đề về thời hạn chót nhận phiếu bầu qua đường bưu điện cũng gặp nhiều thách thức pháp lý, thậm chí một số trường hợp vẫn chưa có phán quyết cuối cùng khi chỉ còn chưa hơn 1 tuần nữa là tới Ngày Bầu cử chính thức.

Tổng thống Donald Trump cũng nhiều đưa ra các tuyên bố không đúng về gian lận khiến nhiều người nghi ngờ hình thức bỏ phiếu qua thư.

Bất chấp những phức tạp mới trong mùa bầu cử năm nay, các chuyên gia vẫn tin tưởng lá phiếu của cử tri sẽ được kiểm đếm đầy đủ.

“Có mọi lý do để các cử tri có thể đi bỏ phiếu với sự tin tưởng. Lá phiếu của họ sẽ được kiểm. Đây là một hệ thống công bằng và rất hiệu quả”, Michael Waldman, Chủ tịch Viện chính sách và pháp luật thuộc Trung tâm Brennan nói với tờ “Good Morning America”.

Quy trình xử lý phiếu bầu

Quy trình kiểm phiếu ở các bang cũng khác nhau và đôi khi khác nhau ở các hạt trong bang. Phần lớn các bang sẽ bắt đầu kiểm phiếu sớm nhất là từ buổi sáng Ngày Bầu cử, hoặc đợi tới sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa mới bắt đầu công việc này.

Do đại dịch Covid-19, một số bang đã thay đổi quy định, cho phép quy trình xử lý diễn ra sớm hơn để có thể xử lý khối lượng lớn các lá phiếu vắng mặt trong mùa bầu cử năm nay.

Bang chiến địa Michigan sẽ bắt đầu xử lý phiếu bầu vào ngày trước Ngày Bầu cử, tức là ngày 2/11 năm nay ở các thành phố có trên 25.000 dân.

Bang chiến địa Pennsylvania đầu năm nay đã thông qua luật cho phép các thư ký bắt đầu kiểm phiếu vào 7h sáng Ngày Bầu cử, thay vì đợi các điểm bỏ phiếu đóng cửa.

Trong một báo cáo gần đây, Trung tâm Brennan cho rằng, với ít nhất một nửa số phiếu sẽ được bỏ qua thư, có thể phải mất tới nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần để kiểm hết được số lượng kỷ lục các phiếu bầu qua thư.

Ngay cả ở những bang như Florida, nơi có thể kiểm phiếu sớm trước Ngày Bầu cử tới 22 ngày, các quan chức bầu cử dự kiến sẽ phải lập bảng kê lá phiếu sau ngày 3/11 do mất nhiều thời gian xử lý hàng chục nghìn phiếu bầu sau 19h tối của Ngày Bầu cử.

Do các phiếu bầu qua thư mất nhiều thời gian để kiểm, các cử tri sẽ không thể biết được ai là nhà lãnh đạo mới của đất nước ngay trong đêm bầu cử.

“Nếu mất nhiều thời gian hơn để đưa ra kết quả trong cuộc bầu cử năm nay, thì đó không phải là vì hỗn loạn hay sai sót, mà vì việc kiểm đếm cần phải cẩn thận hơn”, ông Waldman nói.

Những thay đổi và thách thức về thời hạn chót của phiếu bầu qua thư

Ngày cuối cùng bỏ phiếu trực tiếp trong cuộc bầu cử năm nay là ngày 3/11. Những lá phiếu vắng mặt và các lá phiếu qua thư cũng thường phải được nhận hoặc đóng dấu bưu điện muộn nhất là vào ngày hôm đó, tùy thuộc vào quy định của mỗi bang. Ở bang Washington, phiếu bầu qua thư được gửi đến vào ngày 23/11 vẫn có hiệu lực miễn là nó có dấu bưu điện vào ngày 3/11.

Do dịch Covid-19, nhiều bang phải thay đổi chính sách bầu cử, kéo dài thời hạn nhận phiếu bầu qua thư như Kentucky, Massachusetts, Mississippi, Minnesota, New Jersey.

Ở bang Bắc Carolina, Tòa Phúc thẩm đã ra phán quyết rằng các lá phiếu có dấu bưu điện trước 17h chiều Ngày Bầu cử có thể được chấp nhận tới ngày 12/11.

Ở Wisconsin thì lại khác. Sau một loạt các phán quyết trái ngược nhau về việc các phiếu bầu vắng mặt được gửi đến nơi sau ngày 3/11 có được tính hay không, một tòa phúc thẩm của bang Wisconsin tuần trước đã khôi phục quy định theo thường lệ của bang rằng rất cả các phiếu bầu chỉ được tính nếu chúng được gửi đến nơi muộn nhất là vào Ngày Bầu cử.

Indiana và Michigan cũng gặp phải những trở ngại tương tự như Wisconsin.

Trong khi đó, việc kéo dài thời hạn chót nhận phiếu bầu qua thư ở Bắc Carolina, Michigan, Minnesota, Ggeorgia và Alabama vẫn đang chờ phán quyết cuối cùng của Tòa án Tối cao.

Xác nhận kết quả

Một khi các lá phiếu được thu thập, chúng sẽ được kiểm đếm, xác minh, sau đó ghi nhận chính thức vào bảng kê để đưa ra kết quả cuối cùng – một quy trình điển hình.

Các bang cũng đặt ra những thời hạn cho việc ghi nhận và chứng nhận kết quả bầu cử. Những quy định này cũng sẽ khác nhau giữa các địa phương.

Theo Ballotpedia, có 6 bang sẽ phải xác nhận kết quả bầu cử trong vòng 1 tuần kể từ Ngày Bầu cử, 26 bang và Washington D.C. có thời hạn chót là từ 10-30/11; 14 bang có thời hạn chót là tháng 12, và 4 bang không quy định về thời hạn chót trong luật của bang mình.

Trong số các bang chiến địa, thời hạn chót là từ 11/11 ở Pennsylvania tới 1/12 ở Nevada và Wisconsin, Texas là 3/12.

Ngày cuối cùng để các bang giải quyết mọi tranh cãi liên quan đến kết quả bầu cử là ngày 8/12, và cử tri đoàn sẽ tập trung lại ở mỗi bang vào ngày 14/12 để chính thức bỏ phiếu bầu tổng thống và phó tổng thống./.