Hiện không ít nhà đầu tư vẫn chưa hết bàng hoàng với cú sốc của Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành (TTF) khi doanh nghiệp bất ngờ công bố báo cáo tài chính quý II-2016 với khoản lỗ 1.123 tỷ đồng dẫn đến lỗ lũy kế 1.082 tỷ đồng. Nguyên nhân của khoản lỗ được TTF giải trình là do việc kiểm kê phát hiện thiếu tới gần 980 tỷ đồng hàng tồn kho và trích lập dự phòng đối với khoản phải thu khó đòi. Cũng tương tự như QBS, cổ phiếu TTF liên tục giảm sàn, giá trị cổ phiếu bốc hơi gần phân nửa và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Tương tự, ngày 26-7, website của Công ty CP XNK Quảng Bình (QBS) công bố thông tin “ước tính doanh thu quý II-2016 đạt trên 1.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế ước đạt 28 tỷ đồng”. Thế nhưng đến ngày 30-7, QBS chính thức công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý II-2016 với mức lỗ hơn 22 tỷ đồng. Điều đáng nói là sau khi thông tin kết quả kinh doanh có lãi được công bố trên website, từ ngày 26 đến 29-7, khối lượng giao dịch của cổ phiếu QBS tăng đột biến so với các phiên trước đó, đạt trên 2,4 triệu đơn vị/phiên. Về kết quả lỗ, ban lãnh đạo QBS giải trình là do ước tính về doanh thu và lợi nhuận là con số trước khi trích lập dự phòng. Sau thông tin thua lỗ này, kể từ ngày 1-8, giá cổ phiếu QBS liên tục giảm sàn và hiện chỉ còn 6.000 đồng/đơn vị. Câu chuyện trên cũng được lặp lại tương tự tại Tổng công ty CP Đầu tư Phát triển Xây dựng (DIG).

Điều đáng nói câu chuyện “lãi thành lỗ” như thế này đã từng xảy ra rất nhiều lần ở các mùa công bố kết quả kinh doanh trước. Đáng nói hơn là sau những sự cố như vậy, những DN này vẫn “bình yên vô sự”. Trong khi đó, với các khoản lỗ “từ trên trời rơi xuống” như trên, những nhà đầu tư đã trót nắm giữ cổ phiếu của các DN này chỉ còn biết “ngậm đắng nuốt cay” nhìn hàng triệu cổ phiếu bán giá sàn mà không được khớp lệnh. Cùng với những thiệt hại không kể siết của nhà đầu tư, niềm tin đối với những doanh nghiệp này cũng thành đống tro tàn.

Vẫn biết thị trường luôn tiềm ẩn rủi ro, nhưng những rủi ro kiểu như thế này là rất khó chấp nhận trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang nỗ lực nâng cao mức độ minh bạch, từ đó tạo nền tảng để thu hút đầu tư nước ngoài và nâng hạng thị trường. Do đó, để không phát sinh thêm những “con sâu” mới, các cơ quan chức năng cần có quy định cũng như biện pháp mạnh tay hơn về việc công bố thông tin của các doanh nghiệp. Tránh tình trạng “chém gió” để tạo cầu ảo trên thị trường rồi sau đó giải trình, trong khi thiệt hại thì chỉ nhà đầu tư gánh chịu.