Tăng cường ngăn chặn nhập lậu trước nguy cơ lớn xâm nhiễm cúm gia cầm
	Kiểm soát chặt chẽ hàng quá cảnh có dấu hiệu vi phạm
	Chỉ kiểm tra thực tế hàng hóa quá cảnh khi có dấu hiệu vi phạm

Máy soi container di động thực hiện hoạt động soi chiếu tại cảng Tân Vũ, Hải Phòng. Ảnh: Thái Bình

Làm tốt vai trò điều phối

Theo Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan), trong công tác lựa chọn, kiểm tra soi chiếu theo tuyến đường biển, đơn vị đã chủ trì điều phối, hướng dẫn hoạt động soi chiếu tại các cục hải quan tỉnh, thành phố. Đó là, tham mưu cho Tổng cục Hải quan ban hành Quy trình lựa chọn, điều phối soi chiếu hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu bằng máy soi container; phối hợp, tham gia ý kiến về nội dung tăng cường kiểm soát, kiểm tra đối với các lô hàng lưu giữ tại cảng quá 30 ngày chưa làm thủ tục hải quan; phối hợp với Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) xây dựng nội dung hướng dẫn về soi chiếu hàng hóa được lưu giữ tại cảng quá 30 ngày chưa làm thủ tục hải quan.

Ngoài ra, Cục đã tiếp nhận thông tin yêu cầu soi chiếu từ các đơn vị nghiệp vụ; rà soát, kiểm tra và chỉ định soi chiếu kịp thời đảm bảo nguyên tắc 1 container được soi chiếu tại 1 địa điểm soi chiếu. Đồng thời, phối hợp với Cục Công nghệ thông tin và Thống kê Hải quan (Tổng cục Hải quan) đăng tải công khai danh sách container soi chiếu trên website của Tổng cục Hải quan (tại địa chỉ //tongcuc.customs.gov.vn). Mặt khác, các đầu mối tại Cục cũng thưc hiện theo dõi tình hình soi chiếu để trao đổi, phối hợp với các cục hải quan tỉnh, thành phố xử lý kịp thời các tình huống phát sinh; điều phối lượng container phù hợp với diễn biến dịch Covid-19.

Cùng với đó, các đầu mối tại Cục Quản lý rủi ro cũng thường xuyên phối hợp với các chi cục hải quan, Đội Kiểm soát Hải quan điều phối hàng hóa soi chiếu nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện soi chiếu qua máy soi đặt tại cảng biển và địa điểm kiểm tra ngoài cửa khẩu, phù hợp với tuyến vận chuyển và theo đề nghị của doanh nghiệp.

Kiểm tra container sò huyết, Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh phát hiện hơn 20 mặt hàng nhập lậu như cá ngựa, yến vụn... Ảnh: Thu Hòa

Phát hiện nhiều hàng cấm

Năm 2021, qua công tác lựa chọn, kiểm tra hàng hóa bằng máy soi container (theo Quyết định số 3272/QĐ-TCHQ và Quyết định số 2218/QĐ-TCHQ), toàn ngành Hải quan đã thực hiện soi chiếu tổng số 121.379 container (trung bình 440 container/ngày); phát hiện nghi vấn 6.921 container (chiếm 5,7% tổng container soi chiếu), phát hiện vi phạm vi phạm 712 container (chiếm 10,29% tổng container nghi vấn).

So với năm 2020, tổng lượng container soi chiếu cao gấp 2,11 lần; lượng container nghi vấn tăng cao gấp 3,18 lần; số lượng container vi phạm tăng gấp 3,08 lần. Trong đó, lượng container soi chiếu tại Lạng Sơn tăng gấp 4,35 lần; tại TP Hồ Chí Minh tăng gấp 3,36 lần; Đồng Nai tăng 2,19 lần; Hải Phòng tăng gấp 2,05 lần; Hà Nội tăng gấp 1,57 lần; Đà Nẵng tăng gấp 1,44 lần.

Bên cạnh đó, lượng container vi phạm qua lựa chọn, soi chiếu tại hầu hết các địa bàn đều tăng cao so với năm 2020.

Đơn cử như Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh tăng gấp 28,58 lần, với 343 container vi phạm; Cục Hải quan Hải Phòng tăng gấp 3,33 lần, với 270 container vi phạm; Cục Hải quan Đồng Nai tăng gấp 8,75 lần, với 35 container vi phạm; Cục Hải quan Đà Nẵng tăng gấp 4,2 lần, với 21 container vi phạm; Cục Hải quan Lạng Sơn tăng gấp 1,5 lần, với 12 container vi phạm.

Từ thông tin chỉ định soi chiếu của Cục Quản lý rủi ro, lực lượng Hải quan các địa phương đã phát hiện 383 container vi phạm và 91 trường hợp doanh nghiệp có dấu hiệu sửa tờ khai nhiều lần, khai tăng số lượng dòng hàng, tăng thuế suất… Trong đó, tại các khu vực cảng biển, lực lượng Hải quan đã phát hiện nhiều vụ vận chuyển trái phép hàng cấm.

Điển hình như từ thông tin chỉ định soi chiếu của Cục Quản lý rủi ro đối với lô hàng NK của Công ty TNHH Kinh doanh XNK Thực phẩm Vietseatrust, Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh đã phát hiện 20 mặt hàng nhập lậu với hơn 500 kg cá ngựa khô; 240 kg bào ngư khô; 100 kg cá hải long khô; 120 kg mang cá khô (nghi vấn lược mang cá đuối loài Manta); gần 170 kg xương, sừng, móng vuốt, nanh động vật (nghi động vật hoang dã); gần 90 kg gỗ cắt khúc (nghi trầm hương); 800 kg mực ống đông lạnh; 40 thùng phụ tùng ô tô, xe gắn máy; 40 thùng tài sản di chuyển.

Tương tự, cũng từ thông tin chỉ định soi chiếu, Cục Hải quan Hải Phòng phát hiện lô hàng gồm 4 container cất giấu hàng cấm nhập khẩu gồm máy móc cũ, phụ tùng ô tô đã tháo dỡ, cắt phá, đã qua sử dụng, bàn ghế đã qua sử dụng…