TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia.

Theo ông, trong bối cảnh hiện nay, đâu là kênh đầu tư hiệu quả?

Một nguyên tắc quan trọng trong đầu tư là cần phải đa dạng hóa, tức là đầu tư vào nhiều cách khác nhau, không "bỏ trứng vào một giỏ", đây là nguyên tắc bất di bất dịch. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, có nhiều kênh đầu tư tương đối khả quan.

Trong đó, kênh tiền gửi tiết kiệm vẫn duy trì mức lãi suất tương đối hấp dẫn, đâu đó khoảng 5-6%/năm kỳ hạn 12 tháng và có lẽ sẽ tiếp tục duy trì ở mức này. Tiếp đến là kênh chứng khoán cũng đã và đang phục hồi tích cực. Thị trường chứng khoán từ đầu năm đến nay chứng kiến đà phục hồi tương đối tích cực, tuy nhiên một số ngành nghề tốt, một số chưa tốt lắm.

Kênh bất động sản thì thấy rất rõ là đã có nhiều dấu hiệu tích cực nhất, trong đó phải kể đến phân khúc khu công nghiệp, bất động sản nhà ở. Đặc biệt, với thu nhập và nhu cầu hiện nay của người dân khiến thị trường bất động sản thiếu cung, giá một số phân khúc sẽ tăng trong thời gian tới.

Ngoài ra, còn có kênh đầu tư khác như vàng, tiền kỹ thuật số. Thời gian tới, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ quyết liệt để giảm bớt mức độ quan tâm đến vàng trong nền kinh tế. Nhưng cùng với đó phải đồng bộ nhiều giải pháp căn cơ mà các chuyên gia đã nhiều lần kiến nghị liên quan đến tăng nguồn cung, bỏ đi yếu tố độc quyền, sửa Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, sửa đổi quy định về xuất nhập khẩu vàng… Với kênh đầu tư tiền kỹ thuật số thì hết sức rủi ro do chưa có cơ sở pháp lý.

Quay trở lại với kênh gửi tiền ngân hàng, lãi suất huy động đang tăng khá nhanh, theo ông, điều này sẽ ảnh hưởng ra sao tới mặt bằng lãi suất từ nay đến cuối năm?

Lãi suất liên ngân hàng của Việt Nam đang tăng tương đối nhanh thời gian qua, nhưng giúp bớt đi áp lực tỷ giá. Lãi suất tiền gửi cũng đã tăng lên, nguyên nhân do nhiều kênh đầu tư khác đã và đang hấp dẫn hơn, dẫn đến hiện tượng dịch chuyển kênh đầu tư ra khỏi ngân hàng. Tất nhiên, số lượng này không nhiều, bởi đầu tư tiền gửi cá nhân vẫn tăng tích cực trong tháng đầu năm, chỉ có lượng tiền gửi từ tổ chức, doanh nghiệp bị giảm, do cần dùng tiền để trả nợ hoặc đưa vào sản xuất kinh doanh - đây lại là tín hiệu tích cực cho nền kinh tế.

Vì thế, thời gian tới, lãi suất sẽ ở mức độ đi ngang hoặc có thể tăng nhẹ ở một số thời điểm, đặc biệt vào các dịp thời vụ khi nhu cầu tín dụng tăng cao hơn, dự kiến có thể tăng mạnh từ quý 3/2024. Nhưng trong bối cảnh đó, lãi suất cho vay vẫn sẽ cố gắng giữ ổn định theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN, thậm chí phấn đấu giảm lãi suất cho vay thông qua các chính sách liên quan đến giảm chi phí đầu vào, từ đó giúp biên lợi nhuận (NIM) của hệ thống ngân hàng tiếp tục bị thu hẹp, có thể về mức 3 hoặc dưới 3%.

Kênh đầu tư trái phiếu doanh nghiệp từ đầu năm đến nay phục hồi khá hơn nhưng vẫn chưa đạt được như kỳ vọng, đâu là giải pháp để phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thưa ông?

Số liệu hiện nay cho thấy, lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành đến hết tháng 4/2024 tăng 22% so với cùng kỳ năm trước là con số tích cực. Điều này có thể tiếp diễn khi khối ngân hàng bắt đầu phát hành tăng trở lại để thu hút vốn cấp 2 đáp ứng theo các tiêu chuẩn Basel II, Basel III. Hơn nữa, niềm tin của nhà đầu tư, của các tổ chức kể cả doanh nghiệp đã dần tăng trở lại, cùng với đó là nhu cầu vốn cũng đang tăng, đặc biệt là vốn trung và dài hạn của doanh nghiệp, khi nền kinh tế phục hồi, đang ở mức rất cao.

Vì thế, để tiếp tục phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp thì cần tiếp tục sửa đổi chính sách, pháp luật. Hiện cơ quan quản lý đang áp dụng trở lại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, nhằm siết chặt hơn thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Tôi cho rằng, những quy định này cần được cân nhắc, điều chỉnh có lộ trình cho phù hợp trong bối cảnh mới, vừa hỗ trợ phát triển thị trường, vừa đảm bảo an toàn, lành mạnh hơn. Cùng với đó, phải nâng cao hạ tầng thông tin và dữ liệu, đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư… để tăng thu hút nguồn lực vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Xin cảm ơn ông!