Thủ tướng “chốt” tạm dừng ký hợp đồng xuất khẩu gạo mới
	Xuất khẩu gạo sang Trung Quốc tăng vọt gần 600%
	Đơn hàng tới tấp, xuất khẩu gạo tăng trưởng đột phá

Dự kiến cả năm nay Việt Nam đủ lực xuất khẩu khoảng 6,5-6,7 triệu tấn gạo. Ảnh: Internet

Sản xuất gấp rưỡi nhu cầu

Theo báo cáo kế hoạch sản xuất lúa gạo năm 2020 của Bộ NN&PTNT mới đây, Bộ này đã và đang phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành, địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện các giải pháp đảm bảo kế hoạch sản xuất lúa năm nay.

Cụ thể, vụ Đông Xuân sản lượng ước đạt 20,2 triệu tấn thóc, dự kiến thu hoạch xong trước 30/6. Trong đó, vùng ĐBSCL sản lượng ước đạt 10,8 triệu tấn; vùng Trung du miền núi phía Bắc và Đồng bằng sông Hồng ước đạt 4,7 triệu tấn, sẽ thu hoạch xong trước 30/6.

Vùng Đông Nam Bộ, duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên lúa đang cho thu hoạch rộ, dự kiến thu hoạch xong trước 30/4 với sản lượng ước đạt 2,5 triệu tấn; vùng Bắc Trung Bộ dự kiến thu hoạch xong trước 30/5 với sản lượng ước đạt 2,2 triệu tấn.

Riêng vụ vụ Hè Thu, sản lượng ước lúa cả nước đạt 11 triệu tấn thóc, dự kiến thu hoạch từ 15/6-30/9.

Vụ Thu Đông tại các tỉnh vùng ĐBSCL diện tích gieo cấy dự kiến 750 nghìn ha, thời gian tập trung thu hoạch từ 15/9-15/11, sản lượng ước đạt 4,2 triệu tấn thóc.

Vụ Mùa sản lượng ước đạt 8,2 triệu tấn thóc, dự kiến tập trung thu hoạch từ 15/9 - 31/12.

Với kế hoạch sản xuất lúa trên, Bộ NN&PTNT dự kiến kế hoạch sản xuất cả năm đạt 43,5 triệu tấn thóc.

Về phần tiêu dùng nội địa, dự báo, nhu cầu tiêu thụ thóc trong nước là 29,96 triệu tấn thóc. Trong đó, tiêu thụ của người dân khoảng 14,26 tiệu tấn thóc (tương đương 9,27 triệu tấn gạo); phục vụ chế biến 7,5 triệu tấn thóc, chăn nuôi 3,4 triệu tấn thóc; dùng làm giống, giống dự phòng 1 triệu tấn thóc. Đáng chú ý, trong 29,96 triệu tấn thóc này đã bao gồm dự trữ trong nước khoảng 3,8 triệu tấn thóc.

Riêng về phần xuất khẩu, Bộ NN&PTNT thông tin, tính từ đầu năm đến ngày 15/3, sản lượng gạo xuất khẩu đạt 1,298 triệu tấn, tăng 26,5% và giá trị đạt 602 triệu USD, tăng 34,6% so với cùng kỳ năm 2019. Dự báo, sản lượng gạo xuất khẩu năm 2020 từ 6,5-6,7 triệu tấn (tương đương 13-13,4 triệu tấn thóc).

Cân nhắc điều tiết xuất khẩu gạo

Liên quan tới xuất khẩu gạo, văn bản ngày 25/3/2020 của Văn phòng Chính phủ truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ NN&PTNT và các cơ quan liên quan thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để làm việc với các địa phương và doanh nghiệp xuất khẩu gạo chủ chốt, rà soát, kiểm tra, đánh giá về nguồn cung thóc gạo, tình hình xuất khẩu gạo và thực hiện dự trữ lưu thông, tình hình thực hiện hợp đồng xuất khẩu gạo.

Trên cơ sở đó, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định việc điều chỉnh hoạt động xuất khẩu gạo theo đúng quy định.

Nhìn nhận về câu chuyện đảm bảo an ninh lương thực và điều tiết xuất khẩu gạo, PGS.TS Dương Văn Chín, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu nông nghiệp Định Thành đánh giá, nếu giá lúa tăng khá, Việt Nam nên tiếp tục xuất khẩu gạo. Điều này nhằm khích lệ nông dân trồng lúa, tăng thêm thu nhập.

“Việt Nam không lo ngại chuyện thiếu lương thực vì ĐBSCL trồng 3 vụ lúa/năm, từ sạ đến chín rất nhanh. Hiện, lúa Hè Thu cũng chỉ chưa đầy 3 tháng nữa đã có thu hoạch. Vấn đề cần quan tâm của ngành lúa gạo Việt Nam hiện nay là tăng chất lượng sản phẩm”, TS Dương Văn Chính nói.

Còn ông Nguyễn Đức Thành, thành viên Liên minh Chính sách Nông nghiệp Việt Nam phân tích, gạo là mặt hàng Việt Nam có thể chủ động nguồn cung trong những chu trình ngắn hạn (3-4 tháng). Vì vậy, khi nhu cầu gạo thế giới đột ngột tăng cao, Việt Nam nên tranh thủ đón ít nhất là làn sóng đầu tiên.

Nếu đến mùa sau, việc cung ứng gạo trong nước có dấu hiệu mất cân đối trầm trọng, đặc biệt với tình hình sản lượng giảm do điều kiện thời tiết mới cần cân nhắc điều tiết xuất khẩu.

"Điều tiết xuất khẩu thôi, còn việc đóng cửa thị trường xuất khẩu là một tình huống cực đoan. Về nguyên tắc, sản lượng gạo của Việt Nam luôn vượt quá cầu trong nước. Nếu đóng cửa thị trường xuất khẩu sẽ khiến Việt Nam phải đối phó với vấn nạn xuất khẩu lậu”, ông Thành nhấn mạnh.

Xung quanh câu chuyện xuất khẩu gạo, ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) khẳng định: “Với tình hình sản xuất như hiện nay, mục tiêu xuất khẩu 6,7 triệu tấn gạo là khả thi bởi tổng sản lượng theo kế hoạch đề ra có thể đạt được. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất hiện nay là ngành chức năng phải nắm rõ được số lượng các doanh nghiệp đã tham gia ký hợp đồng xuất khẩu, tránh tình trạng tranh mua, không có lợi cho thị trường. Khi đó, nông dân là đối tượng chịu thiệt”.