Bộ luật Lao động (sửa đổi): Tác động đến việc mở rộng diện bao phủ về Bảo hiểm xã hội
	Học sinh, sinh viên- Nhóm có ưu thế lớn trong hưởng thụ dịch vụ y tế từ BHXH
	Xây dựng các gói Bảo hiểm xã hội ngắn hạn theo hướng linh hoạt
	Điểm mặt doanh nghiệp nợ BHXH tiền tỷ bị đề nghị khởi tố

Trong giai đoạn 5 năm (2014-2018) đã có trên 2,6 triệu người hưởng BHXH một lần, trong đó nữ chiếm 55%, nam chiếm 45%. Ảnh: ĐH.

Còn 283.000 doanh nghiệp chưa tham gia BHXH

Năm 2018, ngành BHXH đã thanh tra, kiểm tra được 14.151 cuộc, tăng 61,9% so với năm 2017. Qua thanh tra, kiểm tra đã lập 1.178 biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT với tổng số tiền phạt 37,7 tỷ đồng. Ngành Lao động – Thương binh và Xã hội cũng tích cực chủ trì, phối hợp với BHXH Việt Nam thanh tra đối với 179 doanh nghiệp tại 46 huyện thuộc 10 tỉnh, thành phố... Nhờ đó, hết năm 2018, tổng số người tham gia BHXH bắt buộc tăng 6,3% và số đơn vị tham gia tăng 12,55% so với năm 2017.

Đặc biệt, năm 2018 đã phát triển được 270.779 người tham gia BHXH tự nguyện (bằng 1,21 lần của cả giai đoạn 10 năm từ 2008 đến 2017); nâng tổng số người tham gia BHXH tự nguyện hiện nay lên trên 495.000 người. Tuy nhiên, số người tham gia BHXH bắt buộc ở nhóm liên quan đến NSNN giảm 79.175 người và 1.052 đơn vị do sắp xếp tinh giản bộ máy. Cùng với đó, năm 2018, cơ quan BHXH đã chi trả chế độ cho trên 2,5 triệu đối tượng với tổng số tiền gần 202.000 tỷ đồng. Trong đó, chi từ nguồn NSNN chiếm 22,86% và chi từ quỹ BHXH chiếm trên 77% (số người hưởng từ quỹ hưu trí, tử tuất tăng 9,5%; hưởng chế độ TNLĐ-BNN tăng 18,2% và ốm đau thai sản tăng 6,7%).

Đáng chú ý, theo Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, hiện cả nước có 610.000 doanh nghiệp hoạt động nhưng đang quản lý thu BHXH được 327.000 doanh nghiệp. Theo đó, tính đến nay vẫn còn tới 283.000 doanh nghiệp đang hoạt động nhưng chưa tham gia BHXH cho người lao động. Ngoài ra, trong số 2.900 tỷ đồng các doanh nghiệp này đang nợ, chỉ có 501 tỷ đồng là tiền nợ trong các doanh nghiệp phá sản, giải thể và có chủ bỏ trốn; hơn 1.300 tỷ đồng nợ của các doanh nghiệp mất tích; gần 1.000 tỷ đồng của các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Vinashin, Vinalines đã được Chính phủ khoanh nợ.

Gia tăng hưởng BHXH 1 lần

Tuy đạt được nhiều kết quả khả quan nhưng công tác mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn vướng mắc, nhiều người dân chưa hiểu rõ chính sách. Số nợ BHXH bắt buộc đã giảm đáng kể, song vẫn còn hơn 5.300 tỷ đồng phải tính lãi (nợ của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh chiếm đến 67%). Đặc biệt, có gần 700.000 người hưởng BHXH một lần (tăng 19,31% so với năm 2017 và bằng 77,82% số đối tượng tham gia BHXH tăng thêm năm 2018).

Trong giai đoạn 5 năm (2014-2018) đã có trên 2,6 triệu người hưởng BHXH một lần, trong đó nữ chiếm 55%, nam chiếm 45%. Đối tượng tập trung chủ yếu ở nhóm đã có thời gian tham gia BHXH từ 1 năm đến dưới 10 năm với tỉ lệ trên 83%. Trong đó, có 40,6% số người có thời gian tham gia BHXH từ 1-3 năm; 22,4% số người tham gia 3-5 năm và 24,05% số người tham gia từ 5-10 năm. Số người hưởng BHXH một lần ảnh hưởng lớn đến kết quả phát triển đối tượng tham gia BHXH.

Đặc biệt, nhằm hướng tới mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân, BHXH Việt Nam đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để phát triển đối tượng tham gia. Trong đó có việc nâng cao chất lượng hoạt động, xây dựng hình ảnh đại lý thu BHXH, BHYT chuyên nghiệp, có hiệu quả.

Trong thời gian qua, từ việc giám sát đôn đốc tình hình hoạt động của các Đại lý thu BHXH, BHYT, phát hiện vẫn còn một số Đại lý thu hoạt động hiệu quả thấp, chưa chuyên nghiệp như chậm trễ trong việc nộp hồ sơ và tiền thu của người tham gia; việc ứng dụng công nghệ thông tin của các đại lý thu (xã, phường) chưa đáp ứng được yêu cầu. Do đó, để khắc phục những hạn chế nêu trên, phấn đấu giảm thời gian nộp hồ sơ và tiền đóng BHXH tự nguyện, BHYT từ đại lý về cơ quan BHXH để kịp thời cấp sổ BHXH, thẻ BHYT cho người dân, BHXH Việt Nam đã ban hành công văn số 3046/BHXH-BT ngày 20/8/2019 về việc thực hiện thu BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng qua nhà trường và đại lý thu.

Theo đó, trước 16h00 hằng ngày, tất cả các đại lý thu nộp thủ tục của người tham gia BHXH, BHYT bằng hình thức giao dịch điện tử và tiền đóng BHXH, BHYT trong ngày cho cơ quan Bưu điện trên địa bàn. Cơ quan Bưu điện có trách nhiệm cập nhật nội dung của người tham gia BHXH, BHYT vào phần mềm quản lý thu, nộp toàn bộ hồ sơ của người tham gia BHXH, BHYT và tiền đóng BHXH, BHYT cho cơ quan BHXH. Cơ quan BHXH cấp sổ BHXH, thẻ BHYT chuyển cơ quan Bưu điện. Trong 3 ngày kể từ ngày nhận sổ BHXH, thẻ BHYT từ cơ quan BHXH, cơ quan Bưu điện có trách nhiệm trả tận tay cho người tham gia BHXH, BHYT.

Quy trình này sẽ giảm đáng kể thời gian cho các đại lý thu trong việc nộp hồ sơ và tiền đóng của người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng cho cơ quan BHXH; đảm bảo việc cấp sổ BHXH, thẻ BHYT được kịp thời, công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tham gia và thụ hưởng chính sách.