Bộ Tài chính sẽ tiếp tục siết chặt quản lý hoạt động của các công ty kiểm toán. Ảnh: ST

Đại biểu Phạm Văn Hòa nêu rõ, cả nước hiện có 200 doanh nghiệp kiểm toán độc lập, các doanh nghiệp đã thực hiện kiểm toán tốt, tuy nhiên cũng có những doanh nghiệp đã bỏ qua sai sót đối với đối tượng kiểm toán vì lợi ích riêng của kiểm toán viên, dẫn đến thất thoát ngân sách nhà nước, bao che sai phạm, tiêu cực. Điển hình như vụ án tại ngân hàng SCB có đến 3 doanh nghiệp kiểm toán độc lập trong danh sách “Big4” sai phạm.

Trước đó, theo kết luận điều tra vụ án liên quan đến bà Trương Mỹ Lan tại Vạn Thịnh Phát và SCB, các kỳ báo cáo tài chính của SCB từ năm 2012 đến nay đã được kiểm toán bởi các công ty kiểm toán hàng đầu như Ernst & Young Vietnam, Deloitte và KPMG nhưng không phát hiện ra những dấu hiệu bất thường.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, vừa qua có hiện tượng sai phạm trong kiểm toán độc lập ở một số các vụ án hình sự.

Theo Bộ trưởng, điều này liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm: năng lực của cán bộ kiểm toán ở các công ty kiểm toán, tinh thần trách nhiệm của những cán bộ làm công tác kiểm toán trực tiếp, không loại trừ trường hợp cấu kết cố tình vi phạm pháp luật để làm sai.

Vì thế, Bộ trưởng nhấn mạnh, Bộ Tài chính đã chỉ đạo và siết chặt từ khâu kiểm toán viên được cấp giấy chứng nhận kiểm toán viên, đã đặt ra các điều kiện theo đúng quy định của pháp luật, được tổ chức thi, đào tạo một cách nghiêm túc. Nên thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục siết chặt quản lý hoạt động của các công ty kiểm toán, xử lý nghiêm các sai phạm.

Theo báo cáo gửi đến đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn, Bộ Tài chính cho biết, tính đến ngày 29/02/2024, trên cả nước có 221 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kiểm toán và 2.343 kiểm toán viên hành nghề.

Trong năm 2023, Bộ Tài chính đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 21 doanh nghiệp kiểm toán và 3 kiểm toán viên hành nghề; đình chỉ có thời hạn 17 kiểm toán viên và có công văn nhắc nhở 21 kiểm toán viên.

Một số hành vi vi phạm chủ yếu được chỉ ra là doanh nghiệp kiểm toán không làm thủ tục điều chỉnh Giấy chứng nhận khi có thay đổi phải điều chỉnh theo quy định; thực hiện kiểm toán khi thuộc một trong các trường hợp không được thực hiện kiểm toán theo quy định của pháp luật… Để khắc phục những hạn chế này, Bộ Tài chính cho biết sẽ nghiên cứu hoàn thiện Luật Kiểm toán độc lập và các văn bản dưới Luật để xử lý các vướng mắc, bất cập.