Chuyển đổi số toàn diện công tác quản lý nhà nước về hải quan
	Kim ngạch xuất nhập khẩu qua Hải quan Hà Nội đạt hơn 50 tỷ USD
	Hải quan Hà Nội đo thời gian giải phóng hàng tại 3 chi cục

Hoạt động nghiệp vụ của công chức Chi cục Hải quan Quản lý hàng Đầu tư-Gia công (Cục Hải quan Hà Nội). Ảnh: N.Linh

Tích cực triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin

Thời gian qua, Cục Hải quan Hà Nội đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác nghiệp vụ, đã triển khai và vận hành hệ thống công nghệ thông tin hoạt động ổn định, liên tục, đáp ứng yêu cầu trong các lĩnh vực nghiệp vụ hải quan, hỗ trợ các lĩnh vực chủ yếu của ngành Hải quan như: thực hiện thủ tục hải quan, xử lý vi phạm, quản lý rủi ro, kiểm tra sau thông quan, dịch vụ công trực tuyến.

Hiện nay Cục Hải quan Hà Nội đã triển khai vận hành ổn định, thông suốt 28 phần mềm do Tổng cục Hải quan triển khai thuộc 4 nhóm chính: nhóm phần mềm lõi của hệ thống thông quan tự động, trong đó có hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS; nhóm phần mềm vệ tinh hỗ trợ thông quan gồm 4 phần mềm và nhóm phần mềm hỗ trợ ra quyết định gồm 17 phần mềm; nhóm phần mềm hỗ trợ công tác đặc thù cho từng đơn vị chức năng gồm 6 phần mềm.

Ngoài ra, Cục Hải quan Hà Nội đã chủ động đề xuất và là đơn vị đầu tiên triển khai Hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động VASSCM và Hệ thống một cửa quốc gia đường hàng không. Đồng thời, xây dựng và triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ công tác đặc thù của đơn vị.

Tuy vậy, theo Cục Hải quan Hà Nội hệ thống công nghệ thông tin hiện nay đã bộc lộ những hạn chế. Chẳng hạn, hơn 20 hệ thống vệ tinh được Tổng cục Hải quan triển khai không được thiết kế đồng bộ, quản lý nghiệp vụ dàn trải, chưa liên thông với nhau, chưa hỗ trợ tự động cho công chức trong tất cả các khâu nghiệp vụ, các chức năng hỗ trợ khai thác, quản lý hải quan không đáp ứng được yêu cầu hiện nay, hệ thống chậm và hay bị lỗi...

Theo lãnh đạo Cục Hải quan Hà Nội, đơn vị đặt mục tiêu xây dựng và phát triển đến năm 2025 chuyên nghiệp, hiện đại, tiên phong dẫn đầu trong thực hiện mục tiêu chung của toàn Ngành. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin 4.0 trong các hoạt động quản lý rủi ro, quản lý thuế, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia, thực hiện Chính phủ số với mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, đảm bảo an ninh, an toàn xã hội và bảo vệ lợi ích quốc gia. Tiếp tục cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước về hải quan gắn với tự động hóa thực hiện các thủ tục hành chính trên Cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu... Đồng thời, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức Hải quan Thủ đô đầy đủ phẩm chất, năng lực, đáp ứng nhu cầu thực thi nhiệm vụ của Ngành.

Nhiều giải pháp thực hiện chuyển đổi số

Đối với kế hoạch chuyển đổi số, Cục Hải quan Hà Nội xác định yêu cầu đặt ra phải bám sát chỉ đạo, định hướng của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Thành ủy, UBND TP Hà Nội để xây dựng, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chuyển đổi số tại đơn vị.

Cục Hải quan Hà Nội đang tập trung triển khai các giải pháp để hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030. Trong đó nổi bật là đảm bảo trang thiết bị công nghệ thông tin đồng bộ và hoạt động 24/7 đáp ứng yêu cầu triển khai Đề án Hải quan số và yêu cầu triển khai ứng dụng công nghệ thông tin tại Hải quan Hà Nội; đồng thời kết nối, tích hợp các trang thiết bị, công cụ hỗ trợ phục vụ công tác quản lý giám sát hải quan... Bên cạnh đó, hạ tầng cơ sở dữ liệu đảm bảo có cấu trúc, nhất quán nhằm phục vụ nhu cầu khai thác và sử dụng cho nhiều người, nhiều chương trình khác nhau; đảm bảo sự thống nhất, được chuẩn hóa, sẵn sàng kết nối, chia sẻ, tiếp nhận dữ liệu với các cơ quan.

Với lộ trình triển khai Hải quan số, tất các các bước trong quy trình nghiệp vụ hải quan được thực hiện trên môi trường số, nền tảng số; sử dụng và kết nối các thiết bị thông minh phục vụ công tác giám sát hải quan; sử dụng công cụ phân tích dữ liệu số phục vụ công tác quản lý điều hành. Doanh nghiệp sẽ được tiếp nhận, trao đổi thông tin, tra cứu theo dõi quá trình giải quyết thủ tục hành chính, trả kết quả thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan với các tổ chức, cá nhân trên môi trường số...

Để triển khai thành công các mục tiêu đặt ra, Cục Hải quan Hà Nội cụ thể hóa nhiều nhóm nhiệm vụ lớn trong thời gian tới. Trong đó đơn vị tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, kỹ năng số, tăng cường mối quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp. Xây dựng và triển khai hệ thống tương tác hải quan - doanh nghiệp trên môi trường số để trao đổi và xử lý thông tin nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả.

Bên cạnh đó, đơn vị tích cực hoàn thiện nâng cao chất lượng hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu, các ứng dụng công nghệ thông tin thông qua việc rà soát, đề xuất bổ sung, thay thế, nâng cấp kịp thời hệ thống đảm bảo điều kiện triển khai số hóa, chuyển đổi số của Hải quan Hà Nội; triển khai các công cụ giám sát, vận hành theo dõi hoạt động của hệ thống 24/7 đảm bảo tính sẵn sàng, liên tục, an ninh an toàn; đồng thời triển khai các giải pháp ứng cứu sự cố kịp thời liên quan đến an ninh, an toàn hệ thống...

Đối với triển khai chuyển đổi số trong lĩnh vực nghiệp vụ hải quan, Cục Hải quan Hà Nội thường xuyên rà soát văn bản quy phạm pháp luật, quy trình thủ tục, tham gia xây dựng các bài toán, hoàn thiện mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh theo kế hoạch của Tổng cục Hải quan và của đơn vị. Đồng thời tích cực hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp triển khai số hóa, chuyển đổi số đảm bảo phù hợp, đồng bộ với cơ quan Hải quan khi thực hiện quản lý trên môi trường số.