Máy đào Bitcoin được cá nhân đầu tư tại Vũng Tàu. Ảnh: T.H

Nghe cấm, ngưng nhập

Theo Cục Hải quan TP.HCM, sau khi có thông tin Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ không cho nhập khẩu máy đào Bicoin, trong tháng 6/2018, các tổ chức, cá nhân đã tranh thủ nhập khẩu 941 bộ máy đào Bicoin về TP.HCM, tăng hơn 200 bộ so với số lượng trung bình của những tháng trước đó.

Tuy nhiên, từ đầu tháng 7/2018, các tổ chức, cá nhân đã ngưng nhập khẩu máy đào Bicoin qua đường chuyển phát nhanh. Thực tế đã không có chiếc nào được nhập khẩu về TP.HCM.

Trong 6 tháng đầu năm 2018, có gần 5.000 bộ xử lý dữ liệu tự động khai thác tiền ảo trên mạng nhập khẩu về TP.HCM. Số máy này do 5 doanh nghiệp nhập khẩu, số còn lại do các cá nhân, tổ chức không có mã số thuế nhập khẩu.

Trong đó, có nhiều loại máy, nhưng chủ yếu là máy tính xử lý dữ liệu tự động Bitcoin; máy tính xử lý dữ liệu tự động Antminer. Ngoài ra, có một số máy thuộc dạng máy chủ server ảo,…

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong số 5 doanh nghiệp nhập khẩu hơn 4.000 máy đào Bitcoin có một doanh nghiệp tại TP.HCM mặc dù mới thành lập và hoạt động được hơn 9 tháng nay, nhưng từ đầu năm 2018 đến nay, doanh nghiệp này đã làm thủ tục nhập khẩu hơn 3.000 máy.

Theo quảng cáo của doanh nghiệp, khách hàng có thể mua nhiều loại máy đào khác nhau: Máy khai thác Bitcoin, ETH, Litecoin, Dash,… và được nhân viên hướng dẫn thật cụ thể về cách sử dụng máy cũng như lựa chọn loại coin đạt hiệu quả cao nhất.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, để sử dụng được Bitcoin và các loại tiền ảo thì cần phải có phương tiện là máy xử lý dữ liệu tự động khai thác tiền ảo trên mạng. Trước thực trạng nhập khẩu ồ ạt máy đào Bicoin, ngay từ cuối năm 2017, Cục Hải quan TP.HCM đã báo cáo và đề xuất Tổng cục Hải quan kiến nghị không cho nhập khẩu các loại máy móc thiết bị này. Tổng cục Hải quan đã có văn bản trao đổi với đơn vị có liên quan đối với việc nhập khẩu và quản lý các thiết bị nêu trên.

Máy đào Bitcoin nhập khẩu qua đường chuyển phát nhanh. Ảnh: T.H

Có chặn được lừa đảo

Theo phân tích của Cục Hải quan TP.HCM, việc các cá nhân, doanh nghiệp nhập khẩu ồ ạt hàng chục ngàn bộ máy đào Bitcoin trong thời gian qua cơ quan Hải quan đã phát hiện có dấu hiệu bất thường, tuy nhiên theo quy định tại Nghị định 187/2013/NĐ-CP của Chính phủ thì mặt hàng máy tính xử lý dữ liệu tự động giải mã bitcoin, litecoin không thuộc Danh mục mặt hàng cấm nhập khẩu, tạm ngừng nhập khẩu hoặc nhập khẩu phải có giấy phép, nên không thể có biện pháp hạn chế được các cá nhân, doanh nghiệp nhập khẩu. Cơ quan Hải quan đã kịp thời báo cáo cảnh báo cho cơ quan chức năng.

Sau khi Bộ Tài chính báo cáo và đề xuất Chính phủ xem xét cấm nhập khẩu máy đào Bitcoin, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ vào đầu tháng 8 mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết: Hiện nay, các quy định pháp lý hiện hành chưa có định nghĩa cụ thể về tài sản ảo và tiền ảo. Tuy nhiên, ngày 21/8/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phê duyệt khung đề án để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý quản lý tiền ảo và tài sản ảo. Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp chủ trì nghiên cứu và hoàn thiện khung pháp lý.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã ra văn bản không công nhận Bitcoin cũng như các đồng tiền ảo khác là đồng tiền sử dụng hợp pháp ở Việt Nam. Tuy nhiên, mới đây tại TP.HCM liên tiếp xảy ra nhiều vụ các chủ đầu tư huy động hàng ngàn tỷ đồng của các nhà đầu tư thông qua hệ thống đào tiền ảo rồi bỏ trốn khiến dư luận bất bình.

Trước thực tế trên, lãnh đạo UBND TP.HCM đã liên tiếp ra các các văn bản chỉ đạo Công an vào cuộc điều tra. Đồng thời, nhằm tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới Bitcoin và các loại tiền ảo, UBND TP.HCM cũng vừa chỉ đạo các đơn vị tiếp tục phối hợp quản lý và xử lý đối với các loại tài sản ảo, tiền điện tử, tiền ảo trên địa bàn. Theo đó, các đơn vị tăng cường kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm liên quan đến hoạt động tiền ảo, đặc biệt là hoạt động huy động tài chính, kinh doanh theo phương thức đa cấp, lừa đảo trên mạng internet qua tiền ảo hoặc mạo danh đầu tư, kinh doanh tiền ảo để chiếm đoạt tài sản. Chú trọng công tác thông tin tuyên truyền, cảnh báo để nâng cao nhận thức của người dân về những rủi ro, hệ lụy liên quan đến việc mua bán, giao dịch, đầu tư, kinh doanh tiền ảo.