Công chức Hải quan BR-VT hướng dẫn thủ tục cho DN. Ảnh: N.H

Phát hiện nhiều vụ vi phạm

Theo báo cáo của Cục Hải quan BR-VT, tính đến ngày 15/5, tại đơn vị phát sinh 170 vụ vi phạm hành chính, số tiền xử phạt thu được đạt 1,15 tỷ đồng, tăng 12% về số vụ nhưng giảm gần 83% về số tiền so với cùng kỳ năm trước. Các vi phạm chủ yếu phát hiện qua kiểm tra hồ sơ khai báo hải quan, kiểm tra thực tế hàng hóa, kiểm tra sau thông quan. Hành vi vi phạm chủ yếu của DN là khai sai tên hàng, mã số, thuế suất, trị giá của hàng hóa nhập khẩu, quá thời hạn khai báo hải quan…

Trong đó, đơn vị đã thực hiện 28 cuộc kiểm tra sau thông quan, qua đó có 17 đơn vị có phát hiện vi phạm phải ấn định thuế với tổng số tiền phải thu là trên 4,25 tỷ đồng.

Cụ thể, qua kiểm tra sau thông quan, Cục Hải quan BR-VT xác định Công ty TNHH H.V đã khai sai mã số HS hàng hóa nhập khẩu, khai sai đối tượng miễn thuế hàng nhập khẩu sử dụng Danh mục miễn thuế, dẫn tới thiếu số tiền thuế phải nộp. Tuy nhiên, Cục Hải quan BR-VT đánh giá, do Công ty TNHH H.V đang trong quá trình vừa sản xuất, vừa xây dựng nên số lượng hàng hóa xuất nhập khẩu phát sinh lớn, trong số hàng hóa nhập khẩu có nhiều mặt hàng mới, chưa được cơ quan Hải quan hướng dẫn. Bên cạnh đó, số hàng hóa vi phạm bị phát hiện chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của DN này.

Trên cơ sở đó, Cục Hải quan BR-VT nhận định, việc vi phạm của DN này là khách quan, không cố ý. Theo đó, tổng số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Hải quan được xác định là gần 1,5 tỷ đồng, bao gồm 213 triệu đồng tiền phạt vi phạm hành chính.

Tương tự, kết quả kiểm tra sau thông quan của Cục Hải quan BR-VT cũng xác định Công ty TNHH N.F đã khai sai mức thuế suất thuế GTGT hàng hóa nhập khẩu dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp. Tổng số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan được xác định là 1,15 tỷ đồng, bao gồm số tiền phạt vi phạm hành chính 168 triệu đồng nộp trong tháng 5/2024.

Qua nghiên cứu xác minh, đánh giá các tình tiết vi phạm của Công ty N.F, Cục Hải quan BR-VT chưa phát hiện đầy đủ các dấu hiệu cấu thành của tội “trốn thuế” quy định tại Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Tuy nhiên, để đảm bảo công tác xử lý vi phạm được chặt chẽ, khách quan đúng quy định của pháp luật, không để lọt tội phạm, theo đúng nguyên tắc, trình tự tố tụng, Cục Hải quan BR-VT đã có công văn trao đổi ý kiến với Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh BR-VT cho ý kiến xử phạt vi phạm hành chính hay xử lý hình sự để đơn vị xử lý vụ việc đúng quy định của pháp luật. Sau khi có ý kiến trao đổi của Viện Kiểm sát nhân tỉnh BR-VT, Cục Hải quan BR-VT đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan với số tiền là 168 triệu đồng đối với Công ty TNHH N.F.

Cục Hải quan BR-VT cũng đánh giá, việc vi phạm như trên là do Công ty N.F sơ suất trong khai báo mức thuế suất thuế GTGT từ 8% lên 10% sau thời điểm thực hiện chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị Quyết số 43/2022/QH15 của Quốc Hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội tại Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28/1/2022 của Chính phủ.

Hỗ trợ DN nâng cao mức tuân thủ

Thông tin về tình hình chấp hành pháp luật của các DN trên địa bàn, lãnh đạo Cục Hải quan BR-VT cho biết, trong 4 tháng đầu năm 2024, tại đơn vị có trên 1.200 DN làm thủ tục với gần 76.000 tờ khai. Trong số này, bên cạnh 7 DN được áp dụng chế độ DN ưu tiên (chiếm 1%), tỷ lệ DN đạt mức tuân thủ cao chỉ 18% (224 DN) và mức tuân thủ trung bình là 36% (434 DN). Còn lại, số DN được xếp loại tuân thủ thấp và không tuân thủ chiếm tỷ lệ lần lượt là 37% và 9%, tương ứng với 449 DN và 108 DN.

Kết quả này cho thấy số lượng DN có mức tuân thủ thấp và không tuân thủ tại đơn vị vẫn chiếm tỷ trọng khá cao. Trước thực tế này, lãnh đạo Cục Hải quan BR-VT cho biết, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 1399/QĐ-TCHQ về việc ban hành Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích DN tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan. Tính đến nay, tại đơn vị đã có 6 DN tham gia và được hưởng lợi ích từ chương trình mang lại.

Cụ thể, chương trình đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, giúp tạo thuận lợi thương mại, giảm chi phí cho DN thông qua việc nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp, giảm tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa xuất nhập khẩu. Đặc biệt, có 1 doanh nghiệp đã tăng mức độ tuân thủ (từ mức 3 - tuân thủ trung bình lên mức 2 – tuân thủ cao) sau khi tham gia chương trình và 2 doanh nghiệp giữ nguyên mức độ tuân thủ ở mức cao. Dưới sự đồng hành và hỗ trợ của cơ quan Hải quan, tỷ lệ kiểm tra hồ sơ, kiểm tra hàng hóa cải thiện rõ rệt giúp các doanh nghiệp thành viên tiết kiệm chi phí, giảm thời gian thông quan.

Các DN tham gia chương trình đã được cơ quan Hải quan hỗ trợ, hướng dẫn miễn phí theo các cam kết tại biên bản ghi nhớ; được cơ quan Hải quan ghi nhận tư cách thành viên, quá trình tham gia trên hồ sơ DN và các hệ thống nghiệp vụ của cơ quan Hải quan để đảm bảo việc thực hiện các hoạt động hỗ trợ kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng.

Mặt khác, DN cũng được cơ quan Hải quan phân công, bố trí công chức, chuyên gia nghiệp vụ hải quan các cấp trực tiếp hỗ trợ, tư vấn, liên lạc giải quyết các vướng mắc trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan; cảnh báo các yếu tố làm giảm mức độ tuân thủ của DN. Đồng thời cung cấp cho DN các thông tin cảnh báo, xu hướng rủi ro về an ninh chuỗi cung ứng, xâm phạm sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, các rủi ro nội bộ trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Bên cạnh việc hỗ trợ DN nâng cao mức tuân thủ như trên, lãnh đạo Cục Hải quan BR-VT cho biết, đơn vị cũng tăng cường công tác kiểm soát chống buôn lậu và gian lận thương mại, công tác quản lý rủi ro, kiểm tra sau thông quan; công tác thanh tra, kiểm tra góp phần tăng thu ngân sách nhà nước. Trong đó, đơn vị chủ động phối hợp, trao đổi thông tin với các đơn vị chức năng; tổ chức thực hiện các kế hoạch, công tác tuyên truyền, đấu tranh bắt giữ, xử lý vi phạm hành chính. Cục Hải quan BR-VT cũng triển khai các biện pháp nghiệp vụ điều tra nghiên cứu, nắm tình hình địa bàn; tổ chức lực lượng tuần tra, kiểm soát bí mật và công khai cả trên bộ và trên biển nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy trong địa bàn quản lý.