TPHCM: Nhiều lực lượng vào cuộc kiểm tra, phát hiện hàng giả mạo xuất xứ
	Điều tra 2 vụ giả mạo xuất xứ hàng nhập khẩu tại Hải Phòng
	Điểm chung kỳ lạ của những vụ nhập hàng giả mạo xuất xứ
	Thu giữ gần 500 chiếc máy bơm giả mạo xuất xứ “Made in Vietnam”

Giày Converse trong 1 container hàng xuất đi từ Trung Quốc đến cảng Hải Phòng nhưng mang "Made in USA". Lô hàng được Hải quan Hải Phòng phát hiện, bắt giữ năm 2017. Ảnh: Thái Bình

Tinh vi thủ đoạn gian lận về nhãn hàng hóa

Đáng chú ý, trong lĩnh vực ghi nhãn hàng hóa, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Tổng cục Hải quan phát hiện có tình trạng hàng hóa được sản xuất tại nước ngoài khi NK về Việt Nam đã ghi sẵn dòng chữ “Made in Vietnam”, “Sản xuất tại Việt Nam”, “Xuất xứ Việt Nam”… hoặc trên sản phẩm và/hoặc bao bì sản phẩm, phiếu bảo hành thể hiện bằng tiếng Việt các thông tin về nhãn hiệu, địa chỉ trụ sở DN, trang web, trung tâm bảo hành tại Việt Nam để tiêu thụ nội địa hoặc XK.

Bên cạnh đó, có hiện tượng hàng hóa NK từ nước ngoài, dán nhãn hàng hóa hoặc ghi xuất xứ hàng hóa được sản xuất tại nước ngoài hoặc không thể hiện nước xuất xứ trên nhãn hàng hóa nhưng khi đưa ra lưu thông, tiêu thụ nội địa thì thay nhãn mới ghi “Made in Vietnam” hoặc “Sản xuất tại Việt Nam”, “Xuất xứ Việt Nam”….

Các đối tượng đã lợi dụng văn bản quy phạm pháp luật chưa bắt buộc dán nhãn phụ ngay tại khâu thông quan để NK hàng hóa sau đó không dán nhãn phụ theo quy định mà thay đổi nhãn mác, bao bì, tên hàng hóa để tiêu thụ nội địa.

Trong lĩnh vực ghi nhãn hàng hóa, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Tổng cục Hải quan cũng phát hiện có tình trạng NK hàng hóa giả mạo nhãn hiệu đã được đăng ký bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; hay lợi dụng loại hình quá cảnh để vận chuyển hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, giả mạo xuất xứ Việt Nam.

Gian lận xuất xứ nhằm trục lợi ưu đãi thuế

Trong lĩnh vực xuất xứ hàng hóa, qua quá trình theo dõi, quản lý, Tổng cục Hải quan phát hiện nhiều thủ đoạn gian lận, giả mạo xuất xứ. Đối với hàng hóa NK vào Việt Nam để được áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt theo các Hiệp định thương mại tự do, các đối tượng đã sử dụng C/O giả, C/O không hợp lệ khi làm thủ tục hải quan; hoặc khai sai các thông tin trên C/O để được áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt khi làm thủ tục hải quan như: Khai không đúng hàm lượng giá trị khu vực (RVC), khai sai tiêu chí chuyển đổi mã số hàng hóa (CTC)…, khai sai người đứng tên tại ô số 1 (đối với C/O mẫu E), khai không đúng hóa đơn tại ô số 10…

Đối với hàng hóa Việt Nam XK, DN Việt Nam (bao gồm cả DN FDI) NK nguyên vật liệu, bán thành phẩm, linh kiện, cụm linh kiện, phụ tùng để sản xuất, gia công, lắp ráp nhưng hàng hóa không trai qua công đoạn gia công, sản xuất hoặc chỉ trải qua công đoạn gia công, sản xuất, lắp ráp đơn giản không đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định nhưng khi XK thì ghi xuất xứ Việt Nam trên tờ khai hải quan và trên nhãn hàng hóa hoặc hợp thức hóa bộ hồ sơ để xin cấp giấy chứng nhận xuất xứ của Việt Nam.

Đặc biệt, các đối tượng lợi dụng thủ đoạn thành lập nhiều công ty, mỗi công ty NK một số cụm linh kiện, phụ tùng hoặc bộ phận tháo rời để lắp ráp hoặc bán cho công ty khác thực hiện gia công, lắp ráp công đoạn đơn giản không đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định nhưng ghi sản xuất tại Việt Nam hoặc xuất xứ Việt Nam trên nhãn hàng hóa để tiêu thụ tại thị trường trong nước nhằm đánh lừa người tiêu dùng hoặc XK.

Để gian lận xuất xứ, các đối tượng còn NK hàng hóa có xuất xứ từ nước ngoài chuyển tải qua Việt Nam để hợp thức hóa hồ sơ hoặc xin cấp giấy chứng nhận xuất xứ sau đó XK sang nước thứ ba.

Theo Tổng cục Hải quan, các đối tượng đã lợi dụng sự lỏng lẻo trong việc cấp C/O để hợp thức hóa hồ sơ đề nghị cấp C/O như: Không khai nguồn gốc nguyên vật liệu NK đầu vào, ký khống các hợp đồng mua nguyên vật liệu trong nước, sử dụng hóa đơn GTGT cho nhiều tờ khai XK, quay vòng hồ sơ xin cấp C/O.

Trước tình hình đó, Tổng cục Hải quan đã có nhiều văn bản chỉ đạo cục hải quan các tỉnh, thành phố kiểm tra, giám sát và kiểm soát chặt chẽ xuất xứ hàng hóa, ghi nhãn hàng hóa, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với hàng hóa XK, NK.

Đáng chú ý, ngày 13/8, Tổng cục Hải quan có công văn 5189/TCHQ-GSQL chỉ đạo các đơn vị hải quan tỉnh, thành phố kiểm tra, xác định xuất xứ, chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn nhãn hàng hóa, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp.

Theo đó, trên cơ sở thông tin về DN, mặt hàng XK, NK có rủi ro cao về gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp, tiêu chí phân luồng trên hệ thống và các thông tin khác, cục hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo chi cục hải quan và các đơn vị trực thuộc thực hiện các biện pháp kiểm tra, giám sát và kiểm soát xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp đối với hàng hóa XNK theo đúng các văn bản quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan cũng chỉ đạo cục hải quan các tỉnh, thành phố các bước kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ, đồng thời giao nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị thuộc và trực thuộc nhằm phòng ngừa, ngăn chặn hành vi gian lận.