Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Thái Nguyên (Cục Hải quan Bắc Ninh). Ảnh: Quang Hùng

Nỗ lực nâng cao hiệu quả ĐLLTTHQ

Cục Hải quan Bắc Ninh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn 3 tỉnh: Bắc Ninh, Bắc Giang và Thái Nguyên, với hơn 6.200 doanh nghiệp làm thủ tục hải quan. Trong đó có nhiều doanh nghiệp có quy mô rất lớn, thuộc hệ thống các tập đoàn đa quốc gia như Samsung, Canon, Amkor, Goertek, Foxconn, Luxshare...

Hiện nay trên địa bàn do Cục Hải quan Bắc Ninh quản lý có 36 ĐLLTTHQ đang hoạt động hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn thực hiện thủ tục hải quan và tư vấn chính sách chuyên môn về các quy định hải quan, thuế và các vấn đề liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Phần lớn số doanh nghiệp này hoạt động khai hải quan thông qua các hợp đồng chính thức và không chính thức đối với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trên địa bàn quản lý.

Để nâng cao hiệu quả, chất lượng của các ĐLLTTHQ, thời gian qua, Cục Hải quan Bắc Ninh thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo hoặc chương trình hướng dẫn liên quan đến nghiệp vụ hải quan, lắng nghe ý kiến phản hồi của ĐLLTTHQ, từ đó cải tiến quy trình, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Ngoài ra, Cục cũng chỉ đạo các chi cục hải quan trực thuộc kiểm tra, đánh giá hoạt động của ĐLLTTHQ nhằm đảm bảo tuân thủ quy định và nâng cao chất lượng dịch vụ, ngăn chặn các hành vi gian lận hoặc vi phạm pháp luật trong quá trình thực hiện nghiệp vụ. Hơn nữa, hỗ trợ cung cấp các thông tin liên quan đến chính sách thuế, thủ tục hải quan và các quy định về xuất nhập khẩu để ĐLLTTHQ nắm rõ và áp dụng đúng trong quá trình làm thủ tục cho doanh nghiệp; bố trí cửa làm thủ tục riêng để ưu tiên giải quyết thủ tục cho các ĐLLTTHQ.

Qua ghi nhận của Cục Hải quan Bắc Ninh, các ĐLLTTHQ đều nghiêm túc tuân thủ pháp luật hải quan, thực hiện tốt chế độ báo cáo định kỳ theo quy định và có tinh thần phối hợp, hợp tác tốt với cơ quan Hải quan. Việc ĐLLTTHQ có đầy đủ nhận thức về pháp luật hải quan thực hiện các thủ tục hải quan thay cho doanh nghiệp giúp cho khối lượng công việc kiểm tra, hướng dẫn của cơ quan Hải quan giảm đáng kể, giúp cơ quan Hải quan tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng như kiểm tra, giám sát và quản lý rủi ro.

Đánh giá mức độ tuân thủ của đại lý

Mặc dù hoạt động ĐLLTTHQ đã đem lại nhiều kết quả tích cực, nhưng so với quy mô kim ngạch, tờ khai xuất nhập khẩu ngày càng tăng, hoạt động của đại lý hải quan tại Cục Hải quan Bắc Ninh còn chưa thực sự hiệu quả. Lượng tờ khai do ĐLLTTHQ đứng tên trên tờ khai chiếm tỷ lệ rất nhỏ, chủ yếu phát sinh đối với những lô hàng nhập khẩu theo loại hình C11 (hàng nước ngoài gửi kho ngoại quan).

Để đảm bảo cho việc theo dõi, quản lý các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ĐLLTTHQ trên địa bàn quản lý của Cục Hải quan Bắc Ninh kiến nghị cần có các giải pháp, cơ chế cụ thể, thiết thực để các ĐLLTTHQ được hoạt động theo đúng quy định.

Cụ thể, cần tổ chức đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật hải quan của các ĐLLTTHQ, từ đó có cơ chế ưu tiên khi làm thủ tục cho các tờ khai do các ĐLLTTHQ thực hiện; tích cực hỗ trợ các ĐLLTTHQ được xếp loại tuân thủ tốt pháp luật được tiếp cận các doanh nghiệp lớn để có cơ hội ký kết hợp đồng và thực hiện đầy đủ vai trò của ĐLLTTHQ theo quy định.

Bên cạnh đó, nên tổ chức thi tuyển cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan một cách nghiêm túc. Trong đó, nội dung thi đảm bảo đúng, cập nhật kịp thời các quy định mới, chính sách mới. Nghiên cứu triển khai áp dụng thời hạn hiệu lực cho các chứng chỉ và tổ chức thi cấp lại chứng chỉ để những người đã được cấp có trách nhiệm cập nhật kiến thức mới. Tổ chức các khóa đào tạo định kỳ và cập nhật kiến thức về nghiệp vụ hải quan, pháp luật về thuế, quy định xuất nhập khẩu và các quy trình liên quan để nâng cao chuyên môn cho ĐLLTTHQ.

Hàng năm cần xây dựng kế hoạch và lập các đoàn kiểm tra tình hình hoạt động của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ĐLLTTHQ, đặc biệt là các doanh nghiệp có hoạt động làm thủ tục hải quan thuê cho các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu mà giữa 2 bên không có ký kết hợp đồng, kịp thời xử lý nghiêm. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác trao đổi thông tin về đánh giá hoạt động ĐLLTTHQ trên địa bàn khi đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của các ĐLLTTHQ.

Cục Hải quan Bắc Ninh sẽ hỗ trợ kết nối để thành lập Hiệp hội doanh nghiệp Logistics khu vực 3 tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang và Thái Nguyên, từ đó các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ĐLLTTHQ cùng nhau xây dựng môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh. Đồng thời, hiệp hội cũng là đầu mối kết nối giữa ĐLLTTHQ với cơ quan Hải quan để cùng nhau giải quyết khó khăn, vướng mắc, qua đó góp phần ngăn chặn phát sinh các hành vi tiêu cực của cán bộ, công chức Hải quan trong quá trình thực thi nhiệm vụ.