Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình phát biểu tại hội thảo. Ảnh: H.Dịu

Đây là ý kiến của Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình tại Hội thảo “Phân luồng kiểm tra hàng hóa XNK – Những điều DN cần biết” do Tổng cục Hải quan phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức tại Hà Nội ngày 20/4.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Công Bình cho hay, Tổng cục Hải quan đã đề ra các chương trình cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan để đáp ứng các yêu cầu, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước; bên cạnh đó còn nhằm rút ngắn thời gian thông quan, tạo thuận lợi cho DN trong hoạt động XNK; đáp ứng các tiêu chuẩn theo thông lệ quốc tế.

“Ngành Hải quan đã thay đổi phương pháp quản lý hàng hóa truyền thống, từ tiền kiểm, kiểm tra từng hàng hóa trước đây sang phân loại thành luồng hàng, chuyển đổi sang hậu kiểm, chỉ chọn những lô hàng có độ rủi ro cao, có nghi ngờ gian lận để tiến hành kiểm tra”, Phó Tổng cục trưởng cho biết.

Ông Bùi Thái Quang, Phó Cục trưởng Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan) cho biết thêm, việc phân loại, kiểm tra hàng hóa là vấn đề mang nặng tính kỹ thuật nên có tới trên 50% DN không hiểu hoặc hiểu không đầy đủ, điều này đã và đang tạo nhiều bất cập, dẫn tới tình trạng “không gặp được nhau” khi DN làm việc với cơ quan Hải quan.

Vì thế, trong thời gian tới, để tạo thuận lợi hơn nữa cho DN và cho cơ quan Hải quan trong việc kiểm tra, kiểm soát hàng hóa XNK, Tổng cục Hải quan đã đề ra chương trình quản lý tuân thủ, DN tuân thủ tự nguyện, giúp DN thuận lợi hơn trong việc XNK.

Theo đó, kết quả đánh giá DN tuân thủ có ý nghĩa quyết định đối với việc cơ quan Hải quan tập trung áp dụng biện pháp kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa, phương tiện vận tải của DN. Cơ quan Hải quan sẽ giảm tỷ lệ kiểm tra trực tiếp hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa với DN tự nguyện tuân thủ… cùng nhiều ưu tiên, ưu đãi khác. Trong khi đó, DN không tuân thủ sẽ bị cơ quan hải quan tăng cường kiểm tra trực tiếp theo quy định pháp luật.

Ông Bùi Thái Quang cho hay, công tác quản lý tuân thủ được thực hiện thời gian qua đã giúp xây dựng môi trường minh bạch, đầy đủ thủ tục pháp lý trong hoạt động hải quan. Điều này đã giúp tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa giảm đáng kể qua các năm, năm 2011 là 12,62% thì đến năm 2016, tỷ lệ này chỉ còn 5,36%.

Với những thuận lợi này, đại diện Tổng cục Hải quan đề nghị các DN đủ điều kiện theo quy định cần chủ động liên hệ và cung cấp đầy đủ thông tin hồ sơ cho cơ quan hải quan phục vụ đánh giá tuân thủ; chủ động nâng cao năng lực tuân thủ của DN; đặc biệt các DN phải chủ động và tự nguyện hợp tác đầy đủ với cơ quan Hải quan trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan.