Dự kiến, trong năm 2018, Hiệp định EVFTA sẽ chính thức có hiệu lực. Theo ông, động thái này tác động tới XK gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường EU như thế nào?

Suốt thời gian qua, thương mại gỗ giữa Việt Nam-EU chiếm khoảng 12-15% tổng kim ngạch XK toàn quốc với giá trị XK trung bình mỗi năm khoảng 650-700 triệu USD. Hiệp định EVFTA có hiệu lực sẽ tác động rất tích cực tới ngành gỗ Việt Nam.

Điều chắc chắn đầu tiên là thị trường XK được rộng mở. Từ trước tới nay, XK gỗ vào EU chủ yếu vào 5 nước Đức, Pháp, Anh, Tây Ban Nha và Ý. Nhưng với Hiệp định EVFTA, thị trường được nâng lên khoảng 27-28 nước. Trên thực tế, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm gỗ của EU một năm khoảng 80-85 tỷ USD. Nhu cầu đó hiện đang lớn hơn rất nhiều so với kim ngạch XK gỗ của Việt Nam sang EU. Với các điều kiện hiện tại, khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, XK gỗ và sản phẩm gỗ sang EU sẽ gia tăng đáng kể với mức dự báo đạt khoảng 1 tỷ USD vào năm 2020.

Ngoài mở rộng thị trường, gia tăng kim ngạch XK, EVFTA còn tạo thêm điều kiện thuận lợi gì cho DN ngành gỗ, thưa ông?

Trên thực tế, XK gỗ và sản phẩm gỗ sang EU từ trước tới nay vốn có nhiều lợi thế khi các DN đã khá quen thuộc với thị trường. Một số DN đã tiếp cận được công nghệ chế biến gỗ của EU và đưa vào triển khai. Điển hình là một số DN gỗ ở Bình Định như Công ty Tiến Đạt, Công ty Đại Thành, Công ty Thắng Lợi… Hiện nay, công nghệ chế biến gỗ của EU là công nghệ tiến bộ nhất khi tiết kiệm được năng lượng, tiết kiệm được nhiên liệu và trình độ quản trị kinh doanh rất tốt, làm tăng năng suất lên khoảng 15-20%. Việc tiếp cận này một phần là do DN tìm kiếm, học hỏi, một phần là do các DN NK hàng của Việt Nam chủ động đưa vào.

Hiện tại đã có những thuận lợi như vậy. Sắp tới, với Hiệp định EVFTA, ngoài vấn đề thuế suất các mặt hàng về 0%, các DN chế biến, XK gỗ Việt Nam còn có thể dễ dàng hơn trong quá trình mua máy móc, thiết bị, học hỏi công nghệ chế biến gỗ cũng như trình độ quản trị DN từ EU.

Xin ông cho biết, đến thời điểm hiện tại, các DN chế biến, XK gỗ đã tiếp cận, nắm bắt những thông tin về Hiệp định EVFTA ra sao?

DN ngành gỗ chia ra hai khu vực chính. Hàng trăm DN ở khu vực miền Nam từ Đà Nẵng trở vào hiện đã khá quen thuộc và nắm vững về Hiệp định EVFTA. Tuy nhiên, các DN gỗ ở miền Bắc tiếp cận rất ít và hầu như không nắm rõ về hiệp định này. Lý do là bởi, các DN chế biến, XK gỗ miền Bắc XK sang EU khá ít, chỉ khoảng 5-7 DN.

Trên thực tế, thời gian qua, Hiệp hội đã phối hợp với Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) tổ chức 3-4 cuộc hội thảo nhằm phổ biến cho DN khu vực phía Bắc về Hiệp định EVFTA, song DN ít mặn mà, chỉ khoảng 30-50 DN tham dự. Từ nay tới hết năm, dự kiến Hiệp hội còn tiếp tục tổ chức 2 cuộc hội thảo nữa về vấn đề này. Nếu các DN không thay đổi tâm lý “nước đến chân mới nhảy”, chắc chắn DN sẽ phải chịu thiệt thòi.

Xuất khẩu gỗ của Việt Nam sang các thị trường lớn còn nhiều tiềm năng. Ảnh: S.T.

Hiệp định EVFTA sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các DN chế biến, XK gỗ sang EU. Tuy nhiên, theo ông, DN cần lưu ý điều gì để tận dụng tốt nhất cơ hội này?

Thị trường EU khá “khó tính” với những chỉ số kỹ thuật hàng hóa khắt khe, hầu hết theo tiêu chuẩn Euro 3. Trong khi đó, hầu hết DN XK gỗ miền Bắc còn chưa biết tiêu chuẩn này là như thế nào. Để tận dụng tốt cơ hội thúc đẩy XK hàng hóa vào EU, DN cần không ngừng học hỏi, cập nhật thông tin, tự hoàn thiện mình thêm nữa. Dự báo, với mức độ hiện tại, có nhiều DN phải mất 5-7 năm nữa mới có thể thực sự hòa nhập, tận dụng tốt được cơ hội.

Xin cảm ơn ông!