Covid-19 bủa vây, xuất khẩu rau quả gặp khó ngay từ đầu năm
	Bất ngờ xuất khẩu rau quả sang Thái Lan tăng 230%
	Cung ứng nội địa, Việt Nam vẫn dư dả rau quả xuất khẩu

Chế biến dứa xuất khẩu. Ảnh: ST

Trị giá xuất khẩu tăng 14,6%

Theo thông tin mới nhất từ Bộ NN&PTNT, tính từ đầu năm đến hết tháng 2/2021, trị giá XK rau quả đạt khoảng 610 triệu USD, tăng 14,6% so với cùng kỳ năm trước.

Đi vào phân tích cụ thể ở cả 2 tháng đầu năm nay, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu từ Tổng cục Hải quan nêu rõ, XK hàng rau quả trong tháng 1/2021 đạt 309,62 triệu USD, tăng 12,8% so với tháng 12/2020 và tăng 10% so với tháng 1/2020. Đáng chú ý, XK rau quả của Việt Nam trong tháng đầu tiên của năm nay đã tăng trưởng trở lại sau khi giảm liên tiếp kể từ tháng 9/2020.

Theo thông lệ hàng năm, thời điểm trước tết Nguyên đán, Trung Quốc sẽ đẩy mạnh NK hàng rau quả để phục vụ nhu cầu tiêu thụ tăng cao tại thị trường nội địa. Vì vậy, trị giá XK hàng rau quả của Việt Nam tới thị trường Trung Quốc trong tháng 1/2021 đạt 182,92 triệu USD, tăng tới 24,4% so với tháng 12/2020 và tăng 5,4% so với tháng 1/2020. Đáng chú ý, dịp đầu năm nay cơ cấu thị trường XK hàng rau quả của Việt Nam có sự dịch chuyển rõ nét, giảm dần sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Tỷ trọng XK sang thị trường Trung Quốc giảm xuống còn 59,1%, từ mức 61,7% trong tháng 1/2020. Trong khi đó, tỷ trọng XK sang các thị trường như Thái Lan, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đài Loan… tăng.

Trong tháng 2/2021, nghỉ tết Nguyên đán kéo dài làm gián đoạn hoạt động XK hàng hóa, trong đó có mặt hàng rau quả. Làn sóng tái bùng phát dịch Covid-19 tại Việt Nam cũng ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động XK mặt hàng này.

Một số chuyên gia nhận định, nhìn chung từ đầu năm đến nay XK rau quả tăng trở lại chủ yếu là do tác động tích cực từ các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết, có hiệu lực. Bên cạnh đó, việc các nước đưa vắc xin Covid-19 vào tiêm chủng cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng rau quả ở các thị trường chính của Việt Nam tăng lên.

Từ góc độ DN XK cụ thể, ông Nguyễn Đình Tùng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Vina T&T Group chia sẻ, mục tiêu năm 2021 của DN là tăng 15-10% so với năm 2020. “Chúng tôi sẽ XK vào những thị trường mà Việt Nam đã có FTA, ví dụ như là FTA Việt Nam-EU (EVFTA), Việt Nam-Vương quốc Anh (UKVFTA), Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). DN sẽ đẩy mạnh XK vào để gia tăng sản lượng cũng như doanh thu”, ông Nguyễn Đình Tùng nhấn mạnh.

Tăng trưởng xuất khẩu cả năm 15%?

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam nhận định, năm nay do dịch bệnh giảm, kim ngạch XK rau quả có thể tăng ở mức 10-15%. Dịch bệnh giảm đi hoặc qua đi chắc chắn khiến thông thương giữa các nước, trong có có Việt Nam phát triển.

Mục tiêu XK của ngành rau quả trong năm 2021 là 4 tỷ USD. Đây là con số lẽ ra ngành hàng này đã đạt được trong năm 2020 nếu không có Covid-19. “Nếu tình hình khó khăn thì có thể XK năm nay sẽ đạt mức trước dịch là khoảng 3,7 tỷ USD, bằng với năm 2019”, ông Đặng Phúc Nguyên nói.

Dù đều nhìn nhận năm nay dư địa của ngành rau quả tại thị trường thế giới vẫn còn rất lớn, song nhiều chuyên gia cho rằng trong bối cảnh dịch bệnh người tiêu dùng các nước sẽ quan tâm nhiều hơn đến vấn đề sức khỏe nên các thị trường sẽ tăng cường hàng rào kỹ thuật, kể cả thị trường Trung Quốc. Bởi vậy, muốn tận dụng tốt cơ hội để thúc đẩy XK rau quả, các DN phải có sự đầu tư bài bản như vùng trồng phải đạt Global GAP, nhà máy phải có chứng nhận ISO, chứng nhận xã hội, môi trường... Đây là những thứ cần có trước khi đàm phán với đối tác. Khi đã có khách hàng, điều cần thiết là DN phải tiếp tục duy trì các điều kiện này, tránh tình trạng lô hàng XK bị hủy do không đáp ứng các điều kiện, yêu cầu đặt ra…

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), để có thể tiếp tục đẩy mạnh XK rau quả trong năm nay, DN XK nên tăng cường đầu tư vào sản phẩm chế biến, bảo quản hàng rau quả đáp ứng các yêu cầu về XK trong bối cảnh dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát, thiên tai dự báo vẫn diễn biến phức tạp trong năm 2021. “Với riêng thị trường Trung Quốc, mức sống của người dân Trung Quốc được nâng cao, người tiêu dùng ngày càng đề cao chất lượng, tính an toàn của nông sản, thực phẩm. Trung Quốc vẫn là thị trường có sức mua lớn và là điểm đến lớn nhất đối với hàng rau quả của Việt Nam. Để đẩy mạnh XK vào thị trường này, các DN cần phải nâng cao chất lượng sản phẩm hàng rau quả và đáp ứng đúng các tiêu chuẩn mà phía Trung Quốc yêu cầu”, đại diện Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh.