Đẩy mạnh truyền thông về chuyển đổi số của Hải quan
	Mô hình Hải quan thông minh trong Kế hoạch chuyển đổi số hải quan
	Ông Lê Đức Thành, Cục trưởng Cục CNTT & TK hải quan: Chuyển đổi số - cơ sở quan trọng để xây dựng Hải quan hiện đại

Công chức Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 (Cục Hải quan TPHCM) kiểm tra hàng NK. Ảnh: T.H

Luôn chủ động đi đầu

Là doanh nghiệp đồng hành cùng Cục Hải quan TPHCM thực hiện nhiều đề án ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác tạo thuận lợi cho hoạt động XNK hàng hóa, ông Nguyễn Phương Nam, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn chia sẻ, trong nhiều năm qua, Cục Hải quan TPHCM luôn chủ động đi đầu trong ứng dụng CNTT trong công tác quản lý, cũng như các khâu nghiệp vụ hải quan. Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn đã phối hợp cùng Cục Hải quan TPHCM triển khai nhiều chương trình quản lý hiện đại, như: ứng dụng giám sát hải quan; đề án tạo thuận lợi thương mại tại cảng Cát Lái; hệ thống máy soi container hàng hóa... Các ứng dụng này đã nhận được sự đánh giá tích cực của các doanh nghiệp vì mang lại hiệu quả thiết thực, cắt giảm nhiều khâu thủ công.

Không chỉ doanh nghiệp kinh doanh cảng biển, nhiều doanh nghiệp hoạt động XNK cũng ghi nhận và đánh giá cao những tiện ích về các chương trình ứng dụng hiện đại hóa của Cục Hải quan TPHCM.

Đứng ở góc độ doanh nghiệp XNK, ông Lương Minh Trí, Trưởng phòng XNK, Công ty TNHH Pouyuen Việt Nam nhận định, nếu không có các ứng dụng phần CNTT của cơ quan Hải quan, cũng như sự hỗ trợ của công chức Chi cục Hải quan quản lý hàng đầu tư, công ty chúng tôi không thể thực hiện được việc khai báo, làm thủ tục đối với 200-300 tờ khai hải quan mỗi ngày. Hiện nay, việc thực hiện thủ tục hải quan đều được công ty thực hiện trên hệ thống điện tử, chỉ những trường hợp lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến các chứng từ kiểm tra chuyên ngành..., công ty mới phải thực hiện trực tiếp tại chi cục hải quan.

"Sắp tới, Cục Hải quan TPHCM nói riêng và ngành Hải quan nói chung triển khai đề án Hải quan số, Hải quan thông minh, chắc chắn thủ tục hải quan sẽ được thuận lợi và nhanh chóng hơn nữa, giúp doanh nghiệp giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh..."- ông Lương Minh Trí kỳ vọng.

Chia sẻ về hiệu quả hiện đại hóa của Cục Hải quan TPHCM, bà Đặng Thị Minh Phương, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Logistics TPHCM cho biết, hiện nay, thủ tục hải quan đã được đơn giản rất nhiều, đặc biệt Cục Hải quan TPHCM đã có nhiều chương trình ứng dụng CNTT trong quản lý, cũng như quy trình thủ tục hải quan hỗ trợ rất lớn cho doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục hải quan. Bên cạnh đó, Cục Hải quan TPHCM phối hợp với các hiệp hội, ban ngành để đóng góp phát triển trung tâm logistics TPHCM. Trong quá trình Hải quan TPHCM thực hiện, sẽ hợp tác với các hiệp hội về chuyển đổi số, để thực hiện tốt hơn. Đặc biệt việc cải cách, ứng dụng chuyển đổi số trong giải quyết thủ tục hành chính, hầu hết các khâu thủ tục đã được xử lý trên nền tảng phần mềm CNTT...

Ông Bernardo Bautista, Tổng giám đốc kiêm Giám đốc Quốc gia, Công ty Chuyển phát nhanh quốc tế DHL Express Việt Nam cho biết: Ngoài việc cải cách và đơn giản hóa các thủ tục, Cục Hải quan TPHCM còn ứng dụng nhiều chương trình quản lý hiệu quả, ví dụ như giải pháp đồng bộ, cấp số và trả lời tự động đối với các hồ sơ của doanh nghiệp Chuyển phát nhanh và Bưu chính. Trước khi có ứng dụng này, chúng tôi tốn khá nhiều thời gian và công sức do phải thực hiện thủ công tất cả thủ tục giấy tờ liên quan đến các lô hàng nhập khẩu bằng cách in và nộp trực tiếp cho cơ quan Hải quan. Với ứng dụng trên nền tảng quản lý HCAS của cơ quan Hải quan, mọi quy trình đều được điện tử hóa, nhờ đó các hồ sơ được xử lý ở dạng điện tử và phản hồi được gửi nhanh chóng qua email. Với các doanh nghiệp có lưu lượng hàng hóa lớn cần khai thác như DHL, ứng dụng này đặc biệt hữu ích bởi tính kết nối cao, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.

Sẵn sàng chuyển đổi mạnh mẽ

Với nền tảng hiện đại hóa đang thực hiện, Cục Hải quan TPHCM đang chuẩn bị kỹ các bước sẵn sàng cho thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ. Cục Hải quan TPHCM đang thực hiện số hoá công tác quản lý điều hành, quản trị nội bộ. Theo đó, đơn vị thực hiện số hoá công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo các cấp thông qua việc triển khai các ứng dụng hỗ trợ công tác nghiệp vụ của cán bộ công chức, triển khai hệ thống quản lý văn bản và điều hành công việc phù hợp với hệ thống eDocTC-2022; thực hiện các giải pháp kỹ thuật quản lý, số hoá, tự động hóa các báo cáo thống kê, phân tích số liệu phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo các cấp; triển khai phòng họp không giấy, họp trực tuyến; hỗ trợ giải đáp vướng mắc; tiếp tục vận hành ổn định, thông suốt, bảo mật hệ thống trao đổi thông tin nội bộ.

Đồng thời, Cục Hải quan TPHCM thực hiện các phân hệ ứng dụng tích hợp trên hệ thống HCAS trong việc số hoá, điện tử hóa quy trình các mảng công tác, như: Quản lý văn bản và điều hành công việc, theo dõi kết luận chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, đánh giá phân loại cán bộ công chức (CBCC) hàng tháng, quản lý nghỉ phép điện tử của CBCC; hỗ trợ nghiệp vụ cho CBCC về các lĩnh vực chính sách mặt hàng, phân tích phân loại, quản lý rủi ro, mang hàng về bảo quản, báo cáo quyết toán, theo dõi trạng thái tờ khai tại các khâu trong quy trình nghiệp vụ.

Theo Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Đinh Ngọc Thắng, để đảm bảo nguồn nhân lực triển khai chuyển đổi số và Hải quan số, Cục Hải quan TPHCM thành lập Ban Chỉ đạo chuyển đổi số Cục Hải quan TPHCM phù hợp với Quyết định 707/QĐ-TCHQ của Tổng cục Hải quan. Tổ chức đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức nhận thức về cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, có kiến thức cơ bản về chuyển đổi số, có kỹ năng làm việc trên môi trường số, có kỹ năng khai thác, thống kê nhà nước về Hải quan, kỹ năng năng lực phân tích, xử lý dữ liệu số. Tổ chức các lớp đào tạo, đào tạo lại, đào tạo chuyên sâu về hệ thống CNTT dựa trên Cách mạng công nghệ 4.0 cho CBCC và đội ngũ làm công tác tin học đáp ứng yêu cầu triển khai, quản lý, vận hành, đảm bảo an ninh an toàn hệ thống nghiệp vụ Hải quan trên môi trường số. Xây dựng đội ngũ chuyên gia an ninh mạng để kịp thời theo dõi, phòng ngừa, ngăn chặn, phối hợp xử lý, khắc phục các sự cố về an toàn, an ninh mạng, quản trị, vận hành, đảm bảo an toàn, an ninh thông tin của các thiết bị, phần mềm, cơ sở dữ liệu của đơn vị.