Thị trường ô tô bước vào thời điểm sôi động, mở đầu là 2 cuộc triển lãm​​. Ảnh: H.P.

Tháng 10- Quy tụ các anh tài

Dòng xe dưới 9 chỗ ngồi đều có số lượng tăng so với cùng kỳ 2015. Cụ thể, tính đến 15-9, cả nước NK 30.136 ô tô nguyên chiếc dưới 9 chỗ ngồi, tăng 1.440 xe so với cùng kỳ 2015, tương đương 5%, trong khi trị giá đạt 484 triệu USD, tăng tới 152 triệu USD, tương đương gần 48%.

Tháng 10 diễn ra 2 cuộc triển lãm ô tô lớn với sự tham gia đông đảo nhất từ trước đến nay của các thương hiệu ô tô đang có mặt tại Việt Nam. Có thể nói thị trường trong tháng đón nhận một lượng xe mới lớn chưa từng có khiến người tiêu dùng “hoang mang” không biết nên chọn mẫu xe nào.

Từ ngày 5 đến 9-10, tại Hà Nội, diễn ra triển lãm của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) tổ chức với sự tham gia của 12 thương hiệu đến từ các nhà sản xuất, kinh doanh ô tô lớn nhất Việt Nam. Kỳ triển lãm này đồng thời có mặt 2 nhà sản xuất ô tô đứng nhất, nhì Việt Nam là Công ty CP ô tô Trường Hải và Công ty ô tô Toyota Việt Nam. 2 nhà sản xuất này đã mang tới triển lãm không chỉ một mà nhiều thương hiệu ô tô lớn như Toyota Việt Nam với 2 thương hiệu Toyota và Lexus; Trường Hải mang tới 3 thương hiệu là Kia, Mazda, Peugeot. Cùng với đó là các thương hiệu lớn khác như Ford, GM, Honda, Isuzu…

Mặc dù còn giữ bí mật, nhưng thông tin tiết lộ ra cho thấy, các thương hiệu này đều sẽ giới thiệu những sản phẩm mới tại triển lãm như: Lexus GS Turbo 2016; Chevrolet Trax động cơ Turbo 1.4L; Renault Talisman; Ford Explorer 2017; Honda Civic thế hệ mới; Isuzu mu-X; Mitsubishi Pajero Sport; Toyota Vios; Mazda CX-5….

Đặc biệt kỳ triển lãm này của VAMA có sự đổ bộ của các thương hiệu xe bán tải đình đám, phân khúc đang “hot” nhất trên thị trường hiện nay, có tốc độ tăng trưởng cao nhất như: Chevrolet Colorado 2017, Chevrolet Silverado, Ford Ranger, Isuzu Dmax, Mazda BT 50, Mitsubishi Triton hay Toyota Hilux…. Đây là những cái tên hứa hẹn thu hút được sự quan tâm của đông đảo khách tham quan cùng với nhiều ưu đãi có một không hai khi đặt mua sản phẩm.

Thậm chí để gây sự chú ý, trước thềm triển lãm nhiều hãng đã “tung” sớm các sản phẩm mới của mình như: Huyndai Thành Công với mẫu sedan hạng sang cao cấp nhất Genesis G90. Đây là sản phẩm đầu tiên của thương hiệu Genesis từ khi chính thức tách ra thành thương hiệu hạng sang độc lập với Hyundai; hay Nissan Việt Nam với chiếc Nissan X-Trail 2016, được trang bị hàng loạt công nghệ chưa từng có nên chiếc xe được ví như “quả bom” tung vào phân khúc crossover cỡ C; hay như Trường Hải với mẫu xe KIA Optima…

Cũng một kỳ triển lãm đình đám khác diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh (từ 26 đến 30-10) với sự tham gia của 18 thương hiệu ô tô. Điểm cuốn hút của triển lãm này là sự xuất hiện đồng loạt của rất nhiều thương hiệu xe sang Audi, Bentley, BMW, BMW Motorrad, Infiniti, Jaguar, Lamborghini, Land Rover, Maserati, Mercedes-Benz, MINI, Nissan, Porsche, Renault, Subaru, Suzuki, UD Trucks, Volkswagen. Những thương hiệu, chỉ nghe thấy tên đã mang lại sự hấp dẫn, cuốn hút, huống chi sẽ có tới trên 150 mẫu xe xuất hiện tại triển lãm này. Đó là danh mục sản phẩm dày đặc trải dài ở hầu hết phân khúc và đa số được trang bị hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian Quattro của Audi, đặc biệt sự xuất hiện của 2 mẫu xe đình đám A8L phiên bản limousine và chiếc siêu xe R8 Coupe trang bị động cơ V10; hay thương hiệu cao cấp Maserati đến từ Italy lại trình làng một tân binh rất đáng chú ý là Levante; Porsche với mẫu xe phải đến năm sau mới ra mắt thị trường thế giới là Panamera thế hệ hoàn toàn mới…

Cuối năm- Mùa bán xe

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, tính từ đầu năm đến 15-9, cả nước NK 72.528 ô tô nguyên chiếc các loại, với tổng giá trị kim ngạch gần 1,66 tỷ USD (giảm 6.323 xe, tương đương mức giảm 8,7%, và kim ngạch giảm tới gần 20,5%, tương đương khoảng 340 triệu USD so với cùng kỳ năm trước).

Không chỉ tác động bởi 2 cuộc triển lãm lớn, thị trường ô tô cũng đang bước vào giai đoạn “cao điểm” của mùa bán xe khi những tháng cuối năm đang đến gần. Vậy nên các hãng xe, cả sản xuất trong nước lẫn nhập khẩu, đều đang có những động thái tích cực nhằm kích cầu tiêu dùng.

Tuy nhiên thị trường đã có sự phân hóa, chuyển hướng khác so với nhiều năm. Số liệu mới nhất từ Tổng cục Thống kê cho thấy, lượng ô tô nguyên chiếc (CBU) NK về Việt Nam trong tháng 9-2016 ước tính đạt khoảng 8.000 chiếc, tương ứng với giá trị kim ngạch 140 triệu USD. Như vậy so với tháng liền trước, kim ngạch NK ô tô CBU tháng 9-2016 giảm đáng kể cả về lượng lẫn giá trị (tháng 8-2016, kim ngạch NK ôtô CBU đạt 9.000 chiếc về lượng và 185 triệu USD về giá trị). Đây là chuỗi sụt giảm liên tiếp bởi so với tháng 7 (kim ngạch NK đạt 11.000 chiếc về lượng và 208 triệu USD về giá trị) thì kim ngạch NK tháng 8 cũng có sự sụt giảm.

Tuy nhiên sự sụt giảm này được phân tích là không có gì lạ. Bởi lẽ trước 1-7 ( thời điểm thuế TTĐB các dòng xe có dung tích xi lanh lớn từ 2.5L trở lên tăng cao) phong trào NK ô tô “né” thuế đã diễn ra khá rầm rộ. Nhiều mẫu xe đã được tranh thủ NK giai đoạn trước đó để nhằm không phải chịu mức thuế cao.

Mặt khác, phân tích số liệu cụ thể hơn cho thấy, mặc dù tổng lượng ô tô nguyên chiếc NK giảm nhưng dòng xe NK chủ lực là ô tô dưới 9 chỗ ngồi vẫn tăng số lượng và đặc biệt tăng mạnh về trị giá.

Xu thế NK xe dưới 9 chỗ ngồi những tháng gần đây đang đi vào dòng xe có dung tích nhỏ từ 1.5L trở xuống. Theo một báo cáo chuyên đề mới đây của Tổng cục Hải quan, lượng xe ô tô nguyên chiếc NK trong tháng 7-2016 (thời điểm bắt đầu tính thuế TTĐB theo quy định mới) là 10.800 chiếc, tăng mạnh 25,1% nhưng trị giá chỉ đạt 208 triệu USD, giảm 16% so với tháng 6 trước đó.

Đồng thời mức sụt giảm kim ngạch NK trong tháng 9 cũng được lý giải bởi đây là thời điểm các hãng xe đang đánh giá thị trường cuối năm và tập trung cho các công tác chuẩn bị cho giai đoạn trước tết Nguyên đán.

Đặc biệt năm nay, các doanh nghiệp đều đang “nín thở” nghe ngóng các thông tin liên quan đến chính sách quản lý ô tô NK khi Thông tư 20 quy định về quản lý ô tô NK của Bộ Công Thương hết hiệu lực và Dự thảo Thông tư về Quản lý chất lượng xe cơ giới NK của Bộ GTVT vẫn đang giai đoạn lấy ý kiến, chưa được ban hành. Các quy định của chính sách sẽ là cơ sở quan trọng để doanh nghiệp đưa ra kế hoạch kinh doanh, NK sản phẩm của mình.

Thị trường ô tô cuối năm còn có sự xuất hiện gây nhiều sự chú ý của thương hiệu xe đến từ Nga, những dòng xe một thời “thân thuộc” với nhiều người Việt Nam. Mặc dù bị đánh giá là kiểu dáng ít hấp dẫn và chất lượng chưa cao, song các thương hiệu ô tô đến từ Nga đang được chú ý bởi theo Nghị định thư giữa Việt Nam và Nga, Việt Nam sẽ cho phép các liên doanh được NK miễn thuế một số xe nguyên chiếc để bán thăm dò dung lượng và thị hiếu của thị trường, đồng thời cho hưởng hạn ngạch miễn thuế cụ thể đối với linh kiện, phụ tùng lắp ráp ô tô trong vòng 5 năm. Theo đó, thuế suất xe ôtô của Nga sẽ được áp dụng 0% theo hạn ngạch từ 5-10 tới đây. Năm 2016, 800 xe, năm 2017 có 850 xe, năm 2018 là 900 xe. Như vậy, trong 3 năm đầu tiên sẽ có khoảng gần 3.000 xe ô tô từ Nga về Việt Nam được hưởng thuế suất 0%. Ngoài ra, Việt Nam còn cấp hạn ngạch cho phép các liên doanh NK 13.500 linh kiện xe với thuế suất 0% trong 5 năm.

Với tốc độ tăng trưởng đang rất tốt hiện nay, thị trường ô tô Việt Nam dự báo sẽ có một mùa sôi động lớn vào những tháng cuối năm, khi chính sách quản lý đã “ngã ngũ” và khi ô tô vào mùa tiêu dùng cao điểm.