Ban hành Đề án liêm chính hải quan
	Triển khai xây dựng Đề án liêm chính hải quan

Thưa ông, vì sao ngành Hải quan lại tiến hành xây dựng Đề án liêm chính hải quan trong thời điểm hiện nay?

Liêm chính hải quan lần đầu tiên được đưa vào chương trình nghị sự của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) vào đầu những năm 1990. Đến năm 1993, WCO thông qua Tuyên bố Arusha với những nội dung trọng tâm đề cập đến những nỗ lực của WCO trong việc tăng cường liêm chính và chống tham nhũng. Từ đó đến nay, WCO cũng như các cơ quan Hải quan trên thế giới, dù ở các trình độ phát triển khác nhau đều hết sức coi trọng việc xây dựng và duy trì mức liêm chính cao trong các hoạt động hải quan.

Đối với Hải quan Việt Nam, vấn đề nâng cao tính liêm chính và chống tham nhũng luôn được lãnh đạo Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan quan tâm và triển khai áp dụng nhiều biện pháp khác nhau.

Tuy nhiên, từ thực tiễn cho thấy dù có nhiều cố gắng, nỗ lực và đạt nhiều kết quả tích cực, song về tổng thể việc tiếp tục xây dựng và duy trì mức độ liêm chính cao và cuộc chiến chống tham nhũng trong các cơ quan công quyền, trong đó có ngành Hải quan vẫn còn có nhiều bất cập, hạn chế, hiệu quả chưa như mong muốn.

Vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu tìm ra các giải pháp hiệu quả để đấu tranh chống tham nhũng, nâng cao liêm chính hải quan vẫn luôn là một đề án cấp thiết, là một nhiệm vụ lâu dài.

Ý thức được tầm quan trọng của việc phòng chống tham nhũng, tăng cường liêm chính, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã giao nhiệm vụ “Nghiên cứu xây dựng Đề án nhằm nâng cao hiệu quả liêm chính hải quan ở Việt Nam”, đặc biệt đề ra và áp dụng thành công các giải pháp đảm bảo tính hiệu lực, minh bạch trong thực hiện thủ tục hành chính, nâng cao tính trong sạch và hiệu quả hoạt động của đội ngũ CBCC hải quan cũng như toàn hệ thống hải quan.

Các nội dung trọng tâm, đáng chú ý được đề cập trong Đề án là gì, thưa ông?

Trong bất kỳ thời điểm nào, yêu cầu quan trọng đặt ra với ngành Hải quan là hoạt động minh bạch, hiệu lực, hiệu quả, mang lại lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp và đất nước…. vì vậy, Đề án tập trung nghiên cứu giải pháp nâng cao liêm chính hải quan để đáp ứng nhu cầu đó. Qua đó, vừa tạo môi trường làm việc lành mạnh, nâng cao đạo đức nghề nghiệp hải quan, hiệu quả quản lý nhà nước, góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp, phòng ngừa, ngăn chặn tiêu cực, tham nhũng, buôn lậu và gian lận thương mại, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng cho cộng đồng doanh nghiệp.

Đề án đề cập toàn diện vấn đề chống tham nhũng, nâng cao liêm chính hải quan, trong đó đặc biệt chú trọng đến yếu tố nguồn nhân lực và sự chuyển biến từ nhận thức đến tư duy hành động của đội ngũ CBCC hải quan.

Mặt khác, Đề án không chỉ đề cập vấn đề liêm chính của mỗi cá nhân mà còn đề cập, phân tích tính liêm chính và những yếu tố đảm bảo tính liêm chính trong mỗi tổ chức, đơn vị hải quan.

Đề án cũng đi sâu phân tích những yêu cầu cần có của các vấn đề liêm chính, từ đó đề xuất nội dung kế hoạch thực hiện cụ thể để triển khai các giải pháp thực hiện…

Để đạt được các mục tiêu đề ra, theo ông, những giải pháp quan trọng nào cần tập trung thực hiện?

Một nội dung đặc biệt quan trọng là Đề án đã đưa ra 10 nhóm giải pháp cụ thể.

Thứ nhất, nhóm giải pháp về thể chế. Trong đó, xác định nội dung quan trọng là tiếp tục hoàn thiện hệ thống thể chế, quy trình thủ tục hải quan theo hướng tuân thủ các Hiệp định thương mại tự do, Hiệp định tạo thuận lợi thương mại, Luật Hải quan, Luật Thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đáp ứng mô hình Hải quan điện tử.

Thứ hai, nhóm về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan.

Mục tiêu quan trọng ở giải pháp này là thủ tục hải quan được thực hiện “mọi nơi - mọi lúc - mọi phương tiện”, người khai hải quan thực hiện khai báo mọi nơi, với thời gian 24/7, trên các thiết bị cố định, di động. Thời gian thông quan hàng hóa qua biên giới dưới 36 giờ đối với hàng hóa xuất khẩu, 41 giờ đối với hàng hóa nhập khẩu; chuẩn hóa quy trình thủ tục hải quan; triển khai đầy đủ, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hệ thống thông quan điện tử…

Thứ ba, nhóm về quản lý thuế. Mục tiêu là tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong thanh toán chi phí xuất nhập khẩu, đơn giản hóa một phần thủ tục, góp phần giảm thời gian thông quan, hướng tới thực hiện các thủ tục hải quan theo hướng dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 3-4, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân, tăng tốc độ xử lý của cơ quan Hải quan.

Thứ tư, về công tác kiểm soát hải quan với mục tiêu nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát hải quan thông qua hoàn thiện hệ thống cơ sở pháp lý liên quan đến lĩnh vực kiểm soát hải quan; ứng dụng, khai thác triệt để công nghệ thông tin, các trang thiết bị hiện đại, kết hợp nhuần nhuyễn, đồng bộ, hiệu quả giữa phương thức kiểm soát hải quan hiện đại với phương thức kiểm soát hải quan truyền thống.

Thứ năm, giải pháp về quản lý rủi ro. Theo đó, mục tiêu đến năm 2020 và những năm tiếp theo, công tác quản lý rủi ro được thực hiện và áp dụng xuyên suốt trong tất cả hoạt động nghiệp vụ hải quan nhằm tạo ra sự minh bạch, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động quản lý hải quan; giảm tỷ lệ kiểm tra, giảm chi phí cho doanh nghiệp, giảm tỷ lệ kiểm tra luồng Vàng, Đỏ…

Thứ sáu, nhóm giải pháp về kiểm tra sau thông quan. Mục tiêu là xây dựng hệ thống kiểm tra sau thông quan trong tổng thể Chiến lược phát triển hải quan đến năm 2020 và những năm tiếp theo theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp, chuyên sâu phù hợp với chuẩn mực quốc tế, hoạt động tập trung, thống nhất và hiệu quả trong toàn Ngành trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại và phương pháp quản lý rủi ro, đáp ứng yêu cầu quản lý và yêu cầu cải cách phát triển, hiện đại hóa ngành Hải quan. Công tác kiểm tra hải quan được chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, đảm bảo sự đồng bộ trong kiểm soát các khâu trước, trong và sau thông quan nhằm tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu hợp pháp của doanh nghiệp đồng thời đảm bảo yêu cầu quản lý…

Thứ bảy, nhóm giải pháp về tổ chức bộ máy và đào tạo nguồn nhân lực. Mục tiêu quan trọng là nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực, nâng cao năng lực công chức hải quan trên cơ sở các quy định về quản lý nghiệp vụ và quản lý nguồn nhân lực đã được chuẩn hóa, đạt trình độ chuyên nghiệp, chuyên sâu, liêm chính…

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan sẽ chỉ đạo các đơn vị trong Ngành xây dựng khung đánh giá năng lực cán bộ nhằm triển khai Đề án sắp xếp vị trí việc làm của CBCC hải quan theo Nghị quyết Trung ương 7 Khóa XII của Đảng.

Thứ tám, nhóm giải pháp về thanh tra, kiểm tra. Theo đó, sẽ thường xuyên kiện toàn và bổ sung thêm lực lượng tham mưu công tác thanh tra, kiểm tra và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra trong ngành Hải quan.

Đặc biệt, Tổng cục Hải quan sẽ nghiên cứu, báo cáo Bộ Tài chính việc triển khai nội dung phối hợp công tác phòng, chống tham nhũng giữa ngành Hải quan với cấp ủy, chính quyền địa phương những nơi có tổ chức hải quan hoạt động.

Thứ chín, nhóm giải pháp về công nghệ thống tin.

Thứ mười, nhóm giải pháp về quan hệ đối tác hải quan- doanh nghiệp.

Xin trân trọng cảm ơn ông!