VAFI đề xuất đưa dần lãi suất tiền gửi về mức 0%/năm
	Lãi suất sẽ điều chỉnh tùy theo thị trường và từng ngân hàng
	Tín dụng 6 tháng tăng 5,1%, thanh khoản ngân hàng thông suốt

VAFI cho biết đã từng kiến nghị thành công việc hạ lãi suất tiền gửi ngoại tệ về 0%. Ảnh: ST

Vừa qua, Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính (VAFI) đã có đề xuất về việc đưa dần lãi suất tiền gửi về 0%. Ý kiến này của VAFI đã chịu nhiều chỉ trích từ dư luận cũng như các chuyên gia khi cho rằng đây là đề xuất thiếu cơ sở khoa học, không khả thi, thậm chí là “trên mây”.

Chuyên gia kinh tế TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, đề xuất giảm lãi suất tiền gửi về 0% của Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (VAFI) là không khả thi, thiếu thực tế. Việc VAFI so sánh lãi suất của Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới là khập khiễng vì phải xét trong bối cảnh riêng của từng quốc gia.

Hơn nữa, theo TS. Cấn Văn Lực, rủi ro nền kinh tế và rủi ro của các doanh nghiệp, lạm phát của Việt Nam ở mức cao hơn nhiều nước… nên lãi suất của Việt Nam cũng phải cao hơn. Ngoài ra, nếu lãi suất bằng 0%, người dân sẽ cầm tiền đi đầu tư vào các kênh rủi ro khác. “Như thế sẽ làm náo loạn xã hội” – vị chuyên gia này nhấn mạnh.

Tương tự, ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank thừa nhận, mức độ hấp thụ vốn của nền kinh tế đang rất yếu, đầu ra cũng hết sức khó khăn. Nên việc có hạ thêm lãi suất hay không cần phải cân nhắc, vì hiện nay, lãi suất tiền gửi đã thấp lắm rồi, nếu giảm thêm thì người dân có thể chuyển dịch tiền qua các kênh đầu tư khác.

Trước những ý kiến như trên, VAFI ngay lập tức đã có văn bản “phản pháo”. VAFI cho biết, gần 11 năm trước, VAFI từng đề xuất thành công giải pháp đưa lãi suất tiền gửi ngoại tệ về mức 0%/năm. Do đó, VAFI tin tưởng khuyến nghị cần tạo lập hệ thống giải pháp để dần dần đưa lãi suất tiền gửi nội tệ về mức 0%/năm cũng sẽ thành công.

"Điều này sẽ tạo bước ngoặt để đưa kinh tế Việt Nam sang giai đoạn phát triển mới ở thời kỳ đầu của một quốc gia phát triển", theo ý kiến của VAFI.

Cụ thể, theo VAFI, ngày 4/11/2010, Hiệp hội có văn bản gửi Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đề xuất quy định mức trần tiền gửi ngoại tệ không quá 1%/năm và sau này hướng tới lãi suất 0%/năm nhằm giải quyết các mục tiêu cấp bách và lâu dài như ổn định tỷ giá, giải quyết tình trạng thiếu hụt ngoại tệ, tạo cơ sở để tăng giá VND và hạ dần mặt bằng lãi suất huy động đang ở mức rất cao.

Văn bản này được ra đời trong bối cảnh nền kinh tế trong nước đang còn chịu tác động lớn từ cuộc khủng hoảng tài chính thế giới, thâm hụt thương mại rất lớn lên tới hàng chục tỷ USD mỗi năm, lãi suất huy động VND ở mức 14%/năm, lãi suất tiền gửi USD ở mức 5-6%/năm, lạm phát cao, hệ thống các ngân hàng thương mại bị tổn thương nặng bởi khủng hoảng kinh tế, nợ xấu tăng cao, nhiều ngân hàng kinh doanh thua lỗ và một số ngân hàng ở tình trạng giải thể, phá sản.

Lúc đó có phong trào đầu cơ găm giữ ngoại tệ và hệ thống ngân hàng thương mại ở tình trạng thiếu hụt ngoại tệ trầm trọng khó khăn trong việc giúp doanh nghiệp thanh toán nhập khẩu, dự trữ ngoại hối tại NHNN cạn kiệt và không đủ sức bình ổn thị trường.

Theo VAFI, trước và sau khi đề xuất trên được ban hành, cũng có rất nhiều ý kiến phản đối từ các học giả, chuyên gia kinh tế nổi tiếng với các lý do như: xâm phạm quyền tự do của người dân, Việt Kiều rút vốn về nước và hệ thống ngân hàng càng thiếu ngoại tệ, các ngân hàng sẽ lách luật bằng cách thỏa thuận lãi suất ngầm cao hơn quy định…

Tuy nhiên, sau đó, NHNN đã tiếp thu và có bước đi thận trọng ban đầu là khống chế tiền gửi ở mức 3%/năm, nếu thành công thì hạ dần và bây giờ lãi suất tiền gửi ngoại tệ đã là 0%/năm.

Vì thế, văn bản của VAFI cho hay, đề xuất đưa dần lãi suất tiền gửi VND về 0%/năm đang được nhiều học giả, chuyên gia phản đối, cho rằng VAFI "ảo tưởng" và đưa đề xuất nguy hiểm cho nền kinh tế. Những nhận xét này là do chưa đọc đầy đủ toàn bộ văn bản. Bởi VAFI đã nhấn mạnh rằng trong bối cảnh hiện nay không còn dư địa để giảm lãi suất tiền gửi và không thể tiến hành hạ nhanh lãi suất tiền gửi nội tệ. Muốn tiến hành thì phải ban hành 5 giải pháp mà VAFI đã nêu.

Trước những lý giải này, VAFI một lần nữa khẳng định, việc đưa lãi suất tiền gửi VND về 0%/năm sẽ thành công, chỉ cần Chính phủ ban hành các sắc thuế về chống đầu cơ nhà đất nhằm kiểm soát dòng tiền, thì lượng tiền gửi trong hệ thống ngân hàng thương mại đã dư thừa rất nhiều. Tới thời điểm đó không cần can thiệp của NHNN, lãi suất huy động đã giảm mạnh rồi.

Hiện NHNN chưa đưa ra quan điểm về đề xuất trên của VAFI, nhưng trong cuộc họp báo mới đây, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, trong thời gian tới, NHNN tiếp tục quán triệt yêu cầu các ngân hàng thương mại tiết giảm chi phí để hạ lãi suất cho vay ra nền kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp. NHNN sẽ tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với điều hành cân đối vĩ mô, lạm phát, diễn biến thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ tạo điều kiện giảm chi phí vốn cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế./.