Áp lực của đảng Cộng hòa

Trong những tuần gần đây, Tổng thống Trump đã chỉ trích bất kỳ thành viên đảng Cộng hòa nào không chấp nhận câu chuyện sai lầm rằng ông thắng cuộc bầu cử năm 2020. Điều này khiến giới chức đảng Cộng hòa, các nhà lập pháp và các nhà tài trợ lo ngại về những hậu quả mà họ có thể phải đối mặt nếu không tán thành việc ông Trump ra tranh cử tổng thống 4 năm tới. Một số thành viên đảng Cộng hòa bày tỏ lo ngại về một kịch bản không công bằng, trong đó các nhà tài trợ có thể cảm thấy áp lực khi phải hỗ trợ ông Trump ngay từ đầu chiến dịch tranh cử, không phải vì họ tin rằng ông là ứng viên tốt nhất, mà chỉ đơn giản là tránh làm cho Tổng thống nổi giận.

Ông Trump đang cân nhắc tổ chức sự kiện tuyên bố kế hoạch tranh cử tổng thống năm 2024 vào ngày 20/1/2021. Ảnh: AP

Trong khi đó, Tổng thống Trump vẫn chưa chính thức đưa ra quyết định về tương lai của mình. Ngày 2/12, ông Trump đang cân nhắc tổ chức sự kiện tuyên bố kế hoạch tranh cử tổng thống năm 2024 vào ngày 20/1/2021, thời điểm nhậm chức của ông Biden.

Một số đồng minh của ông Trump khẳng định, Tổng thống cũng sẽ giúp các thành viên đảng Cộng hòa khác, bằng cách tuyên bố tranh cử vào năm 2024 ngay lập tức sau khi kết thúc nhiệm kỳ. Điều này sẽ giúp đảng Cộng hòa tránh khỏi một cuộc tranh cãi giữa những người phản đối ông Trump và những người ủng hộ trung thành của ông. Tuy nhiên, những người thân tín khác đã khuyên ông Trump nên để cho công chúng chờ đợi, và thay vào đó dành 2 năm tiếp theo hỗ trợ cho các ứng viên đảng Cộng hòa tại Thượng viện và Hạ viện Mỹ.

Và ngay cả khi Tổng thống Trump đưa ra quyết định tái tranh cử một cách nhanh chóng, đảng Cộng hòa sau đó sẽ phải tuân theo những ý tưởng bất chợt của ông.

“Nếu ông Trump bắt đầu nổi giận với các quan chức và các nhà tài trợ - những người từ chối ủng hộ ông, điều đó sẽ khiến các thành viên đảng Cộng hòa rơi vào thế bị ràng buộc”, Jon Thompson, một cựu trợ lý của ông Trump, người đã rời khỏi chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống hồi đầu năm 2020 cho biết.

Nhìn chung, sẽ là một vài năm thách thức đối với các thành viên đảng Cộng hòa, những người được cho là sẽ giữ thái độ trung lập, khi phải vật lộn với sự kìm kẹp của ông Trump. Ngoài ra, ông Trump thường chỉ trích những người mà theo ông là không đạt được yêu cầu về sự trung thành.

Hiện tại, sự yêu cầu về lòng trung thành của Tổng thống Trump đã khiến các quan chức hàng đầu của đảng Cộng hòa phải “đau đầu”.

Rạn nứt sâu sắc trong đảng Cộng hòa

Vào giữa tháng 11, khi Thống đốc bang Ohio Mike DeWine, người đồng chủ trì chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống ở bang chiến địa miền Trung Tây nói rằng, Nhà Trắng nên bắt đầu chuyển giao quyền lực cho ông Joe Biden, ông Trump đã công khai mời một người khác đảm nhận vị trí của DeWine vào năm 2022. Trong tuần này, ông Trump đã công kích Thống đốc bang Georgia Brian Kemp sau khi ông tuyên bố đội ngũ pháp lý của tổng thống vẫn chưa cung cấp bằng chứng đáng tin cậy về gian lận bầu cử tại tiểu bang của ông.

“Thống đốc Brian Kemp đã không làm gì cả. Tôi cảm thấy xấu hổ vì đã ủng hộ ông ấy”, ông Trump nói với Fox News hôm 29/11.

Sau khi Thống đốc bang Arizona Doug Ducey chứng nhận kết quả bầu cử với chiến thắng thuộc về ông Biden vào ngày 30/11, nơi có truyền thống ủng hộ đảng Cộng hòa, ông Trump đã chỉ trích đồng minh cũ trên Twitter: “Chuyện gì đang xảy ra với ông Doug Ducey vậy? Ai cần thành viên đảng Dân chủ khi bạn có những người thuộc đảng Cộng hòa như Brian Kemp và Doug Ducey?”.

Một người thân cận với Tổng thống cho biết, các thành viên đảng Cộng hòa sắp tái đắc cử tại Thượng viện vào năm 2022 sẽ thấy “không thể thực hiện một chiến dịch tranh cử thành công nếu không thuộc Đội của Trump”. Nguồn tin này cũng nói thêm rằng, điều này sẽ được áp dụng ngay cả khi Tổng thống không công bố tái tranh cử vào 2024. Một số người thận cận với ông Trump cho biết, Tổng thống hoàn toàn có ý định tiếp tục hoạt động chính trị sau khi rời Nhà Trắng, không giống như các Tổng thống George W. Bush và Barack Obama, những người hầu như không được chú ý trong vài năm đầu sau khi hết nhiệm kỳ.

“Vai trò của ông Trump sau khi kết thúc nhiệm kỳ sẽ khác biệt so với bất kỳ tổng thống nào trong lịch sử gần đây”, một cựu quan chức Nhà Trắng cho biết.

Nếu ông Trump thực hiện một tuyên bố tái tranh cử tổng thống sớm, “điều này sẽ không phải là một lời cảnh báo cho bất kỳ thành viên đảng viên Cộng hòa nào, nó sẽ là lời cảnh báo dành cho ông Biden và đảng Dân chủ”, quan chức này nói thêm.

Tổng thống Trump đã úp mở về việc tái tranh cử năm 2024 trong một bữa tiệc ở Nhà Trắng tối 1/12 (giờ Mỹ). “Thật là 4 năm tuyệt với. Chúng ta sẽ cố gắng làm điều này 4 năm nữa. Nói cách khác, tôi sẽ gặp các bạn sau 4 năm nữa”, ông Trump phát biểu với đám đông, trong đó có nhiều thành viên thuộc Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa.

“Ông ấy nghĩ rằng mình sẽ giành chiến thắng và cảm thấy công việc của mình chưa xong. Tổng thống cho rằng ông có thể đóng góp nhiều hơn với Hạ viện và Thượng viện của đảng Cộng hòa. Và ông ấy cho rằng cuộc bầu cử có gian lận”, cựu quan chức Nhà Trắng nói.

Theo Politico, phản ứng ban đầu của đảng Cộng hòa đối với những tin đồn về việc Tổng thống Trump tái tranh cử năm 2024 cho thấy những rạn nứt sâu sắc phía trước.

Một số ứng viên tiềm năng của đảng Cộng hòa trong cuộc đua năm 2024 như thượng nghị sĩ Josh Hawley, thượng nghị sĩ Marco Rubio và hạ nghị sĩ bang Florida Matt Gaetz ngay lập tức cho rằng, ông Trump sẽ giành chiến thắng nếu tái tranh cử. Tuy nhiên, các quan chức Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa (RNC) khẳng định, Ủy ban sẽ giữ vị trí trung lập, ngay cả khi bản thân đảng này chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.

Phần lớn các đồng minh của Nhà Trắng đồng ý rằng, một thông báo tái tranh cử sớm của ông Trump sẽ “phủ bóng” những lĩnh vực quan trọng. Những người ủng hộ ông Trump như Phó Tổng thống Mike Pence, cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley, Ngoại trưởng Mike Pompeo và con trai cả của Tổng thống Donald Trump Jr có khả năng sẽ từ bỏ nỗ lực của chính họ. Các đồng minh cũng cho biết, việc ông Trump thông báo tái tranh cử có thể sẽ mang lại cho các quan chức đảng Cộng hòa lợi thế gây quỹ trước cuộc tổng tuyển cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 và năm 2024.

Một cuộc thăm dò của Politico/Morning Consult công bố trước Lễ Tạ ơn đã chỉ ra những lợi thế mà ông Trump có được nếu ông tái tranh cử năm 2024. Khảo sát cho thấy, 53% thành viên đảng Cộng hòa và những cử tri độc lập nghiêng về đảng Cộng hòa cho biết, họ sẽ ủng hộ ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa vào năm 2024.

“Ngay bây giờ, nếu ông Trump quyết định tái tranh cử, có lẽ tôi sẽ ủng hộ ông ấy. Tôi sẽ bắt đầu kế hoạch gây quỹ tranh cử cho ông ấy ngay bây giờ”, Doug Deason, một nhà tài trợ hàng đầu cho chiến dịch của ông Trump nói.

Cái bóng quá lớn của Tổng thống Trump

Tuy nhiên, các thành viên đảng Cộng hòa khác cho biết, một thông báo tái tranh cử sớm của ông Trump sẽ đặt những ứng viên tiềm năng khác của đảng Cộng hòa và các nhà tài trợ hàng đầu vào tình thế khó khăn, đặc biệt khi RNC kiên quyết giữ vị trí trung lập. Theo các quy tắc quản lý, Ủy ban này không thể đưa ra sự ủng hộ ứng viên trong cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống, và Chủ tịch RNC Ronna McDaniel đã thực hiện nhiều hành động để nhấn mạnh tính trung lập, bao gồm việc mời nhiều ứng viên tiềm năng có thể tranh cử vào năm 2024 tham dự cuộc họp của đảng Cộng hòa ở Florida vào tháng 1/2021.

Nhiều ứng viên tiềm năng của đảng Cộng hòa lo ngại về cái bóng quá lớn của Trump nếu ông tranh cử tổng thống 4 năm tới. Ảnh: AP

“Bất kỳ mối quan hệ tài chính nào mà chúng tôi hiện có với đội ngũ của ông Trump không bị ràng buộc vào thời điểm Tổng thống rời Nhà Trắng”, một quan chức RNC cho biết, đồng thời nói thêm rằng, RNC mời một loạt các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa đến các cuộc họp thường niên của đảng.

Phía trước vẫn có thể là 4 năm đầy thách thức cho đảng Cộng hòa nếu ông Trump tiếp tục chỉ trích các thành viên và các chính trị gia của đảng Cộng hòa, những người từ chối ủng hộ ông tái tranh cử vào năm 2024.

Kịch bản tương tự cũng xảy ra đối với các nhà tài trợ hàng đầu, những người có truyền thống đợi đến khi giai đoạn tranh cử chính bắt đầu, và các ứng viên tổng thống và đồng minh của họ đã thành lập phương tiện gây quỹ của riêng họ. Thompson, cựu quan chức chiến dịch tranh cử của ông Trump cho biết, có thể sẽ có áp lực rất lớn đối với các nhà tài trợ trước đây của ông Trump để hỗ trợ tài chính cho chiến dịch của ông hoặc siêu Ủy ban Hành động Chính trị ủng hộ Trump được thành lập vào thời điểm tái tranh cử năm 2024, có thể vào tháng 1/2021 hoặc sau cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.

“Nếu bạn đang nhìn vào những nhà tài trợ đã ở bên cạnh ông Trump trong 4 năm qua, họ có thể sẽ đồng hành cùng ông ấy ngay từ đầu vì họ đã thấy rằng nếu không trung thành với ông Trump, bạn sẽ bị bỏ rơi”, Thompson nói.

“Nếu Trump từ chối tranh cử hoặc không nhận được đề cử, thì bạn có thể chuyển sự ủng hộ sang ứng viên khác và ông ấy sẽ không chống lại bạn. Nhưng nếu bạn quay lưng với Tổng thống, thì ông ấy sẽ nhớ và ông ấy là kiểu chính trị gia không bao giờ quên”, Thompson nói thêm./.