Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải trình bày Báo cáo.

Nên hỗ trợ DN bằng cách khác

Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết: Nhiều ý kiến cho rằng tiền nộp chậm chỉ 0,03% trên ngày là quá thấp với lãi suất ngân hàng và dễ bị các doanh nghiệp lợi dụng. Một số ý kiến đề nghị tăng ít nhất 0,05% đến 1,5% mỗi ngày nhằm tránh trường hợp lợi dụng chính sách nộp chậm.

UBTVQH giải trình rằng: Trong giai đoạn vừa qua, do biến động của nền kinh tế, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn vì lý do khách quan, do đó để nuôi dưỡng nguồn thu, tạo điều kiện và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Quốc hội đã nhiều lần điều chỉnh giảm mức tiền chậm nộp (từ 0,07% xuống 0,05% và hiện nay là 0,03%/ngày). Do đó, UBTVQH xin Quốc hội cho phép giữ mức tính tiền chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp như dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6.

Phản hồi nội dung này, đại biểu Dương Minh Tuấn (Bà Rịa – Vũng Tàu) đồng tình với giải trình của UBTVQH. Song, đại biểu vẫn băn khoăn về mức phạt bởi thực tế, khi mức phạt thấp hơn lãi suất ngân hàng và thời gian dài thì liệu có công bằng với các DN có quy mô nhỏ?

Đại biểu ví dụ, một DN có tiềm lực tài chính, DN lớn, làm ăn có lãi, doanh thu tốt sẵn sàng chậm nộp 5-10 tỷ đồng tiền thuế trong 90 ngày với mức phạt 0,03% để lấy số tiền đó sử dụng vào việc khác, tiếp tục đầu tư sản xuất kinh doanh, đến ngày thứ 90 thì đem đến nộp. Điều này sẽ giúp DN tránh được việc đi vay lãi cao tại ngân hàng và tiếp tục sản xuất tăng thêm thu nhập.

Như giải trình, trước đây mức phạt này là 0,07%, sau đó với lý do hỗ trợ, tạo điều kiện cho DN khó khăn nên giảm xuống 0,03%. Theo đại biểu, có lẽ dự Luật nên dành hỗ trợ, ưu đãi cho DN bằng biện pháp khác thay vì để mức phạt chậm nộp thấp.

Đại biểu Dương Minh Tuấn (Bà Rịa – Vũng Tàu).

Ai xóa nợ trên 5 tỷ đồng cho hộ kinh doanh?

Một trong những nội dung được các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) quan tâm là thẩm quyền xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt.

Theo ông Hải, một số ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung trách nhiệm công vụ đối với người có thẩm quyền xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt; có ý kiến đề nghị giao thẩm quyền xóa nợ cho chính quyền địa phương (tỉnh, huyện) để tránh việc cơ quan quản lý thuế vừa là người đi thu thuế, vừa là người có thẩm quyền xóa nợ thuế. Có ý kiến đề nghị không nên quy định trường hợp đặc biệt thì Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến mà cần quy định mức trần xóa nợ thuế cho Bộ Trưởng Bộ Tài chính, trên mức trần này do Thủ tướng Chính phủ quyết định xóa nợ thuế.

Báo cáo giải trình nêu: Dự thảo Luật đã quy định đối với trường hợp người nộp thuế là cá nhân đã chết, mất tích, doanh nghiệp đã phá sản, hộ gia đình, cá nhân đã bị thu hồi giấy phép và khoản nợ đã quá 10 năm đã áp dụng các biện pháp cưỡng chế mà vẫn không có khả năng thu hồi thì thẩm quyền xóa nợ là Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố.

Đối với các trường hợp khác còn lại, tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo hoàn chỉnh dự án Luật theo hướng: Mở rộng thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được xóa nợ thuế đối với khoản nợ dưới 5 tỷ đồng trên cơ sở đề nghị của Cục trưởng Cục thuế, Cục trưởng cục Hải quan. Đồng thời, Ủy ban nhân dân tỉnh báo cáo Hội đồng nhân dân tỉnh về tình hình xóa nợ thuế tại phiên họp đầu năm.

Ngoài ra, đối với các khoản nợ thuế từ 5 tỷ đồng trở lên sẽ do Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan quyết định xóa nợ thuế đối với các khoản nợ từ 5 tỷ đồng đến dưới 10 tỷ đồng. Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định xoá nợ đối với doanh nghiệp có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 10 tỷ đồng đến dưới 15 tỷ đồng. Thủ tướng Chính phủ quyết định xoá nợ đối với doanh nghiệp có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15 tỷ đồng trở lên.

Cũng có ý kiến về nội dung này, đại biểu Dương Minh Tuấn (Bà Rịa – Vũng Tàu) bày tỏ băn khoăn về căn cứ đưa ra mức tiền xóa nợ của từng cấp thẩm quyền. Vì sao Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế lại xóa ở mức 5 tỷ đồng, Bộ trưởng Bộ Tài chính là 10 tỷ đồng và Thủ tướng Chính phủ từ 15 tỷ đồng trở lên? Cần có giải thích rõ về vấn đề này.

Trong khi đó, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) phân tích: Theo dự Luật, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan; Bộ trưởng Bộ Tài chính; Thủ tướng Chính phủ được xóa nợ cho đối tượng doanh nghiệp còn nợ thuế, còn đối tượng hộ kinh doanh sẽ do Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố xóa. Nhưng cũng trong dự Luật, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố lại chỉ có thẩm quyền xóa nợ thuế, phạt chậm nộp đến 5 tỷ đồng. Đại biểu băn khoăn rằng, nếu hộ kinh doanh cá thể có số nợ trên 5 tỷ đồng thì sẽ do ai xóa nợ?

Cuối giờ sáng, Bộ trưởng Bộ Tài chính thừa ủy quyền Chính phủ giải trình những vấn đề đại biểu nêu trong phiên thảo luận.