“Khó đơn, khó kép”, nông sản vẫn xuất siêu 3,9 tỷ USD
	Quản lý thị trường hỗ trợ tiêu thụ nông sản trong vùng dịch
	Nông sản Việt ưu tiên khai thác thị trường có FTA

Quảng bá quả vải tươi của Việt Nam tới người dân Hà Lan năm 2021.

Dấu ấn xuất khẩu trực tiếp

Nhìn lại toàn cảnh “bức tranh” XK nông sản từ đầu năm đến nay vào thị trường EU, Bộ Công Thương đánh giá, 2021 được coi dấu mốc quan trọng khi các loại trái cây như vải, nhãn tươi được XK trực tiếp sang các nước Tây Âu như Hà Lan, Bỉ, Pháp, Đức, Anh bởi các công ty Việt Nam, sau khi được hỗ trợ kết nối, giới thiệu với các công ty NK. Thậm chí, việc phân phối quả vải tươi không chỉ trong hệ thống cửa hàng/siêu thị châu Á mà đã chính thức thâm nhập vào các chuỗi siêu thị thực phẩm tại châu Âu.

Có thể kể tới lô hàng 1 tấn vải thiều đầu tiên gắn tem truy xuất nguồn gốc itrace247 do Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phát triển đã được NK chính ngạch vào Pháp qua đường hàng không. Đơn hàng này xuất xứ từ vùng trồng Thanh Hà, tỉnh Hải Dương đã được Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Rồng Đỏ đưa sang Pháp thành công, có mặt trên kệ hàng của hệ thống siêu thị Á Châu tại Paris, tận dụng được lợi thế về ưu đãi thuế quan từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam –EU (EVFTA).

Tại thị trường Đức, ông Bùi Vương Anh, Tham tán thương mại Đại sứ quán Việt Nam tại Đức cho biết, mặc dù các sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam chiếm tỷ trọng chưa lớn trong cơ cấu các mặt hàng XK của Việt Nam sang Đức, song thị trường này vẫn còn rất nhiều tiềm năng. “Một lợi thế của thị trường Đức là có cộng đồng người Việt đông đảo đang sinh sống, làm việc và kinh doanh, có hệ thống phân phối sản phẩm châu Á, trong đó phần lớn có xuất xứ từ Việt Nam rộng khắp nước Đức. Đây là các đầu mối tiêu thụ và trung chuyển tiềm năng của hàng hóa XK Việt Nam không chỉ trong phạm vi nước Đức”, ông Bùi Vương Anh phân tích.

Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU (kiêm nhiệm Luxembourg) đánh giá, hiện thị trường NK nông sản EU bắt đầu khởi sắc do tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát. Chính phủ các nước thành viên EU thúc đẩy mở rộng việc tiêm vắc xin, áp dụng quy định giấy thông hành vắc xin, nới lỏng quy định đi lại, mở cửa một phần dịch vụ ăn uống, du lịch. Đây là thời điểm thuận lợi để đẩy mạnh XK các mặt hàng nông sản của Việt Nam sang thị trường này.

Đảm bảo an toàn thực phẩm, lưu thông thông suốt

Đại diện Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU chia sẻ, thời gian tới, để giúp hàng hóa Việt Nam tiếp cận tốt hơn thị trường EU, Thương vụ sẽ phối hợp với Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) lập danh sách các DN tham gia sản xuất, chế biến, XK trái cây, sản phẩm trái cây uy tín trên cả nước để kết nối với các DN NK; tiếp tục tìm kiếm các DN NK trái cây và sản phẩm trái cây tại EU và kết nối với DN XK tại Việt Nam.

Thương vụ đang tiếp tục đôn đốc Công ty MCE (Hà Lan) làm việc với DN tại các tỉnh Sóc Trăng, Tiền Giang thực hiện các hợp đồng chuyển tiếp các container thanh long và chanh leo sang thị trường Hà Lan để phân phối tại hệ thống siêu thị; xúc tiến trao đổi với Công ty Natural (Bỉ) NK các loại nông sản sản hữu cơ để phân phối cho mạng lưới 600 cửa hàng chuyên kinh doanh hữu cơ tại Bỉ, Luxembourg và các vùng phía Bắc của Pháp.

Để hoạt động XK được thúc đẩy mạnh mẽ hơn, Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU nhìn nhận, ở trong nước, các địa phương cần quan tâm hơn nữa việc kêu gọi DN XK liên kết chặt chẽ với các hộ gia đình, hợp tác xã sản xuất theo hướng chứng nhận Global GAP; hỗ trợ DN XK khi vận chuyển lưu thông đảm bảo thông suốt, đẩy mạnh các khâu sơ chế, hun trùng, kiểm dịch, hỗ trợ phí kiểm tra trước khi XK; lấy mẫu và gửi mẫu sang thị trường EU để kiểm tra theo yêu cầu của thị trường EU và các nhà NK.

Đánh giá dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu, trong đó có Việt Nam nên việc tiêu thụ nông sản trong nước và XK còn là một thách thức lớn, ông Bùi Vương Anh cho biết, bên cạnh các hoạt động hỗ trợ xúc tiến XK ngay các mặt hàng nông sản, Thương vụ Việt Nam tại Đức đang phối hợp chặt chẽ với Cục Xúc tiến thương mại thực hiện Đề án Phân phối và Logistic. Qua hoạt động này sẽ thiết lập các kênh phân phối lớn giúp mặt hàng XK của Việt Nam có cơ hội thâm nhập và khẳng định vị trí tại thị trường Đức cũng như EU; hỗ trợ DN có kế hoạch dài hơi nhằm giảm chi phí, tăng mức độ cạnh tranh, tăng tính chủ động về mặt logistic.

Tập trung đóng góp ý kiến sâu vào việc thúc đẩy XK mặt hàng thuỷ sản vào thị trường EU trong thời gian tới, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha lưu ý, các DN XK cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật về an toàn vệ sinh thực phẩm từ khâu đánh bắt, bảo quản cho đến khâu chế biến, chuyên chở để không vi phạm các quy định an toàn thực phẩm hiện hành của EU/Tây Ban Nha.

Một điểm cần đặc biệt lưu ý khác là, EU nói chung và Tây Ban Nha nói riêng đang ngày càng quan tâm đến trách nhiệm xã hội của DN trong sản xuất XK hàng hóa của nước thứ ba. Cụ thể, người chủ DN sử dụng lao động cần phải cam kết bảo đảm điều kiện làm việc tiêu chuẩn cho công nhân, đảm bảo sản xuất an toàn về con người và về bảo vệ môi trường, nhất là không được sử dụng lao động cưỡng bức hay lao động trẻ em. EU xem trọng các yếu tố trách nhiệm xã hội này của các DN như là điều kiện ràng buộc trong việc tiến hành giao dịch, ký kết và thực hiện mua bán hàng hóa với nước thứ ba.