Nguồn: Báo cáo PCI 2023

Ngoài ra, tỷ lệ doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô kinh doanh hoặc đóng cửa doanh nghiệp lên tới 16,2%. Con số này cao đáng kể so với mức 10,7% được ghi nhận trong khảo sát năm 2022 và gần bằng mức kỷ lục 16,6% của khảo sát 2021 khi Việt Nam còn nằm trong tâm dịch Covid-19.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế VCCI, mức độ lạc quan của doanh nghiệp ở mức thấp so với những năm trước. Các doanh nghiệp quy mô càng nhỏ thì mức độ lạc quan càng suy giảm. Trong khi đó, các doanh nghiệp phía Bắc lại có sự lạc quan hơn các doanh nghiệp phía Nam.

Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong 4 tháng đầu năm cũng cho thấy một số vấn đề đáng báo động. Theo Tổng cục Thống kê, tính chung 4 tháng năm 2024, cả nước có 81,3 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 3% so với cùng kỳ năm trước; bình quân một tháng có 20,3 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động.

Tuy nhiên, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 86,4 nghìn doanh nghiệp, tăng 12,2% so với cùng kỳ năm trước; bình quân một tháng có 21,6 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường – cao hơn so với số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động.

Vì thế, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, thời gian tới, các cơ quan quản lý nhà nước cần theo dõi tình hình kịp thời và thực hiện hiệu quả hơn các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển.

Tuy nhiên, theo báo cáo PCI 2023, nhiệt kế doanh nghiệp tư nhân cũng có những điểm sáng theo đặc điểm doanh nghiệp.

Chẳng hạn, những doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn có mức độ lạc quan tương đối cao. 38,2% doanh nghiệp quy mô từ 50-200 tỷ đồng dự kiến mở rộng sản xuất kinh doanh trong năm 2024 và 2025 ; với các doanh nghiệp có quy mô từ 200 tỷ đồng trở lên, tỷ lệ dự kiến mở rộng sản xuất kinh doanh là 39,5%.

Xét theo lĩnh vực, doanh nghiệp trong một số ngành tỏ ra khá lạc quan. 3 ngành có tỷ lệ doanh nghiệp dự kiến mở rộng sản xuất kinh doanh cao nhất là sản xuất thiết bị điện (50%), sản xuất hóa chất (42,2%) và sản xuất cao su, nhựa (35,7%).

Vì thế, để trợ lực cho các doanh nghiệp phục hồi và phát triển trong thời gian tới, các doanh nghiệp cho rằng cần đẩy mạnh và triển khai thực chất hơn nữa các nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh.