Công chức Đội 4 kiểm đếm tang vật trong vụ việc bắt giữ ngày 18/10 tại Lạng Sơn. Ảnh: Hoàng Cường

“Kho hàng bí mật trên xe tải”

Ngày 18/10, tại Quốc lộ 1A thuộc địa phận xã Mai Pha, thành phố Lạng Sơn, Tổ công tác của Đội Kiểm soát chống buôn lậu, hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ (Đội 4), Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) và Công an TP Lạng Sơn đã kiểm tra ô tô đầu kéo BKS 12H – 015.99, kéo theo sơ mi rơ moóc BKS 12R – 014.29 do Lương Ngọc Tùng, sinh năm 1984, trú tại huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang điều khiển có biểu hiện nghi vấn.

Qua kiểm tra, Tổ công tác phát hiện, thu giữ 458 hộp pháo, tổng trọng lượng 667,5 kg và 980 quả pháo (dạng pháo lựu đạn), tổng trọng lượng 47,5kg cất giấu tại téc nước được gắn dưới gầm sơ mi rơ moóc và vị trí khe trống giữa téc nước với sàn sơ mi rơ moóc. Đấu tranh khai thác, đối tượng Lương Ngọc Tùng khai nhận đã mua số pháo trên tại Trung Quốc đưa về Bắc Giang để tiêu thụ.

Tiếp đó, tại khu vực gần bến xe phía Bắc thuộc địa phận xã Hoàng Đồng, TP Lạng Sơn, Tổ công tác tiếp tục kiểm tra xe ô tô đầu kéo BKS 98E – 010.58 kéo theo sơ mi rơ moóc BKS 98R – 036.79 do Trần Văn Điệp, sinh năm 1989, trú tại huyện Lạng Giang, Bắc Giang điều khiển.

Qua kiểm tra, Tổ công tác thu giữ 120 hộp pháo, có tổng trọng lượng 168 kg được đối tượng giấu dưới gầm sơ mi rơ moóc. Trần Văn Điệp khai nhận đã thuê người tự chế téc nước trên xe với mục đích giấu pháo với ý đồ mang về quê sử dụng và cho người thân đốt trong dịp Tết.

Hiện nay, tang vật đang được cơ quan chức năng tạm giữ phục vụ công tác điều tra, xác minh.

Trao đổi thêm với phóng viên Tạp chí Hải quan về vụ việc này, lãnh đạo Đội 4 cho biết: thời gian qua, hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc trên tuyến biên giới phía Bắc nhộn nhịp trở lại sau khi phía Trung Quốc khôi phục hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh bình thường từ đầu năm 2023. Trong bối cảnh đó, xuất hiện nguy cơ một số đối tượng lợi dụng hoạt động xuất nhập khẩu để vận chuyển hàng cấm như pháo nổ, thuốc pháo... từ Trung Quốc về Việt Nam để tiêu thụ.

Trước tình hình đó, Tổ công tác của Đội 4 tại địa bàn Lạng Sơn đã tăng cường nắm tình hình để thu thập, phát hiện, ngăn chặn và xử lý những hành vi mua bán, vận chuyển trái phép hàng cấm là pháo nổ, thuốc pháo cũng như các hành vi vi phạm khác trong lĩnh vực hải quan. Qua việc triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, Tổ công tác của Đội 4 tại địa bàn Lạng Sơn phát hiện thông tin nghi vấn liên quan đến việc lợi dụng hoạt động xuất khẩu nông sản từ Việt Nam sang Trung Quốc để vận chuyển hàng cấm. Cụ thể, hàng hóa nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc bằng các xe container và xe tải có trọng tải lớn. Sau khi các xe này xuất cảnh và dỡ hàng bên phía Trung Quốc xong sẽ quay đầu nhập cảnh trở lại Việt Nam.

Thông thường các xe khi nhập cảnh trở lại Việt Nam sẽ không chở hàng hoặc chỉ chở số lượng hàng kết hợp rất ít. Lợi dụng việc quay đầu xe về Việt Nam như vậy, một số đối tượng có hành vi gia cố khu vực gầm xe, cabin... để chứa hàng cấm như pháo nổ, thuốc pháo... hòng qua mặt lực lượng chức năng để đưa về Việt Nam tiêu thụ.

Sau khi củng cố thông tin, Đội 4 đã báo cáo và được lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu đồng ý cho đơn vị phối hợp với Công an TP Lạng Sơn để triển khai các biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh bắt giữ các vụ việc vi phạm như đề cập ở trên.

Tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Ngoài vụ việc nêu trên, thời gian qua, cơ quan Hải quan và cơ quan chức năng phát hiện không ít trường hợp lợi dụng phương tiện vận tải xuất nhập cảnh để cất giấu hàng cấm.

Điển hình như ngày 5/7/2023, tại cửa khẩu quốc tế Cha Lo (Quảng Bình), Đội Kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Quảng Bình) chủ trì phối hợp với Phòng Phòng, chống ma túy và tội phạm, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Cha Lo (Cục Hải quan Quảng Bình), Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Cha Lo (Bộ đội Biên phòng Quảng Bình) kiểm tra phương tiện đầu kéo biển kiểm soát 34C-248.49 kéo theo rơ moóc biển kiểm soát 34R-024.39 nhập cảnh từ Lào về Việt Nam do Phạm Văn Tiến (sinh năm 1996, thường trú tại xã Kim Xuyên, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương) điều khiển, thu giữ 287 kg pháo các loại. Trong vụ việc này, đối tượng cũng có thủ đoạn gia cố thêm các hầm hàng bí mật trên xe để cất giấu pháo.

Ngày 8/12/2022, trên Quốc lộ 7 đoạn qua Khối 5 Thị trấn Mường Xén, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An, Tổ công tác gồm lực lượng Đội Kiểm soát hải quan (Cục Hải quan Nghệ An) phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn (Cục Hải quan Nghệ An), Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Trung (đội 2, Cục Điều tra chống buôn lậu), Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, Công an huyện Kỳ Sơn phát hiện xe ô tô đầu kéo mang BSK 37H-019.01 kéo theo rơ-móc 37R-033.31 có hành vi vận chuyển 149 kg pháo, số pháo được giấu trên ca bin xe...

Ngoài pháo, thời gian qua, các đơn vị Hải quan như Cục Hải quan Quảng Trị, Cục Hải quan Quảng Bình… đã phát hiện không ít vụ việc cất giấu ma túy trên phương tiện xuất nhập cảnh.

Theo đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu, thủ đoạn cất giấu hàng cấm như pháo nổ, ma túy trong phương tiện xuất nhập cảnh gây nhiều khó khăn cho việc phát hiện, bắt giữ, ngoài ra, việc cất giấu pháo, thuốc pháo trên phương tiện vận tải còn dẫn đến nguy cơ cao về cháy nổ.

Hiện nay, khi lưu lượng phương tiện xuất nhập cảnh qua cửa khẩu đường bộ ngày một lớn, nhất là ở biên giới Việt Nam - Trung Quốc, khi hai nước đang đang tăng cường các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, trong đó có việc cho phép phương tiện vận tải của mỗi nước được qua lại cửa khẩu để chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu như ở khu vực cửa khẩu biên giới Lạng Sơn, nguy cơ cất giấu, vận chuyển hàng cấm trên phương tiện vận tải vẫn ở mức cao. Điều này đòi hỏi lực lượng Hải quan và các cơ quan chức năng phải tiếp tục nêu cao tinh thần cảnh giác, tăng cường các biện pháp nghiệp vụ để kịp thời phát hiện, bắt giữ, nhất là trong thời điểm cuối năm, dịp buôn lậu, vận chuyển hàng cấm gia tăng.