Năm 2023, phía Trung Quốc không thực hiện quản lý theo hạn ngạch đối với mặt hàng xe ô tô mới, trong đó, toàn bộ ô tô mới khi XK sang Việt Nam sẽ được vận chuyển chung với tuyến đường chuyên dụng XNK hàng hoá, được làm thủ tục theo lô hàng và phải thực hiện XK theo thứ tự (đến trước xuất trước).

Theo đánh giá của các lực lượng chức năng tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, tình hình trên đã ảnh hưởng đến năng lực thông quan, bởi có ngày XK nhiều, có ngày XK ít hoặc không có lô hàng XK.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động NK mặt hàng xe ô tô mới qua cửa khẩu Hữu Nghị, từ đầu năm 2024 đến nay, tỉnh Lạng Sơn, các ngành, đơn vị, lực lượng chức năng đã tích cực tham mưu, trao đổi, hội đàm với phía Trung Quốc để đưa ra các giải pháp giải quyết thực trạng trên.

Đại diện Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn và Ban Quản lý Khu bảo thuế tổng hợp Bằng Tường Quảng Tây, Trung Quốc trao đổi về tình hình hoạt động XNK tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị vào ngày 19/2/2024.

Theo đó, lãnh đạo UBND tỉnh Lạng Sơn đã gửi Công thư đến đồng chí Huy Quốc Hoa, Phó Chủ tịch Chính phủ nhân dân khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc.

Đồng thời, ngày 14/3/2024 Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn cũng đã gửi Thư công tác số 15-2024 cho Ban Quản lý Khu bảo thuế tổng hợp Bằng Tường, Quảng Tây, Trung Quốc đề nghị phối hợp cùng chỉ đạo lực lượng chức năng tại cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết thủ tục thông quan nhanh chóng cho mặt hàng xe ô tô mới của Trung Quốc XK và tăng thời gian thông quan.

Ngay sau đó, Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn, Cục Hải quan Lạng Sơn và các cơ quan liên quan đã tổ chức trao đổi, hội đàm với các cơ quan tương ứng phía Trung Quốc.

Qua trao đổi, phía chính quyền Trung Quốc đã ghi nhận và hợp tác tích cực trong việc phối hợp giải quyết đối với đề nghị của phía tỉnh Lạng Sơn thời gian qua.

Tuy nhiên, theo phản ánh của một số DN Việt Nam, quá trình thực hiện thủ tục XK đối với mặt hàng xe ô tô mới tại Trung Quốc còn gặp khó khăn, vướng mắc, do đó số lượng mặt hàng xe ô tô mới thông quan trong ngày qua cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan trung bình chỉ đạt khoảng 40-50 xe/ngày, chưa đáp ứng nhu cầu giao thương của DN hai nước.

Các DN cho biết, DN Việt Nam vẫn bị động và gặp nhiều khó khăn tại khâu XK phía Trung Quốc. Cụ thể, mặt hàng xe ô tô mới khi làm thủ tục XK tại Trung Quốc bị hạn chế số lượng XK, mỗi lô hàng đều phải đăng ký với Chính phủ nhân dân thị Bằng Tường và được phê duyệt mới có thể làm thủ tục XK. Chính phủ nhân dân thị Bằng Tường cũng không thông báo trước kế hoạch phê duyệt. Do đó, các bên XNK mặt hàng này đều hoàn toàn bị động, chờ đợi và không biết ngày nào lô hàng được phê duyệt và có được phê duyệt hay không.

Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Cục Hải quan Lạng Sơn) bố trí CBCC tiếp nhận và giải quyết thủ tục cho DN đến 23 giờ đêm. Ảnh: H.Nụ

Những yếu tố bất lợi nêu trên dẫn đến việc DN hai bên gặp rất nhiều khó khăn trong việc xác định thời gian mở tờ khai NK, thời gian nộp thuế, sắp xếp xe, lái xe... Đặc biệt, việc giới hạn số lượng xe XK trong một ngày dẫn đến việc DN không đủ lô để làm thủ tục giải phóng hàng đưa về trong cùng 1 ngày, dẫn đến phát sinh chi phí lưu kho bãi, chi phí trông giữ xe qua đêm, tăng thời gian thông quan cho một lô hàng.

Ghi nhận phản ánh của DN, để tạo điều kiện, ngày 12/3/2024, Cục Hải quan Lạng Sơn có công văn báo cáo UBND tỉnh Lạng Sơn về khó khăn vướng mắc và có công văn xin ý kiến chỉ đạo của Tổng cục Hải quan về việc gửi thư trao đổi với Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) nhằm giải quyết khó khăn trên.

Chi sẻ với khó khăn của DN, ngày 21/3/2024, Tổng cục Hải quan có công văn gửi Cục Hải quan Lạng Sơn. Theo đó, Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, việc trao đổi và đề nghị với Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) tạo thuận lợi cho hoạt động NK ô tô qua cặp cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan là việc làm cần thiết để giải quyết khó khăn cho DN hai bên. Ngoài ra, việc trao đổi với Hải quan Nam Ninh tháo gỡ khó khăn cho DN là phù hợp chức năng, nhiệm vụ của cơ quan Hải quan. Do đó, Tổng cục Hải quan đề nghị Cục Hải quan Lạng Sơn nhanh chóng gửi thư trao đổi với Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) để cùng đưa ra các giải pháp tích cực.

Như vậy, trên cơ sở nỗ lực triển khai tham mưu các giải pháp, kiên trì trao đổi, hội đàm với các cơ quan chức năng tương ứng phía Trung Quốc, nhằm tháo gỡ khó khăn cho các DN NK mặt hàng xe ô tô mới qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị của các cơ quan, đơn vị liên quan, lượng xe ô tô mới NK qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trong gần 3 tháng đầu năm 2024 đã có xu hướng tăng rõ rệt.

Phóng viên Tạp chí Hải quan tiếp tục bám sát, ghi nhận tình hình và kết quả để thông tin tới bạn đọc sớm nhất.