Website hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về giá của Bộ Tài chính.

Phải đảm bảo kết nối giữa các cơ sở dữ liệu về giá

Để hướng tới xây dựng Chính phủ điện tử tạo một bước đột phá khi triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước, từ tháng 5/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 714/QĐ-TTg về danh mục cơ sở dữ liệu quốc gia cần ưu tiên triển khai tạo nền tảng phát triển chính phủ điện tử. Theo đó, Bộ Tài chính chịu trách nhiệm triển khai xây dựng, thực hiện quản lý, vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính.

Đối với lĩnh vực chuyên ngành quản lý giá, lộ trình xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giá đã được Bộ Tài chính phê duyệt tại Quyết định số 890/QĐ-BTC ngày 23/6/2020. Đến nay, Bộ Tài chính đã hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giá và đưa phần mềm vận hành từ ngày 01/11/2021.

Hiện nay, các quy định về cơ sở dữ liệu về giá được quy định tại Nghị định 149/2016/NĐ-CP sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 177/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giá và Thông tư số 142/2015/TT-BTC quy định về cơ sở dữ liệu quốc gia về giá do Bộ Tài chính ban hành. Vì thế, theo Bộ Tài chính, trên cơ sở nội dung được giao tại Luật Giá 2023, dự thảo Nghị định đã kế thừa một số quy định hiện hành phù hợp cũng như quy định chi tiết hơn về việc quản lý, cập nhật, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về giá.

Theo đó, dự thảo Nghị định đã quy định một số nội dung chi tiết về nguyên tắc trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu về giá. Cụ thể, cơ sở dữ liệu về giá phải được đảm bảo xây dựng trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin, đảm bảo các tiêu chuẩn về kỹ thuật, kết nối, bảo mật… Trong đó, dự thảo Nghị định đã nhấn mạnh việc đảm bảo kết nối giữa các cơ sở dữ liệu về giá với nhau.

Trước đó, theo Bộ Tài chính, việc triển khai sẽ được ứng dụng công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo từ khâu thu thập, cập nhật dữ liệu, làm sạch dữ liệu và khai thác dữ liệu để phục vụ tốt hơn, hiệu quả hơn việc điều hành của lãnh đạo và tác nghiệp của chuyên viên.

Thống nhất quản lý và tăng khả năng phối hợp

Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng quy định rõ về trách nhiệm trong việc quản lý, điều hành, quản trị các hệ thống cơ sở dữ liệu về giá từ trung ương đến địa phương. Trong đó, Bộ Tài chính thống nhất quản lý đối với cơ sử dữ liệu quốc gia về giá và giao cho đơn vị chuyên môn trực thuộc tổ chức thực hiện. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm quản lý và giao nhiệm vụ cho cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tổ chức việc quản trị, điều hành cơ sở dữ liệu về giá tại địa phương.

Dự thảo Nghị định đã đưa ra quy định rõ về các nội dung thông tin phải được cập nhật lên Cơ sở dữ liệu quốc gia về giá, cơ sở dữ liệu về giá tại địa phương. Dữ liệu được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia bao gồm: giá hàng hóa dịch vụ do Nhà nước định giá; giá hàng hóa dịch vụ được thực hiện kê khai tại các bộ, ban, ngành; báo cáo diễn biến giá thị trường hàng hóa, dịch vụ hàng tháng theo quy định; trị giá hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Tổng cục Hải quan quản lý theo Danh mục được Bộ Tài chính phê duyệt nội dung thu thập, đồng bộ và chuyển đổi dữ liệu sang cơ sở dữ liệu quốc gia về giá cùng các thông tin về thẩm định giá, doanh nghiệp thẩm định giá…

Thông tin, dữ liệu được cập nhật vào cơ sở dữ liệu về giá tại địa phương gồm: giá tính thuế tài nguyên do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định theo quy định của Luật Giá; giá tính lệ phí trước bạ do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành theo quy định của pháp luật; giá hàng hóa, dịch vụ thuộc thẩm quyền định giá của Ủy ban nhân dân tỉnh.

Việc khai thác thông tin, dữ liệu từ cơ sở dữ liệu về giá được thực hiện trực tiếp trên môi trường internet, nền tảng website theo địa chỉ hoặc ứng dụng trên nền tảng di dộng cho thiết bị di động (nếu có) theo quy định của cơ quan được giao chủ trì vận hành cơ sở dữ liệu về giá...

Như vậy, hiện cơ sở pháp lý để xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia đang dần được hoàn thiện, nhưng theo các chuyên gia, việc này còn phụ thuộc vào việc phối hợp và chấp hành đúng việc cập nhật dữ liệu của các đơn vị thuộc phạm vi triển khai.

Do vậy, tại dự thảo Nghị định đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính đưa ra mức xử phạt đối với hành vi vi phạm về việc xây dựng, khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về giá. Cụ thể, phạt cảnh cáo đối với hành vi không cung cấp, cập nhật thông tin về giá; cung cấp, cập nhật thông tin về giá không thường xuyên theo quy định; cung cấp, cập nhật thông tin sai lệch vào cơ sở dữ liệu về giá; phạt tiền từ 1-5 triệu đồng đồng đối với hành vi vi phạm nhiều lần, tái phạm và sử dụng dữ liệu về giá trong cơ sở dữ liệu về giá không đúng với mục đích đã được cơ quan có thẩm quyền quản lý cơ sở dữ liệu đó cho phép.

Nhìn chung, việc cập nhật dữ liệu đúng quy định sẽ là dữ liệu sống, phản ánh kịp thời tình hình, diễn biến giá mặt hàng, dịch vụ, giúp Bộ Tài chính, các tổ chức, cá nhân liên quan trong công tác quản lý, điều hành giá; đồng thời sẽ tác động tích cực tới công tác tổng hợp, phân tích, dự báo giá cả thị trường…