Thị trường XK gỗ có nhiều yếu tố thuận lợi trong năm 2019. Ảnh: N.Thanh.

Xuất siêu gần 7 tỷ USD

Theo thông tin mới nhất từ Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT): Giá trị XK lâm sản năm 2018 đạt 9,308 tỷ USD, tăng 15,9% so với năm 2017, chiếm hơn 23% giá trị XK của các ngành hàng thuộc ngành NN&PTNT. Trong đó, gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt khoảng 8,787 tỷ USD, chiếm 95% giá trị. Đặc biệt, giá trị xuất siêu lâm sản cả năm đạt 6,99 tỷ USD, chiếm 85% giá trị xuất siêu của toàn ngành.

Ông Phạm Văn Điển-Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp cho biết: Thị trường XK lâm sản tập trung chủ yếu tại 5 thị trường chính gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc và Hàn Quốc, chiếm khoảng 87,33% kim ngạch XK lâm sản.

Kết quả XK mà ngành lâm nghiệp đạt được trong năm nay đã vượt mục tiêu phấn đấu đặt ra từ đầu năm là 9 tỷ USD. Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đánh giá: Trong bối cảnh hiện tại, đây là kết quả khá ấn tượng. Bên cạnh đó, một trong những điểm nhấn của toàn ngành trong năm 2018 là sau 6 năm đàm phán, Việt Nam và Liên Minh châu Âu đã kết thúc đàm phán, chính thức ký kết Hiệp định Đối tác Tự nguyện về thực thi Lâm luật, quản trị Rừng và thương mại Lâm sản (VPA/FLEGT) với EU vào ngày 19/10/2018. Đây được coi là bước ngoặt lớn, cùng với việc triển khai đồng bộ Luật Lâm nghiệp sẽ góp phần hình thành được ngành kinh tế lâm nghiệp bền vững.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn đánh giá: Nguyên nhân đem tới thành công trong XK lâm sản năm nay chính là sự thúc đẩy, tạo hứng khởi bằng cơ chế chính sách và bằng những chỉ đạo rất quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Năm nay, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì 3 hội nghị chuyên đề về lâm nghiệp và tạo hứng khởi tốt.

“Các DN đầu tư vào ngành này, tôi đánh giá rất cao khi họ đều có có lợi nhuận, có thể nói là cao hơn một số ngành nghề khác, đồng thời các DN đầu tư vào ngành rất bền vững. Những người làm XK gỗ và lâm sản đều có ý chí và thực hành rất cao khi nói không với sử dụng nguyên liệu gỗ bất hợp pháp. Điều này góp phần giúp Việt Nam thực hiện rất thành công việc đóng cửa khai thác rừng tự nhiên nhưng chúng ta vẫn có nguồn gỗ nguyên liệu trong nước năm 2018 khoảng 25,7 triệu m3, duy trì NK khoảng 2,3 tỷ USD với khối lượng NK quy tròn khoảng 8 triệu m3. Nguồn nguyên liệu trong nước tăng lên rất nhanh chóng, đáp ứng gần 80% nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến gỗ”, Thứ trưởng Hà Công Tuấn nói.

Khả thi xuất khẩu 10,5 tỷ USD

Năm 2019, ngành lâm nghiệp đặt mục tiêu tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp đạt từ 5,5-6,0%; giá trị XK đồ gỗ và lâm sản đạt từ 10,5 tỷ USD.

Đánh giá tính khả thi của mục tiêu đề ra, Thứ trưởng Hà Công Tuấn phân tích: Năm 2018 , kim ngạch XK tăng khoảng 1,3 tỷ USD so với năm 2017. Năm 2019, toàn ngành đặt ra mốc 10,5 tỷ USD, nghĩa là đặt mức tăng trưởng khoảng 1,2 tỷ USD so với năm 2018. Đây chưa phải là kỳ vọng cao hơn và mục tiêu có tính khả thi cao. Trước hết, về mặt thị trường, trong giai đoạn 2019-2020, Việt Nam có thể tranh thủ được những thuận lợi trong quan hệ thương mại giữa các thị trường lớn.

“Rõ ràng, Trung Quốc là quốc gia có kim ngạch XK đồ gỗ rất lớn. Ở khu vực châu Á, Việt Nam đứng sau Trung Quốc. Tuy nhiên, một số mặt hàng của Trung Quốc đáng chịu áp thuế cao ở một số thị trường. Như vậy, các đối tác có thể sẽ hướng về thị trường Việt Nam. Bên cạnh đó, các thị trường lớn khác như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc vẫn tăng trưởng cao. Các cam kết cũng như quan hệ thương mại của Việt Nam với các quốc gia này vẫn đang tốt”, Thứ trưởng Hà Công Tuấn nói.

Thứ trưởng Hà Công Tuấn phân tích thêm: Năm 2019, Việt Nam có thể tăng sản lượng gỗ khai thác trong nước thêm 1,5 triệu m3 cho nguyên liệu. Bên cạnh đó, các DN đã và đang đầu tư vào các ngành hàng này tăng lên. Nhiều DN đã đầu tư năm 2018, tới năm 2019 bắt đầu đi vào hoạt động khiến công suất, sản lượng tăng lên. “Đây đều là những DN sản xuất hướng về hàng XK. Các DN mới đây đã thông tin với Bộ, các đơn hàng tổng hợp lại trong năm 2019 có thể tăng lên khoảng 1,5 tỷ USD so với năm 2018. Bởi vậy, phương án đặt ra tăng lên 1,2 tỷ USD là hoàn toàn khả thi”, Thứ trưởng Hà Công Tuấn nói.

Xung quanh câu chuyện chế biến, XK gỗ nói riêng và phát triển ngành lâm nghiệp nói chung trong năm 2019, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chỉ đạo toàn ngành cần triển khai đầy đủ, đồng bộ Luật Lâm nghiệp vừa được Quốc hội thông qua mới đây; triển khai quyết liệt, tích cực nội dung của Hiệp định VPAFLEGT…