Quy chế thành viên giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (TPDNRL) tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho việc phát hành TPDNRL.

Quy chế thành viên giao dịch TPDNRL gồm 8 Chương, 27 Điều và 10 phụ lục. Trên cơ sở quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP và Thông tư số 30/2023/TT-BTC, quy chế đã hướng dẫn cụ thể về điều kiện, hồ sơ, thủ tục đăng ký, đình chỉ hoạt động giao dịch và hủy bỏ tư cách thành viên giao dịch, thành viên giao dịch đặc biệt TPDN riêng lẻ. Đồng thời, quy chế cũng quy định về quyền và nghĩa vụ của thành viên; xử lý vi phạm thành viên; chế độ báo cáo và công bố thông tin và kiểm tra thành viên.

Quy chế thành viên giao dịch TPDNRL được ban hành đã tạo hành lang pháp lý đầy đủ từ nghị định, thông tư đến quy chế hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho thành viên tham gia thị trường TPDNRL.

Thành viên giao dịch TPDNRL gồm thành viên giao dịch đặc biệt và thành viên giao dịch. Thành viên giao dịch đặc biệt là các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện mua, bán TPDNRL cho chính mình. Thành viên giao dịch là công ty chứng khoán được thực hiện mua, bán TPDNRL cho khách hàng và cho chính mình. Theo quy định tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP, việc giao dịch trái phiếu phải được thực hiện thông qua thành viên giao dịch và chỉ được phép giao dịch giữa các đối tượng là nhà đầu tư nêu tại phương án phát hành trái phiếu, trừ trường hợp thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, quyết định của trọng tài hoặc thừa kế theo quy định của pháp luật.

Theo quy chế, thành viên giao dịch TPDNRL có trách nhiệm tuân thủ quy định tại Quy chế thành viên giao dịch TPDNRL do Sở GDCK Việt Nam ban hành. Đồng thời, thành viên giao dịch TPDNRL phải tuân thủ quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP, Thông tư số 30/2023/TT-BTC như: Công ty chứng khoán là thành viên giao dịch chịu trách nhiệm xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, đảm bảo nhà đầu tư thuộc đúng đối tượng mua trái phiếu theo quy định và ký xác nhận vào văn bản xác nhận của nhà đầu tư trước khi mua trái phiếu theo mẫu tại Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định số 65/2022/NĐ-CP trước khi nhập lệnh vào hệ thống giao dịch TPDNRL (khoản 6 Điều 4 Thông tư số 30/2023/TT-BTC).

Đồng thời, phải đảm bảo cho chính mình và khách hàng của mình (trường hợp thành viên là công ty chứng khoán) có đủ tiền và trái phiếu trước khi thực hiện giao dịch, đồng thời kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của các lệnh giao dịch theo quy định của pháp luật; đảm bảo tính chính xác, đầy đủ của thông tin giao dịch trên hệ thống giao dịch TPDNRL...

Quy chế thành viên giao dịch TPDNRL quy định đơn giản hóa hồ sơ và thủ tục đăng ký thành viên đối với tổ chức đăng ký thành viên đang là thành viên giao dịch chứng khoán niêm yết đăng ký giao dịch; thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam, qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên sớm tham gia và triển khai hoạt động giao dịch TPDNRL trên hệ thống của HNX.

Về hồ sơ đăng ký thành viên, hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch TPDNRL áp dụng đối với công ty chứng khoán được quy định đối với 2 trường hợp: đối với công ty chứng khoán không là thành viên giao dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch, thành viên giao dịch công cụ nợ của Sở GDCK Việt Nam thì hồ sơ đăng ký thành viên tương tự như hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch công cụ nợ. Đối với công ty chứng khoán đang là thành viên giao dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch, thành viên giao dịch công cụ nợ của Sở GDCK Việt Nam thì hồ sơ đăng ký thành viên được quy định rút gọn và thành viên được lược bỏ các tài liệu đã nộp cho Sở GDCK Việt Nam (gồm: Giấy đăng ký thành viên giao dịch TPDNRL; thuyết minh cơ sở vật chất, nhân sự).

Hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt TPDNRL đối với các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được quy định trong 2 trường hợp: đối với ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không là thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ của Sở GDCK Việt Nam, hồ sơ đăng ký thành viên được quy định tương tự hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ; đối với ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang là thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ của Sở GDCK Việt Nam, hồ sơ đăng ký thành viên được quy định rút gọn và thành viên được lược bỏ các tài liệu đã nộp cho Sở GDCK Việt Nam (gồm: Giấy đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt TPDNRL; thuyết minh cơ sở vật chất, nhân sự).

Về thủ tục đăng ký thành viên, quy chế này quy định, tổ chức đăng ký thành viên nộp hồ sơ đăng ký thành viên trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện cho Sở GDCK Việt Nam, đồng thời nộp hồ sơ đăng ký kết nối giao dịch TPDNRL trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện cho HNX. Thủ tục đăng ký thành viên được thực hiện tương tự thủ tục đăng ký thành viên quy định tại Điều 15 Quy chế thành viên của Sở GDCK Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số 01/QĐ-SGDVN ngày 20/1/2022. Trường hợp tổ chức đăng ký thành viên chỉ đăng ký kết nối giao dịch từ xa và sử dụng máy trạm đã được HNX chấp thuận kết nối giao dịch từ xa trên thị trường chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch và thị trường công cụ nợ để kết nối giao dịch từ xa trên thị trường TPDNRL, việc kiểm tra cơ sở vật chất được thực hiện rút gọn thông qua hình thức kiểm tra từ xa.

Các quy định về xử lý vi phạm thành viên, đình chỉ hoạt động giao dịch, hủy bỏ tư cách thành viên, chế độ báo cáo và công bố thông tin, kiểm tra thành viên được quy định tương tự như quy định tại Quy chế thành viên của Sở GDCK Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số 01/QĐ/SGDVN ngày 20/1/2022 của Tổng giám đốc Sở GDCK Việt Nam.