Ảnh: HNX

Tăng quy mô nhưng thanh khoản chưa ổn định

Hội nghị Thành viên thị trường trái phiếu Chính phủ là hội nghị thường niên nhằm đánh giá hoạt động của thị trường TPCP trong năm 2018 và đưa ra định hướng phát triển thị trường trong năm mới 2019.

Tổng kết tình hình thị trường TPCP năm 2018, tính đến 30/11/2018, tổng khối lượng TPCP huy động được qua đấu thầu tại HNX đạt 147 nghìn tỷ đồng, giảm 24,3% so với năm 2017, tương ứng với mức thành công đạt 50%, giảm 23% so với năm 2017. Trong đó, Kho bạc Nhà nước (KBNN) huy động được 137,3 nghìn tỷ đồng, đạt 78,4% so với kế hoạch huy động điều chỉnh, giảm 19% so với cùng kỳ năm 2017.

Theo KBNN, một trong các yếu tố làm giảm khối lượng huy động TPCP năm 2018 là do yêu cầu gắn khối lượng phát hành với nhu cầu giải ngân dự án đầu tư. Lãi suất trúng thầu trái phiếu giảm ở tất cả các kỳ hạn so với cuối năm 2017, đặc biệt giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm 2018, theo đó, lãi suất huy động bình quân 11 tháng đầu năm 2018 là 4,59%, giảm 1,46% so với năm 2017. Kỳ hạn phát hành bình quân năm 2018 đạt 12,04 năm, giảm 0,7 năm so với năm 2017. Cơ cấu nhà đầu tư có sự chuyển dịch mạnh mẽ, khối công ty bảo hiểm vươn lên đứng đầu về thị phần mua chiếm hơn 66,4% tỷ trọng trúng thầu của toàn thị trường.

Trên thị trường thứ cấp, giá trị niêm yết đạt khoảng gần 1,1 triệu tỷ đồng, tăng 8,2% so với năm 2017, tương đương 20% GDP năm 2017. Giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 8.779 tỷ đồng/phiên trong 11 tháng năm 2018, giảm 3,3% so với năm 2017.

Điểm sáng của thị trường TPCP là tỷ trọng giao dịch Repos đã tăng lên chiếm 53,7% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường, tăng 4,5% so với năm 2017. Trong 11 tháng đầu năm 2018, khối ngoại chuyển sang vị thế bán ròng (859.74 tỷ đồng) sau 03 năm mua ròng liên tiếp.

Đánh giá về thị trường TPCP năm 2018, Vụ tài chính Ngân hàng – Bộ tài chính cho biết thị trường đã hoàn thành theo đúng lộ trình về các giải pháp, có khả năng đạt và vượt các mục tiêu đề ra đến năm 2020 về quy mô thị trường, tuy nhiên thị trường có một số điểm hạn chế như thanh khoản thị trường chưa thật ổn định, lãi suất phát hành có nhiều biến động…

Tập trung hỗ trợ, phát triển nhà tạo lập thị trường

Năm 2019, Bộ Tài chính cho biết dự kiến phát hành khoảng 200.000 tỷ đồng TPCP, phát hành TPCP chuẩn và nghiên cứu phát hành TPCP xanh. Hạ tầng trên thị trường thứ cấp sẽ được hoàn thiện để thực hiện chào giá cam kết chắc chắn; nghiệp vụ hoán đổi TPCP cũng tiếp tục được thực hiện; các mã trái phiếu chuẩn sẽ được thí điểm phát hành để PDs thực hiện chào giá cam kết chắc chắn.

Trên thị trường TPDN, năm 2019 sẽ thực hiện công bố lịch biểu phát hành cả năm công bố theo quý; phát triển nhà tạo lập thị trường, nhà tạo lập thị trường thực hiện chào giá cam kết chắc chắn 2 chiều đối với mã chuẩn khi có thông báo của KBNN.

Năm 2019, KBNN cho biết sẽ tiếp tục tập trung vào các sản phẩm truyền thống (trái phiếu với kỳ trả lãi chuẩn) và trái phiếu loại long/short coupon. KBNN cũng dự kiến sẽ mở lại các mã TPCP đang lưu hành (phát hành các năm trước) để tăng quy mô mã, giảm số lượng mã trái phiếu trên thị trường và thực hiện hoán đổi để giảm đỉnh nợ và giảm mã nhỏ lẻ, tiếp tục xây dựng các mã trái phiếu chuẩn và thực hiện mua lại có kỳ hạn TPCP với kỳ hạn tối đa không quá 3 tháng.

Về phía HNX, HNX đặt kế hoạch phát triển hệ thống đấu thầu mua lại, hoán đổi trái phiếu; thực hiện bổ sung chức năng hỗ trợ nhà tạo lập thị trường trên hệ thống trái phiếu để sẵn sàng đưa vào áp dụng khi các cơ sở pháp lý cho việc triển khai Nghị định 95/2018/NĐ-CP được hoàn tất.