Công chức Hải quan Cốc Nam (Lạng Sơn) kiểm tra hoa quả xuất khẩu. Ảnh: H.Nụ

Theo Bộ Giao thông vận tải: Hiện nay, giữa Việt Nam và Trung Quốc có 6 cặp cửa khẩu quốc tế, 3 cặp cửa khẩu chính, 32 cặp cửa khẩu phụ, 21 lối mở và 2 điểm thông quan. Ngoài 7 cửa khẩu thực hiện Hiệp định vận tải đường bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc, hầu hết các cửa khẩu khác đều có cơ sở hạ tầng yếu kém, đường đi đến cửa khẩu còn nhỏ hẹp và xuống cấp nghiêm trọng. Chính vì vậy viện vận chuyển hàng hóa nói chung, và nông sản nói riêng sang Trung Quốc gặp nhiều khó khăn, kho bãi các cửa khẩu phụ (nơi xuất khẩu chủ yếu hàng nông sản) khu vực biên giới của hai nước không đáp ứng lượng phương tiện, hàng hóa quá lớn khi dồn vào cùng một thời điểm.

Bên cạnh đó, có những thời điểm hàng hóa bị ùn tắc do không đủ lực lượng xác nhận hàng nhập khẩu cho thương nhân Trung Quốc; Chính sách biên mậu của Trung Quốc thường xuyên thay đổi, khó lường gây nhiều khó khăn cho các cho các doanh nghiệp hoạt động xuất khẩu.

Mặt khác, các thương lái thiếu thông tin, chưa có tổ chức quản lý nên đưa hàng lên cửa khẩu quá nhiều, khi đưa hàng sang Trung Quốc mới thực hiện phân loại, đóng gói mất nhiều thời gian. Xuất phát từ những yếu tố trên, nông sản Việt Nam khi vào chính vụ thường bị thương nhân Trung Quốc ép giá.

Để đẩy mạnh thương mại biên giới Việt Nam-Trung Quốc, hỗ trợ cho xuất khẩu nông sản, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giao thông vận tải tiếp tục làm việc với Trung Quốc tạo điều kiện cho xe của doanh nghiệp hai nước vào sâu lãnh thổ của nhau; Bộ Tài chính có biện pháp hỗ trợ thủ tục thông quan tại cửa khẩu cho các doanh nghiệp được thuận tiện, nhanh chóng, Ban hành văn bản quy định việc vận chuyển hàng hóa qua các lối mòn, lối mở giữa hai nước (nếu phía Trung Quốc đồng ý triển khai), báo cáo Chính phủ việc ban hành cơ chế, chính sách quản lý hoạt động thương mại tại cửa khẩu.

Đối với Bộ Công Thương, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị Thủ tướng giao chủ trì nghiên cứu, báo cáo Chính phủ xem xét việc thành lập Hiệp hội xuất nhập khẩu hàng hóa nhằm giúp doanh nghiệp và thương nhân xuất khẩu nông sản trao đổi thông tin; Chủ động làm việc với phía Trung Quốc về việc mở rộng mặt hàng xuất khẩu qua biên giới, không áp dụng hình thức mỗi cửa khẩu chỉ chuyên xuất nhập khẩu một mặt hàng.

Bộ Giao thông vận tải cũng kiến nghị Thủ tướng giao UBND các tỉnh có đường biên với Trung Quốc trên cơ sở Hiệp định và Nghị định thư thực hiện Hiệp định Vận tải đường bộ Việt-Trung, chủ trì làm việc với các địa phương giáp ranh Trung Quốc về việc giải quyết thủ tục cho xe của các doanh nghiệp thông quan tại cửa khẩu nhằm đảm bảo thời gian thông quan ngắn nhất; Làm việc với các tỉnh giáp ranh phía Trung Quốc về việc xuất tiểu ngạch theo quy định được thống nhất giữa các địa phương với nhau; đầu tư máy móc, trang thiết bị phục vụ việc xếp dỡ hàng hóa tại khu vực cửa khẩu…