Rác thải gây nghẽn cống thoát nước đang xảy ra khá phổ biến tại TP.HCM. Ảnh H.T

Theo bà Thắng, mỗi năm TP.HCM dành 2.848 tỷ đồng để thu gom rác thải và gần 1.200 tỷ đồng để duy tu thoát nước nhằm xử lý nước thải sinh hoạt chống ngập. Trong đó, kinh phí dành cho quét rác 700 tỷ đồng, kinh phí dành cho phân loại rác 88 tỷ, chi phí dành cho khâu xử lý rác thải khoảng 1.800 tỷ đồng… Tổng số kinh phí này mới chỉ là từ nguồn ngân sách nhà nước và chưa tính tới số phí người dân phải đóng tiền rác hàng tháng.

Mặc dù kinh phí dành cho việc thu gom rác thải khá cao xong hiệu quả vẫn chưa được như mong muốn, gây bức xúc trong dân, bà Thắng nhấn mạnh.

Mặt khác theo các đại biểu, tình trạng ngập nước kéo dài tại nhiều tuyến đường của TP.HCM trong thời gian qua, có nguyên nhân là do nhiều miệng cống thoát nước bị rác thải che kín nên không thoát nước được.

Tương tự, trao đổi về vấn đề xử lý rác thải tại kỳ họp, đại biểu Phan Nguyễn Như Khuê cho biết, công tác thu gom rác trên địa bàn hiện nay đang còn nhiều bất cập, người dân vẫn vô tư xả rác ra môi trường. Biện pháp chế tài xử lý hành vi xả rác ra công cộng chưa đủ răn đe.

Đại biểu Như Khuê dẫn chứng, tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (quận 1) sau mỗi sự kiện lớn cả tuyến đường này gần như ngập trong rác, các công nhân vệ sinh phải thu gom đến 4 giờ sáng mới hết rác. Hoặc như tại khu vực đầu hầm Thủ Thiêm (quận 2), sau mỗi đợt bắn pháo hoa đều có một bãi rác lớn. Sau khi đi giám sát tại địa phương, nhiều cử tri cũng phản ánh vào ngày thứ Bảy và Chủ nhật rác thải luôn ngập các tuyến đường.

“TP.HCM đang thực hiện cơ chế, chính sách đặc thù vì vậy thành phố cần xây dựng một khung xử phạt, chế tài thật nặng của thành phố để răn đe. Trước mắt nhằm răn đe, ngăn chặn suy nghĩ yếu kém khi vô tư xả rác ra nơi công cộng, gây ô nhiễm môi trường. Từ đó nâng cao ý thức người dân tại nơi sinh sống và cộng đồng”, đại biểu Như Khuê nhấn mạnh.

Đồng quan điểm đại biểu Trần Thanh Trí cho rằng, việc thu gom rác thải hiện nay đã được nêu ra từ kì họp thứ 7, thứ 8 và đến kỳ họp này vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Hiện nay tại các quận huyện đang tồn tại bất cập về việc thu gom rác sinh hoạt. Các loại rác như tủ, bàn ghế hỏng, đệm, chăn gối… không được các đơn vị thu gom rác tiếp nhận nên người dân thường lén lút vứt bừa bãi ra các khu đất trống, xuống kênh rạch, dòng sông gây tắc nghẽn dòng chày, ô nhiễm môi trường. Thậm chí, có một số cán bộ dù nhìn hành vi này cũng làm ngơ bỏ qua do không biết xử lý ra sao bởi dù có xử phạt cũng chỉ khoảng 500.000 đồng /lần xả rác, không đủ sức răn đe.

Vì vậy, đại biểu Trần Thanh Trí đề nghị: "Pháp luật phải được thực thi mạnh mẽ hơn, kỹ cương hơn. Cũng là đối tượng đó thử cho qua nước Singapore coi có dám quăng rác dù chỉ là tàn thuốc. Tôi thấy ở mình xả cả bao rác cũng chỉ phạt vài ba trăm ngàn rồi đâu lại vào đấy".

Mặc dù ý thức của một bộ phận người dân còn thấp khi xả rác bừa bãi, không đúng nơi quy định đã góp phần cho tình trạng ngập thêm nặng, làm cho nỗi cực nhọc của công nhân vệ sinh càng nhiều.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Tố Trâm cho rằng: “Nếu tính lỗi của dân là một thì lỗi của chính quyền đến 10. Bởi luật đã có nhưng tại sao chính quyền không áp dụng được, xử phạt nghiêm những hành vi vi phạm. Tôi có cảm tưởng chúng ta tổ chức theo phong trào, chưa quyết liệt, ra quân xử phạt sau đó đâu lại vào đó”.

Theo đó, các đại biểu đề nghị, ngoài việc tuyên truyền, vận động người dân có ý thức trong việc xả rác đúng nơi quy định, không gây ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn dòng chảy… TP.HCM cần tăng chế tài, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.