Thưa ông, công tác phòng vệ thương mại có ý nghĩa như thế nào đối với các doanh nghiệp sản xuất trong nước?

Việc tiến hành điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại nhằm khôi phục lại môi trường cạnh tranh công bằng giữa hàng hóa nhập khẩu với hàng hóa sản xuất trong nước, từ đó giúp bảo vệ các ngành sản xuất trong nước vào những giai đoạn cụ thể.

Với việc áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, các ngành sản xuất trong nước có thể đảm bảo chiến lược phát triển sản phẩm mới với giá trị chế biến sâu hơn; đồng thời đảm bảo công ăn việc làm cho người lao động và giúp ngành sản xuất Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Hiện nay, những ngành nghề nào của Việt Nam đang đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt nhất và áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại nhiều nhất?

Đến nay, chúng ta đã tiến hành điều tra 30 vụ việc phòng vệ thương mại, trong đó đang áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại đối với 22 mặt hàng.

Không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới, những mặt hàng bị điều tra và áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại nhiều nhất là các sản phẩm kim loại như sắt thép.

Ngoài ra, chúng ta cũng đã tiến hành một số vụ việc điều tra đối với các ngành khác như vật liệu xây dựng, thực phẩm, hàng dệt may...

Có khá nhiều doanh nghiệp băn khoăn về việc cân bằng lợi ích các bên khi tiến hành áp thuế chống bán phá giá các sản phẩm của Trung Quốc, bởi các doanh nghiệp Việt Nam vốn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nguyên liệu giá rẻ từ Trung Quốc. Ông có ý kiến thế nào về vấn đề này?

Nguyên tắc của phòng vệ thương mại là đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng giữa hàng nhập khẩu và hàng hóa sản xuất trong nước.

Do đó, khi xác định hàng hóa nhập khẩu có hành vi cạnh tranh không công bằng, cụ thể là bán phá giá, Cục Phòng vệ thương mại sẽ kiến nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương áp dụng biện pháp phù hợp để khắc phục hành vi này.

Trong quá trình điều tra để áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, Cục đều dựa trên những thông tin, dữ liệu, chứng cứ cụ thể do các doanh nghiệp cung cấp, bao gồm cả thông tin của các doanh nghiệp nước ngoài, và sẽ tiến hành thẩm tra lại để đảm bảo thông tin đó là chính xác. Quy trình này thường kéo dài cả năm, thậm chí nhiều vụ việc phải gia hạn để đảm bảo những thông tin, đánh giá là chính xác nhất.

Việc áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại cũng phát sinh hệ quả là một số doanh nghiệp liên quan sẽ phải mua nguyên liệu với giá cao hơn.

Đây là hệ quả để đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng. Tuy nhiên, mức thuế phòng vệ thương mại áp dụng sẽ chỉ ở mức đủ để khắc phục hành vi bán phá giá, chứ không phải là mức thuế rất cao gây ảnh hưởng tới chuỗi giá trị trong ngành.

Bởi trong quá trình điều tra, chúng tôi luôn cố gắng thực hiện một cách công bằng nhất, công khai nhất, và tiếp thu ý kiến của tất cả các bên.

Để nâng cao hiệu quả của công tác phòng vệ thương mại, trong thời gian tới, Cục Phòng vệ thương mại sẽ có những giải pháp nào để nâng cao nhận thức của doanh nghiệp trong nước?

Với việc điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại, nguyên tắc quan trọng nhất là phải theo đúng quy định pháp luật trong nước cũng như phù hợp với cam kết quốc tế.

Trong thời gian tới, ngoài việc đồng hành hỗ trợ các doanh nghiệp, chúng tôi sẽ tiếp tục có các hoạt động tuyên truyền, chia sẻ, phổ biến các quy định về phòng vệ thương mại rộng rãi hơn cho cộng đồng doanh nghiệp, không chỉ những quy định hiện hành mà cả các quy định mới về phòng vệ thương mại để các doanh nghiệp trong nước có thể nắm và áp dụng một cách phù hợp.

Trong quá trình đó, chúng tôi sẽ tiếp tục đảm bảo các cuộc điều tra phòng vệ thương mại với hàng hóa nhập khẩu được tiến hành một cách công bằng, minh bạch, tuân thủ đúng các quy định pháp luật trong nước và lắng nghe, sử dụng thông tin dữ liệu từ tất cả các bên liên quan cung cấp.

Xin cảm ơn ông!