Nhà ở xã hội cần đến được đúng đối tượng
	Hạn chế phụ thuộc vào nguồn vốn ngân sách trong phát triển nhà ở xã hội
	Lãi suất cho vay mua nhà ở xã hội vẫn rất cao

Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật Nhà ở (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn

Hướng tới mục tiêu 1 triệu nhà ở xã hội

Tại phiên họp ngày 5/6/2023, trình bày tờ trình về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, mục đích xây dựng Luật Nhà ở (sửa đổi) nhằm kịp thời thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước trong việc phát triển nhà ở cho nhân dân, đặc biệt là người có thu nhập thấp và người nghèo, không có khả năng tạo lập nhà ở theo cơ chế thị trường.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cũng chia sẻ, việc xây dựng Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) đã kế thừa các quy định hiện hành đang còn phù hợp, đồng thời, Luật hóa các quy định liên quan đến phát triển, quản lý, sử dụng nhà ở đã chứng minh tính hiệu quả trong thực tiễn. Cùng với đó là tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính chuyển trọng tâm từ quản lý bằng các công cụ hành chính sang sử dụng hiệu quả các công cụ kinh tế để thúc đẩy phát triển nhà ở…

Theo tờ trình của Chính phủ, so với Luật Nhà ở năm 2014, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) có một số điểm mới như: gộp một số Điều về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở tại các chương khác nhau của Luật hiện hành và luật hóa một số nội dung từ Nghị định số 99/2015/NĐ-CP và Nghị định số 30/2021/NĐ-CP.

Sửa đổi, bổ sung một số nội dung như: căn cứ xây dựng, nội dung Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia; kỳ xây dựng Chiến lược và thẩm quyền phê duyệt Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia; căn cứ, yêu cầu xây dựng, nội dung Chương trình phát triển nhà ở cấp tỉnh; xây dựng, điều chỉnh Chương trình phát triển nhà ở cấp tỉnh; căn cứ xây dựng và kỳ kế hoạch, nội dung kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh; xây dựng, phê duyệt, điều chỉnh kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh, bãi bỏ kế hoạch phát triển nhà ở hằng năm.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh, việc rà soát hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, ưu đãi, thủ tục hành chính về nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khu công nghiệp… nhằm tạo thuận lợi cho triển khai xây dựng đến năm 2030 được ít nhất 1 triệu nhà ở xã hội cho công nhân và người có thu nhập thấp.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Nhà ở. Nhưng cơ quan này đề nghị cần quan tâm vấn đề nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân trong khu công nghiệp; thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền địa phương, bảo đảm rành mạch, rõ trách nhiệm và điều kiện bảo đảm thực hiện.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhận thấy, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) có mối quan hệ mật thiết với nhiều luật có liên quan như Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng..., do đó, cần rà soát kỹ để tránh chồng lấn, xung đột về phạm vi điều chỉnh.

“Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội”

Sau phiên họp tại hội trường, các đại biểu Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại tổ về Luật Nhà ở (sửa đổi). Đa số ý kiến đại biểu Quốc hội đồng ý với sự cần thiết sửa đổi luật nhằm xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm chính sách, pháp luật về nhà ở; giải quyết căn cơ những vướng mắc trong thời gian qua đối với việc thực hiện các chính sách liên quan đến nhà ở cũng như đảm bảo đồng bộ, thống nhất với các quy định khác của pháp luật có liên quan như pháp luật về đất đai, đầu tư công, đầu tư, xây dựng, đấu thầu, quy hoạch đô thị…

Tuy nhiên, nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đến những vấn đề liên quan đến cải tạo chung cư cũ, xác định giá bán, giá thuê, giá thuê mua…

Theo đó, về xác định giá bán, giá thuê, giá thuê mua nhà ở xã hội không do Nhà nước đầu tư xây dựng, đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật tán thành với quy định của dự thảo Luật về các chi phí được tính đủ vào giá bán để thu hồi vốn đầu tư của doanh nghiệp, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của nhà đầu tư. Tuy nhiên, để bảo đảm minh bạch, chặt chẽ, cơ quan này đề nghị nghiên cứu làm rõ “các chi phí hợp lý khác” được tính vào giá bán hoặc quy định các nguyên tắc, điều kiện để chi phí có thể coi là hợp lý khi tính vào giá bán.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đề nghị Nhà nước phải quyết giá với nhà ở xã hội.

Phát biểu tại tổ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, có 2 loại nhà ở xã hội là nhà ở do Nhà nước đầu tư và nhà ở từ nguồn vốn xã hội hóa, tức do doanh nghiệp đầu tư. Theo Bộ trưởng, nếu nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư thì dự thảo cần quy định rõ UBND tỉnh có thẩm quyền giao chủ đầu tư thực hiện và “là người quy định giá bán và giá thuê”.

Nhưng với nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư, dự thảo Luật sửa đổi chưa quy định ai quyết định giá bán. Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư nhưng đất là Nhà nước giao đất sạch, không thu tiền sử dụng đất thì Nhà nước phải khống chế mức bán tối đa thì mới bán và cho thuê đúng đối tượng, nếu không sẽ rơi vào “kênh” nhà ở thương mại.

“Nhà nước phải quyết giá với nhà ở xã hội. Dự án do Nhà nước đầu tư thì bán đúng giá, còn doanh nghiệp đầu tư thì phải quy định giá tối đa. Khi có giá tối đa thì doanh nghiệp sẽ tiết kiệm hơn, có lời hơn”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh

Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh, phí bảo trì và quản lý nhà ở xã hội phải giao cho UBND tỉnh ban hành, nếu không thì mỗi khu chung cư lại đặt ra một mức phí. Nhà ở xã hội trước đây quy định không quá 5 tầng nên chỉ đi cầu thang bộ, nhưng giờ phải đi thang máy và các hạ tầng hiện đại hơn, đòi hỏi bộ máy quản lý phải chuyên nghiệp.

Cũng với những vấn đề trên, tham gia thảo luận tại tổ, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, việc xây dựng nhà lưu trú công nhân là cần thiết, tuy nhiên, khi thi công cần tính toán cả những nhu cầu thiết yếu của người lưu trú để trên địa bàn có cả siêu thị, trường học, cơ sở y tế, các dịch vụ xã hội, các thiết chế văn hóa để phục vụ đời sống người công nhân, dần hình thành khu dân cư sinh sống lâu dài.