Trên 200 DN phía Nam tham dự hội thảo. Ảnh: T.H

Thông tư đầu tiên quy định lĩnh vực QLRR

Ông Hồ Ngọc Phan, Phó Cục trưởng Cục QLRR -Tổng cục Hải quan cho biết, để tiếp tục hoàn thiện nâng cao hiệu quả hệ thống thông quan điện tử, công khai các tiêu chí đánh giá mức độ tuân thủ doanh nghiệp… theo chỉ đạo của Chính phủ, trong năm 2019, Tổng cục Hải quan đã xây dựng, hoàn thiện cơ chế đánh giá tuân thủ đối với 4 nhóm đối tượng thuộc người khai hải quan và nhóm doanh nghiệp kinh doanh kho bãi cảng, công khai tiêu chí đánh giá phân loại mức độ tuân thủ và các nội dung quy định về áp dụng QLRR trong hoạt động nghiệp vụ hải quan và trình Bộ Tài chính ký ban hành Thông tư 81/2019/TT-BTC ngày 15/11/2019 quy định QLRR trong hoạt động nghiệp vụ hải quan.

Thông tư này có nhiều điểm mới vừa tạo thuận lợi cho DN, nâng cao tính tuân thủ cho DN, vừa tạo cơ sở pháp lý cho cơ quan Hải quan.

Chia sẻ về công tác tạo thuận lợi thương mại của cơ quan Hải quan, ông Alistair Gall, chuyên gia cao cấp về tạo thuận lợi thương mại – USAID cho rằng, Chính phủ Việt Nam và Tổng cục Hải quan đã có nhiều nỗ lực thực hiện cải cách hành chính. Đặc biệt, việc áp dụng QLRR trong thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK đã tạo nền tảng quan trọng cho bước đột phá cải cách hải quan.

Để giải quyết một số bất cập còn tồn tại và để tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động XNK, Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan đã xây dựng Thông tư về QLRR trong hoạt động hải quan. Đây là thông tư đầu tiên quy định trong lĩnh vực QLRR.

“Việc ban hành Thông tư 81 này không chỉ giúp tăng cường tính minh bạch trong khuôn khổ pháp lý cho Hải quan mà còn tăng cường năng lực của Hải quan trong các thủ tục hoạt động cốt lõi, chẳng hạn như quản lý và thực thi đối với các giao dịch, tờ khai và doanh nghiệp có rủi ro cao hơn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi và khen thưởng các doanh nghiệp tuân thủ”- ông Alistair Gall nhấn mạnh.

Tại hội thảo, đại diện Cục QLRR đã giới thiệu nhiều điểm mới quan trọng của Thông tư 81, như: quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan; công tác thu thập thông tin phục vụ quản lý rủi ro, quản lý tuân thủ. Theo ông Bùi Thái Quang, Phó Cục trưởng Cục QLRR, quản lý tuân thủ được thực hiện song hành với QLRR. Quản lý tuân thủ pháp luật đối với người khai hải quan là một trong nhừng điểm mới trong công tác quản lý hiện đại của ngành Hải quan, hướng DN thực hiện tốt các quy định, hạn chế được những sai sót…

Nhiều điểm mới hướng DN tuân thủ

Tại hội nghị, các chuyên gia và DN đều cho rằng, Thông tư 81 có nhiều điểm mới hướng DN tuân thủ, hạn chế sai sót trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan. Ông Vũ Ngọc Anh, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, chuyên gia Dự án tạo thuận lợi thương mại do USAID tài trợ cho rằng, Thông tư 81 là bước thực hiện Điều của Luật Hải quan. Đồng thời có 2 điểm mới rất quan trọng đối với DN, đó là hỗ trợ DN tuân thủ và chương trình thu thập thông tin của DN.

Để thực hiện thông tư hiệu quả, ông Vũ Ngọc Anh cũng luu ý DN cần quan tâm đến tỷ trọng DN tuân thủ sẽ được đánh giá, bởi vì trong thông tư quy định, khi có thông tin của DN chương trình tự động cập nhật cho dù thông tin đó chưa được kiểm chứng. Trong thực hiện chương trình tuân thủ, DN quan tâm những vi phạm xảy ra do rủi ro thì được xử lý như thế nào, được tư vấn như thế nào, những tư vấn này có được xử lý thống nhất hay không.

Các chuyên gia thảo luận về những điểm mới của Thông tư 81. Ảnh: T.H

Cùng với đó, đề xuất cơ quan Hải quan có thời gian thực hiện thí điểm, đánh giá trước khi thực hiện đại trà. Bởi trên thực tế, có những DN muốn tuân thủ nhưng không biết thực hiện thế nào cho đúng, do rủi ro về chính sách thay đổi, thực hiện không đồng bộ...

Đại diện cho hơn 1.000 đại lý hải quan trong cả nước, ông Đặng Vũ Thành, Phó Chủ tịch Hiệp hội DN logistics nhận định, hải quan là một trong những cơ quan tiên phong trong cải cách thủ tục, Thông tư 81 là điểm nhấn và có thể coi là cuộc cách mạng trong cải cách thủ tục hành chính, hướng DN tuân thủ giảm thiểu các sai sót của DN. Bởi vì mọi thông tin cập nhật tự động, tối thiểu sự can thiệp của cá nhân; tinh thần hỗ trợ DN rõ ràng thể hiện trong từng tiêu chế QLRR. Xây dựng được hệ thống tiêu chí đánh giá rõ ràng cụ thể…

Tuy nhiên, ông Thành cũng cho rằng, điểm nghẽn trong thông quan hàng hóa hiện nay là kiểm tra chuyên ngành, vậy trong công tác QLRR theo Thông tư 81 giải quyết điểm nghẽn này thế nào, DN mong muốn được cơ quan Hải quan tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ.

“Đặc biệt Thông tư 81 là văn bản pháp luật đề cập đến vai trò quan trọng của đại lý hải quan. Trong dó chữ ký số cần đồng bộ hoá việc quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước.”- ông Thành kiến nghị.

Tại hội nghị này, Tổng cục Hải quan cũng lấy ý kiến DN về Chương trình khuyến khích DN tuân thủ./.