Quang cảnh Hội nghị.

Thông tin tại hội nghị, đại diện Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, theo báo cáo của các bộ, ngành Trung ương và theo số liệu từ hệ thống TABMIS, tính đến hết ngày 15/5/2024, tỷ lệ giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài của các bộ, ngành đạt 8,58% kế hoạch vốn được giao. Tỷ lệ này được đánh giá là rất thấp.

Trong đó, 2 bộ, ngành có tỷ lệ giải ngân trên 10% là Bộ Giao thông vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; 8 bộ, ngành chưa giải ngân kế hoạch vốn năm 2024.

Dự kiến, đến hết tháng 6/2024, tỷ lệ giải ngân của các bộ, ngành có thể đạt khoảng 15-17%, ở mức trung bình so với cùng kỳ các năm trong giai đoạn 2021-2023.

Đại diện Đại học Quốc gia TPHCM, một trong những đơn vị có tỷ lệ giải ngân 0% cho biết, đơn vị có 1 dự án vay vốn từ Ngân hàng thế giới đang triển khai, vốn kế hoạch được giao năm 2024 cho dự án này là 624 tỷ đồng.

Dự án này gặp vướng mắc từ năm 2023, chủ yếu vướng mắc về tài sản đảm bảo, hợp đồng vay lại. Năm 2023 gần như dự án này không giải ngân được và phải kéo dài sang 2024. Hiện nay, dự án giải ngân 0%, lý do là bên cạnh những vướng mắc từ 2023 chuyển sang năm 2024 để tháo gỡ, nhưng 2024 dự án gặp một số vướng mắc như: liên quan quy định chặt chẽ dẫn đến thủ tục vay lại mất nhiều thời gian; dự án phải thẩm định thiết kế.

Theo ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Đầu tư (Bộ Giao thông vận tải), năm 2024, Bộ được giao lượng vốn ODA là 4.366 tỷ đồng. Bên cạnh những khó khăn liên quan đến cơ chế chính sách, vấn đề giải phóng mặt bằng là khó khăn lớn nhất ảnh hưởng tới quá trình giải ngân của Bộ, làm cho chi phí giải phóng mặt bằng tăng lên đáng kể.

Tại hội nghị, các bộ, ngành đã cùng thảo luận và xác định nguyên nhân giải ngân chậm, trong đó có thể kể đến một số nguyên nhân chính như: chậm giải phóng mặt bằng, chậm trong khâu đấu thầu, thiết kế kỹ thuật; dự án phải thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, hiệp định vay; chậm nhận được ý kiến không phản đối của nhà tài trợ đối với các hồ sơ,… Ngoài ra, trong các tháng đầu năm, một số bộ, ngành vẫn tập trung giải ngân kế hoạch vốn 2023 kéo dài.

Để tháo gỡ tình trạng trên, một số giải pháp đã được đại diện các bộ, ngành đề xuất như: giám sát chặt chẽ tiến độ, tập trung triển khai thực hiện các dự án đã xong công tác chuẩn bị đầu tư; rà soát để tập trung vốn cho các dự án có tiến độ giải ngân tốt hoặc cần đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành kịp thời hạn; khẩn trương xử lý vướng mắc giải phóng mặt bằng và các vướng mắc khác trong phạm vi thẩm quyền.

Ông Võ Hữu Hiển, Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại cho biết, đối với các kiến nghị giải pháp vượt quá thẩm quyền xử lý của các bộ, ngành, cần nhanh chóng tổng hợp, báo cáo lên cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết.

Theo Bộ Tài chính, năm 2024 là năm thứ tư thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 – 2025, là năm hết sức quan trọng trong việc tạo sự bứt phá và chuyển biến tích cực trong thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025.

Việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công có ý nghĩa quan trọng, đóng góp trực tiếp vào thúc đẩy hàng hóa sản xuất trong nước, phát triển cơ sở hạ tầng, tháo gỡ những điểm nghẽn cho phát triển, giúp phát triển kinh tế nhanh và bền vững.

Bộ Tài chính và các bộ, ngành thống nhất sẽ theo dõi sát sao và quyết liệt thực hiện các giải pháp đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân ít nhất 95% kế hoạch vốn như Nghị quyết 01/NQ-CP đã đặt mục tiêu.