Là đại diện Tổng cục Thống kê, bà có bình luận gì về diễn biến CPI trong năm 2014?

CPI 2014 có tốc độ tăng khá thấp. CPI tháng 12-2014 so tháng 12 năm trước tăng 1,84% (bình quân mỗi tháng chỉ tăng 0,14%). CPI cả năm 2014 so cùng kỳ năm trước tăng 4,09%. Trong năm qua, có 9 tháng tăng và 3 tháng giảm. Điều bất ngờ là 2 tháng giảm lại rơi vào 2 tháng cuối năm. Đây là diễn biến thuận lợi trong điều hành giá năm qua.

CPI thấp trong năm qua, tuy nhiên, theo tính toán của cơ quan Thống kê nếu so sánh với các nước trong khu vực không phải là thấp, thưa bà?

Đúng vậy, CPI tăng thấp là thấp so với chính chúng ta, còn trong khu vực thì dự báo CPI Việt Nam vẫn cao hơn Thái Lan, Singapore, Malaysia, Philippines, Brunei. CPI của Việt Nam chỉ tương đương với Campuchia; còn thấp hơn Indonesia, Lào, Myanmar. Đây cũng là điều cần phải suy ngẫm, tìm lời giải vì sao cùng phụ thuộc vào giá thế giới, cùng điều kiện mở rộng giao lưu kinh tế, nhưng trong khu vực, biến động giá cả Việt Nam vẫn cao hơn.

Ở Việt Nam khác nhiều năm, năm nay ít biến động tăng giá, còn việc CPI tăng thấp thường phụ thuộc vào trình độ phát triển của nền kinh tế. Tuy nhiên, điều đó không thể cải thiện một sớm một chiều.

Áp lực người làm chính sách khi dự báo 2014 không sát với thực tế, việc thống kê cũng vậy, như bà từng nói "cũng rất hồi hộp theo dõi" từng tháng, từng ngày?

Tổng cục Thống kê không làm dự báo mà chỉ tính toán số liệu thực tế. Trên thực tế, trong một thời điểm nào đó, biến động có thể đoán trước được thì mới đưa vào bộ dữ liệu tính toán, còn trong năm cũng có thể xảy ra yếu tố bất thường như xăng dầu khiến cả thế giới ngỡ ngàng, khi đó người ta mới tính toán để đưa ra dự báo. Có những dự báo có thể nói trước, còn bất ngờ thì Việt Nam cũng khó dự đoán do phụ thuộc thế giới.

Dự báo CPI 2015 trong khoảng 5% là có thể đạt được, thưa bà?

Ở thời điểm này, khi mà xu hướng lạm phát thấp đang được củng cố, nhiều chuyên gia dự báo cho rằng CPI năm 2015 sẽ tăng trên dưới 4%. Tuy nhiên năm 2014 là năm yếu tố dịch bệnh, thời tiết, giá xăng dầu dường như đều tác động có lợi vào CPI thì điều này chưa chắc đã lặp lại vào năm 2015. Xét trong bảng cân đối liên ngành, khi giá bán điện năm 2015 nếu tăng lên 9,5% sẽ làm tăng giá thành sản xuất lên khoảng 0,55%, làm giảm tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình là 0,58% và làm giảm tốc độ tăng GDP là 0,45%.

Cách tính CPI trước đây Quốc hội so sánh tháng 12 của năm nay với tháng 12 của năm trước liền kề. Nhưng nay cơ quan Thống kê lại đưa ra hai cách tính với hai con số khác xa nhau là 1,84% và 4,09%. Dư luận nghi ngờ liệu có phải trước đây khi chỉ số CPI tăng cao thì so sánh tháng 12 của năm nay với tháng 12 của năm trước liền kề để giảm chỉ số này, thưa bà?

Nếu sử dụng số liệu so cùng kỳ hơn 4% thì đâu phải quá thấp, nhìn dài hơi cũng không phải quá bất ngờ.

Xin cảm ơn bà!