6 tháng đầu năm, Tổng cục DTNN đã thực hiện xuất cấp tổng số 51.631 tấn gạo, trị giá khoảng 687 tỷ đồng. Trong ảnh: hoạt động xuất cấp gạo hỗ trợ học sinh của Cục DTNN. Ảnh: Tổng cục DTNN

Cần áp dụng công nghệ hiện đại cho hàng DTQG

Theo báo cáo của Tổng cục DTNN (Bộ Tài chính), từ đầu năm đến ngày 30/6/2024, Thủ tướng Chính phủ, Thủ trưởng các bộ, ngành quản lý hàng dự trữ quốc gia (DTQG) theo thẩm quyền đã có các quyết định xuất cấp hàng DTQG để cứu trợ, hỗ trợ; tổng giá trị hàng đã xuất cấp không thu tiền khoảng 716,4 tỷ đồng. Trong đó, Tổng cục DTNN đã thực hiện xuất cấp tổng số 51.631 tấn gạo, trị giá khoảng 687 tỷ đồng; cụ thể, hỗ trợ Tết Nguyên đán 10.401 tấn gạo; hỗ trợ giáp hạt 5.945 tấn gạo; hỗ trợ học sinh 32.559 tấn gạo và hỗ trợ trồng rừng 2.726 tấn gạo.

Cũng trong nửa đầu năm 2024, ngành DTNN thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động DTQG, phân bổ kế hoạch 2024, chuyển nguồn, tổ chức triển khai đấu thầu mua gạo thuộc kế hoạch năm 2024; thực hiện tốt công tác quản lý chất lượng và bảo quản, bảo vệ an toàn hàng DTQG. Bên cạnh đó, Tổng cục DTNN đã trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển DTQG đến năm 2030… Tổng cục DTNN đã phối hợp với các bộ, ngành để xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; định mức kinh tế - kỹ thuật hàng DTQG làm cơ sở cho việc quản lý, điều hành hoạt động DTQG.

Trong 6 tháng cuối năm, ngành DTNN tiếp tục tập trung triển khai các nhiệm vụ nhằm thực hiện mục tiêu chủ động đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh… Tuy nhiên, ngành DTNN cũng chỉ ra nhiều khó khăn, hạn chế về công tác phối hợp, thời gian thực hiện, công tác báo cáo rà soát… còn chậm, muộn.

Tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2024 của Tổng cục DTNN mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận đã đề nghị các đơn vị trong ngành DTNN tập trung hoàn thành 100% kế hoạch nhập hàng để tăng cường nguồn lực DTQG. Đặc biệt, Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị ngành DTNN nghiên cứu, áp dụng công nghệ bảo quản tiên tiến, hiện đại để kéo dài thời gian bảo quản, duy trì chất lượng hàng DTQG, đảm bảo hàng DTQG khi xuất kho phải đáp ứng các yêu cầu về chủng loại, chất lượng theo quy định. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong triển khai thực hiện nhiệm vụ, trong đó phân cấp, phân quyền cho các đơn vị nhằm phát huy khả năng chủ động, sáng tạo, nâng cao năng lực cán bộ thực thi nhiệm vụ, nhất là trong công tác đấu thầu nhập vật tư, thiết bị hàng DTQG…

Minh bạch trong đấu thầu gạo DTQG

Trên thực tế, trong thời gian qua, ngành DTNN đã có nhiều đổi mới để đáp ứng những yêu cầu và mục tiêu mà Chính phủ, Bộ Tài chính đặt ra. Chẳng hạn, về ứng dụng công nghệ thông tin, các hệ thống phần mềm ứng dụng triển khai tập trung tại cơ quan Tổng cục đã được duy trì hoạt động ổn định, vận hành thông suốt, kịp thời khắc phục, hướng dẫn và hỗ trợ các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục hoàn thành việc cập nhật, sử dụng và khai thác trên các hệ thống phần mềm ứng dụng, đảm bảo phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành.

Trong đó, việc Tổng cục DTNN triển khai thực hiện đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thấu quốc gia đối với các gói thầu mua gạo DTQG đã được đánh giá cao. Nhờ minh bạch thông tin, tất cả nhà thầu có nhu cầu tham dự đều có cơ hội tiếp cận thông tin mời thầu nhanh chóng, chính xác như nhau, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng cho tất cả nhà thầu. Hơn nữa, nhằm đảm bảo chất lượng gạo mua nhập kho DTQG, Tổng cục DTNN đã quy định rõ, tất cả nhà thầu khi tham dự thầu và trong trường hợp trúng thầu đều phải tuân thủ việc cung cấp loại gạo nhập kho DTQG đúng với tiêu chuẩn chất lượng gạo theo quy định.

Nhờ vậy, đến nay, một số Cục DTNN khu vực đã hoàn thành chỉ tiêu mua gạo nhập kho, điển hình như: Nam Tây Nguyên hoàn thành mua nhập kho 8.000 tấn gạo; Tây Bắc hoàn thành mua nhập kho 11.000 tấn gạo; Nghĩa Bình hoàn thành mua nhập kho 11.500 tấn gạo; còn các Cục DTNN khu vực khác đang quyết liệt triển khai mua nhập gạo, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu theo quy định.

Trong những tháng còn lại của năm 2024, Tổng cục DTNN cho biết sẽ hoàn thành nâng cấp Cổng thông tin điện tử của Tổng cục; phê duyệt dự án mở rộng triển khai giám sát tập trung kho hàng DTQG tại các đơn vị của Tổng cục... Cùng với đó sẽ tiếp tục xây dựng hoàn thiện các đề án, cơ chế chính sách pháp luật về DTQG phục vụ công tác quản lý DTQG...

Ngoài ra, theo ông Hoàng Văn Quyết, Vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục DTNN), hiện nay, Tổng cục DTNN lựa chọn nhà thầu cung cấp vật tư, thiết bị nhập kho DTQG theo Quyết định số 350/QĐ-TCDT ngày 02/6/2021 của Tổng cục DTNN. Nhưng thực tế triển khai theo hình thức trên cho thấy có một số bất cập, không còn phù hợp với thực tế, gây ra những vướng mắc trong quá trình nhập hàng dẫn tới mất nhiều thời gian và công sức. Vì thế, việc thay đổi cách thức lựa chọn nhà thầu cung cấp vật tư, thiết bị nhập kho DTQG là cần thiết, phù hợp và có tính khả thi cao. Theo phương án này, Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN cần ban hành Quyết định thay thế Quyết định số 350/QĐ-TCDT để có căn cứ pháp lý tổ chức thực hiện trong thời gian tới.